Somalia

Somalia

Hii ramani ya mwaka 2002 yanaonyesha maeneo ya Somalia.

Somalia, (kwa Kisomali: Soomaaliya; kwa Kiarabu: الصومال, As-Suumaal), ambayo inajulikana kama Jamhuri ya Shirikisho ya Somalia, ni nchi kwenye pwani ya Afrika ya Mashariki katika Pembe ya Afrika.

Kijiografia, imezungukwa upande wa kaskazini-mashariki na Ethiopia na Jibuti, na upande wa magharibi ya kati na Kenya; Ghuba ya Aden nayo iko mashariki.

Nchi iliunganika mwaka 1960, kutokana na makoloni ya Waitalia na Waingereza.

Baada ya mwaka 1991 nchi ya Somalia ilibaki haina serikali wala umoja wa taifa, iligawiwa na wakereketwa na wanamgambo wa ukoo na eneo, hasa Somaliland, Puntland na Galmudug upande wa kaskazini.

Katika miaka 2008-2013 ilihesabika kama nchi filisika. Kwa sasa ni nchi dhaifu lakini inaanza kujengwa upya kama shirikisho.

Mji mkuu na mji mkubwa zaidi ni Mogadishu (wakazi 2,120,000).

Jiografia

Tazama pia: Jiografia ya Somalia

Historia

Bosaso, Somalia.

Tazama pia: Historia ya Somalia

Siasa

Tazama pia: Siasa za Somalia

Watu

Tazama pia: Orodha ya lugha za Somalia

Hii ramani ya mwaka 2002 inaonyesha msongamano wa watu.

Watu asili wa Somalia ni Wasomali (85%) wa makabila ya:

• • Hawiye
  • Isaaq
  • Dir
  • Darod
  • Digil & Mifle

Wengine (15%) ni:

• Wabantu
• Waarabu n.k.

Kisomali ndiyo lugha ya kawaida ya wakazi wengi na lugha rasmi pamoja na Kiarabu. Kati ya lugha nyingine zinazotumika nchini, mojawapo ni Kiswahili.

Upande wa dini, 99.8% ni Waislamu, hasa Wasuni.

Utawala

Tazama pia: Wilaya za Somalia

Maeneo (umoja: gobolka, wingi: gobollada) ya Somalia, ambayo imegawiwa tena kwa wilaya, ni:

Awdal Bakool Banaadir Bari Bandari Galguduud Gedo Hiiraan Jubbada Dhexe

Jubbada Hoose Mudug Nugaal Sanaag Shabeellaha Dhexe Shabeellaha Hoose Sool Togdheer Woqooyi Galbeed

Utamaduni

Tazama pia: Utamaduni wa Somalia

• Uislamu nchini Somalia
• Waandishi wa Somalia
• Muziki wa Somalia

Uchumi

Tazama pia: Uchumi wa Somalia

Banda la biashara huko Mogadishu.

Mawasiliano

Mawasiliano ya Jamhuri ya Somalia ilikaribia kuangamia kwa vita vya wenyewe kwa wenyewe, lakini kwa sasa kampuni za binafsi za mawasiliano ya mitambo, zimetwaa karibu miji yote Somalia, na hata kutoa huduma njema kuliko nchi zilizo jirani.

Somalia ni nchi mojawapo Afrika ambayo ina mawasiliano ya bei rahisi zaidi, pengine kwa kuwa Somalia haikuwa na serikali iliyotoza ushuru; (Telecoms thriving in lawless Somalia) Kampuni zinazohudumia watu wa Somalia ni kama:

• SOMTEL
• Galkom
• Global Internet Company
• Hormuud
• Telcom
• Nationlink
• Netco
• STG
• Dahabshiil

Ona pia

• Vita vya Mogadishu
• Mawasiliano Somalia
• Mambo ya kigeni Somalia
• Orodha ya kampuni za Somalia
• Orodha ya Habari za Somalia
• Wakurugenzi Somalia
• Jeshi la Somalia
• Usafirishaji Somalia
• Kudoea Somalia

Marejeo

• Abdullahi, Mohamed Diriye (2001). Culture and Customs of Somalia. Westport, CT: Greenwood Press. ISBN 978-0-313-31333-2. 
• Alpers, Edward A. (1976). "Gujarat and the Trade of East Africa, c. 1500–1800". The International Journal of African Historical Studies 9 (1): 22–44. JSTOR 217389. doi:10.2307/217389. 
• Gebru Tareke (2009). The Ethiopian Revolution: War in the Horn of Africa. New Haven, CT: Yale University Press. ISBN 978-0-300-14163-4. 
• Laitin, David D. (1977). Politics, Language, and Thought: The Somali Experience. Chicago: University Of Chicago Press. ISBN 978-0-226-46791-7. 
• Lecarme, Jacqueline; Maury, Carole (1987). "A Software Tool for Research in Linguistics and Lexicography: Application to Somali". Computers and Translation 2 (1): 21–36. doi:10.1007/BF01540131. 
• Mauri, Arnaldo, Somalia, in G, Dell'Amore (ed.), "Banking Systems of Africa", Cariplo-Finafrica, Milan, 1971, pp. nbsp;209–217.[1]
• Samatar, Said S. (1982). Oral Poetry and Somali Nationalism. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-10457-9. 
• Schraeder, Peter J. (2006). "From Irredentism to Secession: The Decline of Pan-Somali Nationalism". In Lowell W. Barrington, ed., After Independence: Making and Protecting the Nation in Postcolonial and Postcommunist States (pp. 107–137). Ann Arbor, MI: University of Michigan Press. ISBN 978-0-472-09898-9. 
• Shay, Shaul. Somalia in Transition Since 2006. Piscataway, NJ: Transaction Publishers, 2014.
• Warmington, Eric Herbert (1995). The Commerce Between the Roman Empire and India. South Asia Books. ISBN 8121506700. 
• Zolberg, Aristide R.; Suhrke, Astri; Aguayo, Sergio (1989). Escape from Violence: Conflict and the Refugee Crisis in the Developing World. New York: Oxford University Press. ISBN 978-0-195-05592-4. 

Viungo vya nje

Wikimedia Commons ina media kuhusu:

Somalia

• Wikimedia Atlas of Somalia
• Federal Government of Somalia
• Somalia entry at The World Factbook
• Somalia katika Open Directory Project
• Somalia profile from the BBC News

Habari, mitandao inayojadili kuhusu Somalia.

• AllAfrica.com - Somalia Habari
• International Freedom of Expression eXchange: Somalia
• Somalia - A Country Study

Habari za kawaida

• BBC habari barabara - Somalia: Kutoka kwenye mbomoko?
• interneti- CIA World Factbook - Somalia
• Somali Planet Networks
• US State Department - Somalia includes Background Notes, Country Study and major reports
• Better off Stateless: Somalia Before and After Government Collapse

Watambuzi

• Anarchy and Invention: Vipi Kampuni za Somalia zaweza kufanya biashara bila serikali?

Makala hii kuhusu maeneo ya Afrika bado ni mbegu. Je unajua kitu kuhusu Somalia kama historia yake, biashara, taasisi zilizopo, watu au utamaduni? Labda unaona habari katika wikipedia ya Kiingereza au lugha nyingine zinazofaa kutafsiriwa? Basi unaweza kuisaidia Wikipedia kwa kuihariri na kuongeza habari.