Uprotestanti

Wahusika wakuu wa Matengenezo ya Kiprotestanti: Martin Luther na John Calvin wameonyesha katika mimbari ya kanisa la Mikolow, Poland.

Ramani inayoonyesha asilimia ya Waprotestanti kati ya wakazi wa kila nchi duniani.

Ramani inayoonyesha idadi ya Waprotestanti kwa kila nchi duniani mwaka 2010.      Zaidi ya milioni 150      Zaidi ya milioni 50      Zaidi ya milioni 20      Zaidi ya milioni 10      Zaidi ya milioni 5      More than 1 million

Sehemu ya mfululizo kuhusu
Ukristo
Yesu Yesu katika Ukristo Yesu kuzaliwa na Bikira Utume wa Yesu Kifo Ufufuko Kristo
Biblia ya Kikristo Historia ya wokovu Kanuni ya Biblia Agano la Kale Agano Jipya Injili
Teolojia Mungu Baba Mwana Roho Mtakatifu Utatu Mtakatifu Kanisa Katoliki Ufunuo Mapokeo ya Mitume Kanuni ya Imani Historia ya teolojia Umisionari Utetezi wa Ukristo Kifodini Wokovu Sakramenti Ubatizo Kipaimara Ekaristi Kitubio Mpako wa wagonjwa Daraja takatifu Ndoa
Historia ya Kanisa Bikira Maria Mitume wa Yesu Mtume Petro Mtume Paulo Mababu wa Kanisa Walimu wa Kanisa Papa Ukristo katika karne za kwanza Umonaki Konstantino Mkuu Mitaguso ya kiekumene Agostino wa Hippo Farakano la mwaka 1054 Vita vya msalaba Fransisko wa Asizi Dominiko Guzman Thoma wa Akwino Martin Luther Matengenezo ya Kiprotestanti Urekebisho wa Kikatoliki Wajesuiti Upietisti Ekumeni
Mada nyingine Liturujia Mwaka wa Kanisa Muziki wa Kikristo Sala Sanaa ya Kikristo Ukristo na dini nyingine
Madhehebu Mashariki Waasiria Wakatoliki wa Mashariki Waorthodoksi Waorthodoksi wa Mashariki Magharibi Waadventisti Waanabaptisti Waanglikana Wabaptisti Wakalvini Wakatoliki Wakatoliki wa Kale Walutheri Wamethodisti Wamoraviani Wapentekoste Waprotestanti Wasiosadiki Utatu Mashahidi wa Yehova Wamormoni

Uprotestanti ni aina ya Ukristo iliyotokana na Kanisa Katoliki huko Ulaya Kaskazini katika karne XVI kufuatana na tapo la kidini na la kisiasa maarufu kwa jina la "Matengenezo ya Kiprotestanti". Wahusika wakuu wa tapo hilo ni Martin Luther na Yohane Kalvini.

Asili

Martin Luther, daktari wa teolojia na padri mtawa, alisema kuwa Kanisa linapaswa kurejea kwenye mizizi yake, na kutoa uzito zaidi kwa yale yaliyoandikwa katika, Biblia. Luther alidhani kuwa Kanisa limekwenda mbali na mafundisho ya awali. Alichapisha tasnifu 95 kuhusu njia ya Kanisa Katoliki. Wengine wanasema, alizipigilia kwenye mlango wa kanisa la Wittenberg, lakini wengine wanasema hii si kweli. Tasnifu 95 zilichapishwa mnamo mwaka wa 1516 au 1517. Kwa maneno hayo, yalianza Matengenezo ya Kiprotestanti

== Jina ==. Mwaka 1529, Bunge la Speyer (Ujerumani), kikao cha wakuu wa Ujerumani na miji huru kilipokuwa kikiongea dhidi ya Matengenezo lilikataza tena uenezaji wake katika Dola Takatifu la Kiroma mpaka Mtaguso mkuu utakaporudisha utaratibu ndani ya Kanisa.

Lakini watawala waliomuunga mkono Luther walitoa hati ya pamoja inayoanza na maneno Protestamur, yaani Tunapinga.

Mwaka 1555 Amani ya Augsburg ilipitisha kauli ya kwamba cuius regio, eius religio, yaani kila raia anapaswa kufuata madhehebu ya eneo anamoishi, kadiri ilivyopangwa na mtawala wake, la sivyo ni lazima ahame.

Teolojia

Uprotestanti unagawanyika katika maelfu ya madhehebu tofauti, lakini inawezekana kutambua mambo kadhaa yanayolingana katika hayo yote:

• kusisitiza Biblia kama msingi wa imani.
• kusisitiza "wokovu kwa njia ya imani".
• kusisitiza ukosefu wa binadamu na haja ya damu ya Yesu Kristo kama kafara iliyopangwa na Mungu.

Uenezi

Leo Waprotestanti wote duniani wanakadiriwa kuwa kati ya 800,000,000 na 1,000,000,000.

Marejeo

• Cook, Martin L. (1991). The Open Circle: Confessional Method in Theology. Minneapolis, Minn.: Fortress Press. xiv, 130 p. N.B.: Discusses the place of Confessions of Faith in Protestant theology, especially in Lutheranism. ISBN 0-8006-2482-3
• Dillenberger, John, and Claude Welch (1988). Protestant Christianity, Interpreted through Its Development. Second ed. New York: Macmillan Publishing Co. ISBN 0-02-329601-1
• McGrath, Alister E. (2007). Christianity's Dangerous Idea. New York: HarperOne.
• Nash, Arnold S., ed. (1951). Protestant Thought in the Twentieth Century: Whence & Whither? New York: Macmillan Co.
• Noll, Mark A. (2011). Protestantism: A Very Short Introduction. Oxford: Oxford University Press.

Viungo vya nje

Simple English Wiktionary

Wikamusi ya Kiswahili ina dictionary definitions (word meanings):

Protestant, Protestantism, and evangelical

Wikimedia Commons ina media kuhusu:

Uprotestanti

• "Protestantism" from the 1917 Catholic Encyclopedia
• World Council of Churches World body for mainline protestant churches

Makala hii kuhusu dini ya Ukristo bado ni mbegu. Je, unajua kitu kuhusu Uprotestanti kama historia yake, matokeo au athari zake? Labda unaona habari katika Wikipedia ya Kiingereza au lugha nyingine zinazofaa kutafsiriwa? Basi unaweza kuisaidia Wikipedia kwa kuihariri na kuongeza habari.