Helena Gualinga

Kutoka Wikipedia, kamusi elezo huru
Helena Gualinga
Helena Gualinga, 2020.
Helena Gualinga, 2020.
Alizaliwa 27 Februari 2002
Kazi yake mwanaharakati wa mazingira


Helena Gualinga (alizaliwa 27 Februari 2002) ni mwanaharakati wa mazingira na haki za binadamu kutoka jamii ya Waindio Sarayaku huko Pastaza, Ekuador.[1]

Helena Gualinga alizaliwa mnamo 27 Februari 2002, katika jamii ya asili ya Waindio Sarayaku iliyoko Pastaza, Ekuador. Mama yake, Noemí Gualinga ni wa asili ya Ekuador na rais wa zamani wa Jumuiya ya Wanawake Waindio.[1] Dada yake mkubwa ni mwanaharakati Nina Gualinga. Shangazi yake Patricia Gualinga.[2] na bibi yake Cristina Gualinga ni watetezi wa haki za binadamu za wanawake wa asili katika Amazon na sababu za mazingira.[3] Baba yake ni Anders Sirén, profesa wa biolojia kutoka Ufini[2] katika idara ya jiografia na jiolojia katika Chuo Kikuu cha Turku.[4]

Gualinga alizaliwa katika eneo la Sarayaku huko Pastaza, Ekuador. Alitumia zaidi miaka yake ya ujana akiishi Pargas na baadaye huko Turku, Ufini alikotokea baba yake. Anasoma shule ya upili katika shule ya Kanisa Kuu la Åbo.[5]

Kuanzia umri mdogo Gualinga ameshuhudia kuteswa kwa familia yake kwa kusimama kinyume na masilahi ya kampuni kubwa za mafuta na athari zao za kimazingira katika ardhi ya wenyeji.[1][5] Viongozi kadhaa wanachama wa jamii yake wamepoteza maisha yao katika mizozo kali dhidi ya serikali na mashirika. Amesema kwa Yle kwamba anaona malezi yake ya hiari katika mazingira yenye fadhaa kama fursa.[5]

Uanaharakati[hariri | hariri chanzo]

Gualinga amekuwa msemaji wa jamii ya wazawa wa Sarayaku. Uanaharakati wake ni pamoja na kufunua mzozo kati ya jamii yake na kampuni za mafuta kwa kubeba ujumbe wa kuwawezesha kati ya vijana katika shule za mitaa huko Ekuador.[5] Yeye pia anafichua ujumbe huu kwa jamii ya kimataifa ikitarajia kufikia watunga sera.[6]

Ukataji miti katika jimbo la Bolivia, 2016

Yeye na familia yake wanaelezea njia kadhaa ambazo wao, kama washiriki wa jamii za asili huko Amazon, wamepata mabadiliko ya hali ya hewa, pamoja na kuenea kwa moto wa misitu, kuenea kwa jangwa, uharibifu wa moja kwa moja na magonjwa yanayoenezwa na mafuriko, na theluji inayoyeyuka haraka juu ya vilele vya milima. Athari hizi, anasema, zimeonekana kwake mwenyewe wakati wa maisha ya wazee wa jamii. Gualinga anaelezea kuwa wazee hao wamegundua mabadiliko ya hali ya hewa bila kujali ukosefu wao wa kisayansi.[5]

Gualinga alishikilia ishara iliyosomeka sangre indígena, ni una sola gota más (damu ya asili, sio tone moja zaidi) nje ya makao makuu ya Umoja wa Mataifa katika jiji la New York kwa maandamano na mamia ya vijana wengine wa wanaharakati wa mazingira wakati wa mkutano wa 2019 UN Climate Action Summit.[5][7]

Helena Gualinga alishiriki kwenye COP25 huko Madrid, Uhispania. Alizungumza juu ya wasiwasi wake juu ya serikali ya Ekuador inayoidhinisha uchimbaji wa mafuta katika ardhi ya asili. Alisema: "Serikali ya nchi yetu bado inatoa wilaya zetu kwa mashirika yanayohusika na mabadiliko ya hali ya hewa. Hii ni jinai". Aliikosoa serikali ya Ekuador kwa kudai nia ya kulinda Amazon wakati wa mkutano badala ya kuhudhuria madai ya wanawake asili wa Amazon walioletwa serikali wakati wa maandamano ya 2019 Ecuadorian protests.[7] Pia alielezea kusikitishwa kwake na viongozi wa ulimwengu kutokuwa na hamu ya kujadili mada zilizoletwa na watu wa asili kwenye mkutano huo.[7]

Alianzisha harakati Polluters Out pamoja na wanaharakati wengine wa mazingira, mnamo 24 Januari 2020.[6] Ombi la harakati ni "Kudai kwamba Patricia Espinosa, Katibu Mtendaji wa Mkataba wa Mfumo wa Umoja wa Mataifa juu ya Mabadiliko ya Tabianchi (UNFCCC), Kukataa Ufadhili kutoka kwa Mashirika ya Mafuta ya COP26 !".[8]

Marejeo[hariri | hariri chanzo]

  1. 1.0 1.1 1.2 "Helena Gualinga, la adolescente que desde Ecuador eleva su voz por el clima", 2019-12-11. (es) 
  2. 2.0 2.1 Castro, Mayuri. "'She goes and helps': Noemí Gualinga, Ecuador's mother of the jungle", Mongabay, 2020-12-13. (en-US) 
  3. Carlos Fresneda, Puerto (2020). Ecohéroes: 100 voces por la salud del planeta. RBA Libros. ISBN 9788491877172. En la Amazonia, las guardianas de la Pachamama (Madre Tierra) han sido secularmente las mujeres. Nina Gualinga (nacida en 1994) es la heredera de una largea tradición que viene de su abuela Cristina, de su madre Noemí y de su tía Patricia, amenazada de muerte por defender su tierra frente al hostigamiento de las grandes corporaciones petroleras, mineras or madereras. 
  4. "Helena Gualinga: Who is the young voice against climate change?", Ecuador Times, 13 December 2019. (en-US) 
  5. 5.0 5.1 5.2 5.3 5.4 5.5 Koutonen, Jouni. "Helena Sirén Gualinga, 17, taistelee ilmastonmuutosta vastaan Greta Thunbergin taustalla: "Tämä ei ollut valinta, synnyin tämän keskelle"", 11 October 2019. (fi) 
  6. 6.0 6.1 Foggin, Sophie (2020-01-31). "Helena Gualinga is a voice for indigenous communities in the fight against climate change". Latin America Reports (kwa en-US). Ilihifadhi kwenye nyaraka kutoka chanzo mnamo 2021-03-11. Iliwekwa mnamo 2020-05-06.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  7. 7.0 7.1 7.2 "La adolescente Helena Gualinga, activista del pueblo Sarayaku, arremetió contra el Gobierno de Ecuador en la COP25 de Madrid". El Comercio. 11 December 2019. Ilihifadhi kwenye nyaraka kutoka chanzo mnamo 12 December 2019. Iliwekwa mnamo 2019-12-12.  Unknown parameter |url-status= ignored (help); Check date values in: |date=, |archivedate= (help)
  8. "Our Petition". Polluters Out (kwa en-US). Ilihifadhi kwenye nyaraka kutoka chanzo mnamo 2020-05-04. Iliwekwa mnamo 2020-05-06.  More than one of |accessdate= na |access-date= specified (help)
Makala hii kuhusu mtu huyo bado ni mbegu.
Je, unajua kitu kuhusu Helena Gualinga kama wasifu wake, habari za maisha au kazi yake?
Labda unaona habari katika Wikipedia ya Kiingereza au lugha nyingine zinazofaa kutafsiriwa?
Basi unaweza kuisaidia Wikipedia kwa kuihariri na kuongeza habari.