Nenda kwa yaliyomo

Martha Karua

Kutoka Wikipedia, kamusi elezo huru
Karua (2012)

Martha Wangari Karua (alizaliwa 22 Septemba 1957) ni mwanasiasa wa Kenya, mbunge wa bunge la Gichugu na mtetezi wa Mahakama Kuu ya Kenya. Alikuwa Waziri wa Sheria hadi alipojiuzulu mwezi Aprili 2009.

Miaka ya Mapema

[hariri | hariri chanzo]

Karua alizaliwa katika Wilaya ya Kirinyaga, Mkoa wa Kati wa Kenya, wa pili katika familia yao ya watoto nane, wasichana wanne na wavulana wanne. Alisomea sheria katika Chuo Kikuu cha Nairobi kuanzia mwaka wa 1977 hadi mwaka wa 1980. Kati ya mwaka wa 1980 na 1981 alijiunga na shule ya sheria ya Kenya kwa kozi ya sheria ya waliohitimu ambayo ni kozi inayofanywa kabla ya kujiunga na Shirika la Wanasheria la Kenya na kupewa leseni ya kufanya mazoezi ya sheria nchini Kenya. Kisha aliingia katika huduma ya umma, na kufanya kazi kama Hakimu kuanzia mwaka wa 1981 hadi 1987. Kuanzia mwaka wa 1987 hadi 2002 alifanya kazi katika mazoezi ya kibinafsi kama mtetezi.

Mtaalamu wa kazi

[hariri | hariri chanzo]

1981 - 2002

[hariri | hariri chanzo]

Alifanya kazi katika mahakama kama Hakimu wa Wilaya na alipanda cheo kuwa Hakimu Mkuu wa Mkazi wakati aliondoka mwaka wa 1987. Katika kipindi hicho, alikuwa anasimamia Mahakama ya Sheria ya Makadara kuanzia mwaka wa 1984 hadi 1985 na Mahakama ya Sheria ya Kibera kuanzia mwaka wa 1986 hadi mwaka wa1987 wakati alijiondoa ili kuanza shirikisho lake la kibinafsi. Mnamo mwaka wa 1987 Martha Karua alifomu Martha Karua & Co Advocates ambayo aliliendesha hadi mwaka wa 2002. Wakati alikuwa mazoezini, Karua alionyesha kesi nyingi za pro bono, mashuhuri kati ya kesi hizi ilikuwa kesi ya uhaini ya Koigi Wamwere na wakati alimwakilishwa marehemu Mheshimiwa. Mirugi Kariuki.

Alichangia pakubwa katika maendeleo ya familia ya sheria na hasa mgawanyo wa mali ya kuozwa na vilevile sheria ya kikatiba na utawala.

Wasifu wa kisiasa

[hariri | hariri chanzo]

1990 - 2002

[hariri | hariri chanzo]

Karua alikuwa mwanachama wa harakati za kisiasa za upinzani zilizofanikiwa kuanzisha tena demokrasia ya vyama vingi nchini Kenya mapema miaka ya 1990. Kenya wakati huo ilikuwa chini ya utawala wa kimabavu wa Kenya African National Union (KANU), chama cha kipekee kilichotambuliwa kisheria nchini Kenya na ambacho kilikuwa kinaongozwa na rais Daniel arap Moi.

Martha Karua alijiunga na chama cha Kenneth Matiba cha Ford-Asili lakini alipoteza tiketi ya uteuzi kwa tajiri na mshawishi Mkuu wa zamani wa Utumishi wa Umma Geoffrey Kareithi. Kisha alipewa tiketi na aliungwa mkono na wazee wa Democratic Party of Kenya (DP) ambao walitaka kuvunjwa kwa upinzani wa Kareithi - Nahashon Njuno. Karua alishinda uchaguzi mkuu wa mwaka wa 1992 na akawa Mbunge wa Gichugu na mwanamke wa kwanza mwanasheria kuchaguliwa kimaarufu kwa Bunge. Pia aliteuliwa kama katibu wa chama wa masuala ya kisheria kati ya mwaka wa 1992 na 1997.

Mwaka wa 1998, Karua alikataa nafasi ya Waziri wa Kivuli wa Utamaduni na Huduma za Jamii ambayo ilikuwa na mgogoro na nafasi yake ya Katibu wa Taifa wa mambo ya Katiba (ofisi lililochagiuliwa) lililomfanya kuwa msemaji rasmi wa masuala ya kisheria wa chama. Aliamua kujiuzulu kutoka nafasi yake kama Katibu Mkuu wa Taifa.

Mwaka wa 2001, wakati kupitia tena kwa Mswada ya Katiba ilipelekwa bungeni, upinzani nzima isipokuwa Karua uliondoka Bungeni. Mswada ulikuwa umekataliwa na upinzani na vilevile Civil Society lakini Karua alikuwa na mtazamo kwamba kama wawakilishi waliochaguliwa, badala ya kuondoka, itakuwa busara zaidi kubaki Bungeni na kuweka makataa katika rekodi. Basi alichagua kubaki Bungeni na makataa yake ya Mswada yalirekodiwa kihalali katika Hansard.

Baadaye alikuwa miongoni mwa wale ambao walianzisha muungano wa kisiasa, NARC, ambayo ilishinda Uchaguzi Mkuu wa 2003 nchini Kenya na kumaliza utawala wa KANU wa karibu miongo minne katika siasa za Kenya.

2003 hadi Machi 2009

[hariri | hariri chanzo]

Karua bado ni mwanasiasa mashuhuri wa kitaifa. Hadi 6 Aprili 2009 alikuwa Waziri wa Sheria na Katiba. Hapo awali aliwahi kuwa Waziri wa Usimamizi wa rasilimali za Maji na Maendeleo, na alikuwa nyuma ya utekelezaji wa Sheria ya Maji ya mwaka wa 2002, ambayo tangu, imeharakisha kasi ya mageuzi wa maji na utoaji wa huduma nchini Kenya.

Karua alibakia Waziri wa Katiba na Sheria katika Inama iliyoteuliwa na Kibaki mnamo 8 Januari 2008, kufuatia utata wa uchaguzi wa Desemba mwaka wa 2007.

Katika mahojiano na BBC HARDtalk mnamo Januari 2008, Karua alisema, kuhusu mgogoro na vurugu zilizotokea baada ya matokeo ya uchaguzi, kwamba ingawa serikali ilitarajia kuwa upinzani, Orange Democratic Movement (ODM) cha Raila Odinga kinaweza kuwa "kinapanga mgogoro iwapo itapoteza ", alishangazwa na" ukubwa " wa ghasia na aliuita " utakaso wa kikabila ". Alipoambiwa kufafanua, Karua alisema kwamba alikuwa anasema "kinamna" kwamba ODM ilipanga utakaso huo wa kikabila. Odinga hatimaye aliyaita mashtaka ya Karua "outrageous". Karua aliliongoza timu ya serikali katika mazungumzo na upinzani kuhusu mgogoro wa kisiasa iliyoibuka baada ya uchaguzi. Mgogoro wa kisiasa hatimaye ilisababisha kutiwa saini kwa mkataba wa kugawana madaraka kati ya Kibaki na Odinga. Katika Inama ya muungano unaotawala iliyotangaza mnamo 13 Aprili 2008, Karua alihifadhi nafasi yake kama Waziri wa Haki na Mambo ya Katiba.

Alipewa cheo kama mwenyekiti wa kitaifa wa chama cha kisiasa cha NARC-Kenya tarehe 15 Novemba 2008. Hakukuwa na ushindani wowote wakati wa uchaguzi wa wajumbe wa kitaifa wa chama uliyofanyika Bomas of Kenya mjini Nairobi kwani viongozi wote pamoja na Bibi Karua walihifadhi nafasi zao. Baada ya kupata nafasi ya mwenyekiti alitangaza kuwa atakuwa anagombea kiti cha urais katika uchaguzi wa 2012 nchini Kenya. [1]

Martha Karua alijiuzulu kama Waziri wa Katiba na Sheria 6 Aprili 2009, akiongelea kusumbulia katika kutoa majukumu yake. Mfano wazi wa kusumbuliwa kwake ulikuwa wakati Rais Mwai Kibaki aliwateua Majaji bila maarifa yake siku chache kabla hajajiuzulu. Alikuwa Waziri wa kwanza kujiuzulu kwa hiari tangu mwaka wa 2003.

Mwanamke Shujaa

[hariri | hariri chanzo]

Wakati mmoja katika Wilaya yake ya Kirinyaga, Karua aliondoka wakati Rais Moi alikuwa anahutubia umati katika uwanja wa wilaya ya Kirinyaga. Amekuwa kruseda anayeongoza katika upanuzi wa nafasi ya demokrasia na masuala ya kijinsia nchini Kenya. Amekuwa akipigania haki za wanawake kupitia maslahi ya umma, ushawishi na utetezi kwa kuboresha sheria na kulinda haki za wanawake kupitia kazi yake pamoja na mashirika mbalimbali ya wanawake, hasa Shirikisho la Kimataifa la Wanasheria Wanawake (Fida-Kenya) na Ligi ya wapiga kura Wanawake wa Kenya.

Mnamo Februari 2009, wakati wa kuwa Waziri wa Sheria, aliwahi kuwa na ugomvi mkali na Waziri wa Kilimo William Ruto katika mkutano wa baraza la mawaziri huku Rais akiwa amekaa kimya, mawaziri wakitazama vinywa wazi, chanzo katika mkutano kilisema. "Rais hakusema au kufanya lolote. Aliketi kimya akitazama mawaziri hawa wakizozana. Hali ilikuwa imechemka na moto. Mawaziri hawa wawili walikuwa wakigombana mbele ya umma kwa muda zaidi ya wiki tatu, huku Bibi Karua wanadai Bw Ruto ajiuzulu juu ya kashfa ya mahindi. [2]

Alijulikana kama "mwanamme pekee" katika baraza la mawaziri la PNU.

Maisha ya binafsi

[hariri | hariri chanzo]

Martha Karua alipata usikivu wakati yeye na padri wa Kikatoliki, Fr. Dominic Wamugunda, walitekwa nyara na kuibiwa tarehe 6 Desemba 2003. Alisema katika Bunge kwamba hakuwa na wajibu wowote kutoa maelezo yoyote kwa sababu yake kuwa katika gari la Wamugundai au ni nini alichokuwa anafanya wakati wa kutekwa nyara. Walinzi wake wa Usalama hawakuwa wakati wa uhalifu huo; Karua alisema kuwa wakati ambao anaona hawahitaji ulinzi wa askari yeye hawatumii. Martha Karua alipewa talaka na mumewe

Matumaini

[hariri | hariri chanzo]

Martha Karua alisema atagombea urais mwaka wa 2012.

Kutambuliwa

[hariri | hariri chanzo]

Mwaka wa 1991 Karua alitambuliwa na Human Rights Watch kama mchunguzaji wa haki za binadamu.

Desemba mwaka wa 1995 alituzwa na Shirikisho la Wanasheria Wanawake Kenya (Fida) kwa ajili ya kuendeleza mwendo wa wanawake.

Mwaka wa 1999 Kenya Section of the International Commission of Jurists ilimtuza tuzo la mwaka wa1999 la mwanasheria bora na katika mwaka huo huo mwezi huo huo, Law Society of Kenya (LSK) lilimtuza tuzo la Legal Practitioners Due Diligence.

  1. MUCHEMI WACHIRA, "Karua tillstyrkte NARC Kenya kama bosi", Daily Nation, 15 Novemba 2008.
  2. ERNARD NAMUNANE na DAVID MUGONYI, Chaos katika baraza la mawaziri kama Karua na Ruto clash, Daily Nation, 17 Februari 2009.

Viungo vya nje

[hariri | hariri chanzo]