Kosta Rika

Jamhuri ya Kosta Rika República de Costa Rica (Kihispania)
Bendera Nembo
Wimbo wa taifa: Himno Nacional de Costa Rica ("Wimbo wa Taifa wa Costa Rica")
Mji mkuu na mkubwa	San Jose
Lugha rasmi	Kihispania
Lugha ya taifa	Mekatelyu, Bribri, Patois
Kabila (2021)	83.6% Wazungu 6.7% Chotara 2.4% Wenyeji asili 1.1% Weusi 6.2% Wengine
Dini (2021)	72.6% Ukristo 27.0% Wasio na dini 0.4% Dini nyingine
• Rais	Rodrigo Chaves
• Makamu wa Kwanza wa Rais	Stephan Brunner
• Makamu wa Pili wa Rais	Mary Munive
Historia
• Uhuru kutoka Hispania	15 Septemba 1821
• Uhuru kutoka Milki ya Kwanza ya Kimeksiko	1 Julai 1823
• Uhuru kutoka Shirikisho la Amerika ya Kati	14 Novemba 1838
Eneo
• Jumla	km2 51,179.92 (ya 126)
• Maji (asilimia)	1.05%
Idadi ya watu
• Kadirio la 2022	5,044,197
• Msongamano	84.9/km2
PLT (PPP)	Kadirio la 2025
• Jumla	▲ $169.034 bilioni
• Kwa kila mtu	▲ $31,462
PLT (Kawaida)	Kadirio la 2025
• Jumla	▲ $102.591 bilioni (ya 85)
• Kwa kila mtu	▲ $19,095
HDI (2023)	▲ 0.833 - juu sana
Gini (2022)	47.2
Sarafu	Colon ya Kosta Rika (CRC)
Majira ya saa	UTC−6 (CST)
Msimbo wa simu	+506
Jina la kikoa	.cr .co.cr

Ramani ya Kosta Rika.

Kosta Rika, rasmi kama Jamhuri ya Kosta Rika (kwa Kihispania: República de Costa Rica), ni nchi ya Amerika ya Kati inayopakana na Nikaragua kaskazini, Panama kusini, Bahari ya Karibi mashariki, na Bahari ya Pasifiki magharibi. Ina idadi ya watu takriban milioni 5, na ni ya 126 duniani kwa ukubwa wa eneo. Mji wake mkuu na mkubwa zaidi ni San Jose. Kosta Rika inajulikana kwa utulivu wa kisiasa, mfumo wa kijamii wa maendeleo, na juhudi zake za uhifadhi wa mazingira, ikiwa ni miongoni mwa nchi zenye viwango vya juu vya maisha na uhifadhi wa maliasili katika ukanda huo.

Kosta Rika ilikuwa nchi ya kwanza duniani ya kufuta jeshi lake kikatiba. Pia inaongoza kwa kuhifadhi mazingira.

Costa Rica, rasmi kama Jamhuri ya Costa Rica, ni nchi katika Amerika ya Kati, inapakana na Nicaragua kaskazini, Panama kusini mashariki, Bahari ya Pasifiki magharibi, na Bahari ya Karibea mashariki. Ina idadi ya watu takriban milioni 5.2, ikiwa ya 120 duniani. Jiji lake kubwa zaidi ni San José, ambalo pia ni mji mkuu. Costa Rica inajulikana kwa utulivu wa kisiasa, bioanuwai tajiri, na kujitolea kwa uhifadhi wa mazingira.

Historia

Kabla ya kufika kwa Wahispania katika karne ya 16, nchi ilikaliwa na Waindio wachache.

Mwaka 1821 koloni hilo lilijiunga na ghasia ya maeneo mengine ya Amerika ya Kati dhidi ya utawala wa Hispania.

Mwanzoni nchi hizo ndogo zilijiunga na Meksiko lakini baada ya miaka miwili zilianzisha "Shirikisho la Amerika ya Kati" lililokwisha mwaka 1839.

Tangu mwaka 1847 Kosta Rika imekuwa nchi ya kujitegemea kabisa.

Mwaka 1948 kulitokea vita vya wenyewe kwa wenyewe ambavyo viliwahi kwisha. Mwaka uliofuata nchi ilifuta kabisa jeshi hadi leo.

Watu

Wakazi wengi (65.8%) wana asili ya Ulaya, mbali ya machotara Wazungu-Waindio (13.65%) na wahamiaji wenye asili yoyote (9.03%). Waindio, ambao ndio wakazi asili, ni 2.4% tu.

Lugha rasmi na ya kawaida ni Kihispania.

Upande va dini, walio wengi ni wafuasi wa Yesu katika Kanisa Katoliki (70.5%: ndiyo dini rasmi) au madhehebu ya Uprotestanti (13.08%). Nje ya Ukristo, unaongoza Ubuddha (2.3%).

Tazama pia

• Orodha ya nchi kufuatana na wakazi

Viungo vya nje

Makala hii kuhusu maeneo ya Amerika ya Kati bado ni mbegu. Je unajua kitu kuhusu Kosta Rika kama historia yake, biashara, taasisi zilizopo, watu au utamaduni? Labda unaona habari katika wikipedia ya Kiingereza au lugha nyingine zinazofaa kutafsiriwa? Basi unaweza kuisaidia Wikipedia kwa kuihariri na kuongeza habari.