Historia ya Kosovo

Historia ya Kosovo inahusu eneo ambalo leo linaunda jamhuri ya Kosovo.

Kihistoria Kosovo iliwahi kuwa eneo ambako ufalme wa kwanza wa Serbia ulianzishwa wakati wa karne ya 12. Hivyo Kosovo ilikuwa kitovu cha Serbia hadi mwisho wa milki ya Serbia ya Kale iliyovamiwa na Waturuki wa Milki ya Osmani.

Chini ya utawala wa Waturuki idadi ya Waserbia ilipungua kwa sababu wengi walikimbia ukandamizi wa Waosmani dhidi ya Wakristo. Waalbania walihamia humo kutoka maeneo ya jirani yaliyokuwa pia sehemu ya Milki ya Osmani. Katika karne ya 19 idadi kubwa ya wakazi wa Kosovo walikuwa tayari Waalbania.

Kosovo ndani ya Yugoslavia

Baada ya Vita Vikuu vya Pili vya Dunia Kosovo ilikuwa sehemu ya Jamhuri ya Serbia ndani ya shirikisho la Yugoslavia. Tofauti na sehemu kubwa ya Serbia, inayokaliwa na Waserbia hasa, wakazi wengi wa Kosovo ni Waalbania waliokuwa takriban robo tatu ya watu wote wa Kosovo hadi mwaka 1990. Hali halisi ilikuwa na haki za jamhuri ndani ya shirikisho, lakini kutokana na uhusiano wa kihistoria haikupewa hadhi ya jamhuri kamili.

Wakati wa kusambaratika kwa Yugoslavia viongozi wa Serbia walifuta hali ya kujitawala ya Kosovo na kuwaachisha kazi maafisa wengi wenye utamaduni wa Kialbania. Hii ilisababisha kipindi cha upinzani na ghasia ndani ya Kosovo kwa haki za Waalbania zilizokandamizwa na polisi na jeshi la Serbia.

Amani ya Dayton ya mwaka 1995 juu ya sehemu zilizounda Yugoslavia haikuangalia masuala ya Kosovo. Hapo mwaka 1996 vikundi kadhaa vya Kialbania vilianza kuchukua silaha na kupigania uhuru kwa njia ya kijeshi. Jeshi la Serbia likajibu vikali na raia mia kadhaa waliuawa.

Vita vya Kosovo

Mwaka 1999 wakimbizi wengi kutoka Kosovo walitafuta kimbilio katika nchi jirani na Umoja wa Ulaya. Baada ya majadiliano juu ya usuluhisho kushindikana, NATO iliamua kuingilia kati kwa kusudi la kuzuia kuongezeka kwa wakimbizi na mauaji. Tarehe 24 Machi 1999 ndege za kivita zilianza kushambulia madaraja, barabara, vituo vya umeme na taasisi za kijeshi katika Serbia. Jeshi la Serbia likaongeza kampeni yake katika Kosovo na idadi ya wakimbizi ikaongezeka.

Baada ya NATO kutisha uvamizi wa Kosovo kwa jeshi la ardhi, serikali ya Serbia ilikubali tarehe 12 Juni 1999 mapatano ya kuwa Umoja wa Mataifa uchukue mamlaka juu ya Kosovo ikisaidiwa na NATO. Tarehe 10 Juni 1999 Baraza la Usalama la UM lilimwagiza Katibu Mkuu kwa azimio 1244 kuanzisha utawala juu ya Kosovo. Hatua hiYO iliunda nchi lindwa chini ya UM na jeshi la NATO ambayo kisheria iliendelea kuitwa mkoa wa Serbia.

Ndani ya Kosovo NATO haikufaulu kuzuia matendo ya fujo na ghasia dhidi ya wakazi Waserbia wa jimbo. Waserbia walipaswa kukimbia kutoka sehemu nyingi na wilaya mbili tu zilibaki kama maeneo ya Waserbia ndani ya Kosovo.

Uhuru

Kosovo ilikuwa sehemu ya Serbia hadi tarehe 17 Februari 2008 ilipojitangazia uhuru wake. Jumuiya ya kimataifa haina msimamo wa pamoja juu ya uhuru wa nchi. Serbia inadai Kosovo bado ni jimbo lake la kujitawala. Nchi 110, zikiwa pamoja na nchi nyingi za G8, Uturuki, Austria na Uswisi zimetambua uhuru wa Kosovo. Lakini nchi nyingine zinakataa.

Hali halisi tangazo la uhuru liliwezeshwa na maungano ya NATO ambayo imetawala Kosovo kwa niaba ya Umoja wa Mataifa. Jeshi la NATO lilizuia serikali ya Serbia lisingie kati kwa nguvu.

Maeneo ya Waalbania, Waserbia na wengineO ndani ya Kosovo.

Makala hii kuhusu mambo ya kihistoria bado ni mbegu. Je, unajua kitu kuhusu Historia ya Kosovo kama enzi zake au matokeo yake? Labda unaona habari katika Wikipedia ya Kiingereza au lugha nyingine zinazofaa kutafsiriwa? Basi unaweza kuisaidia Wikipedia kwa kuihariri na kuongeza habari.