Nenda kwa yaliyomo

Amra (tunda)

Kutoka Wikipedia, kamusi elezo huru
Amra
(Spondias mombin)
Maamra mtini
Maamra mtini
Uainishaji wa kisayansi
Himaya: Plantae (Mimea)
(bila tabaka): Angiospermae (Mimea inayotoa maua)
(bila tabaka): Eudicots(Mimea ambayo mche wao una majani mawili)
(bila tabaka): Rosids (Mimeakama mwaridi)
Oda: Sapindales (Mimea kama mmoyomoyo)
Familia: Anacardiaceae (Mimea iliyo na mnasaba na mkorosho)
Jenasi: Spondias
L.
Spishi: S. mombin
L.

Amra ni tunda, aina ya mimea ya maua katika familia ya Anacardiaceae. Ni asili ya Amerika ya kitropiki, ikiwa ni pamoja na Karibi. Mti umekuwa wa asili katika sehemu za Afrika, India, Bangladesh, Sri Lanka na Indonesia. Ni mara chache kulimwa isipokuwa katika sehemu za kaskazini mwa Brazil.

Matunda yaliyokomaa yana ngozi na safu nyembamba ya ganda. Mbegu ina mjao wa mafuta kwa asilimia 31.5.

Matumizi kama chakula

[hariri | hariri chanzo]

Nyama ya matunda inaweza kuliwa au kufanywa juisi, makini, mafuta na stafeli.

Huko Thailand matunda haya huitwa makok (kwa Kithai: มะกอก) na hutumiwa kama som tam, kama kiungo. Majani machache, ambayo huwa na uchungu mdogo na uchachu, wakati mwingine hutumiwa ghafi pamoja na aina fulani za nam phrik (pilipili ya Thai). Pia hutumiwa na unga wa chili huko Bangladesh ambapo matunda hujulikana kama আমড়া (Amṛa).

Matumizi kama dawa

[hariri | hariri chanzo]
Majani ya amra
Majani ya amra

Juisi ya matunda hutumiwa kama dawa ya homa na dawa ya kuongeza ukojoaji. Mizizi inajulikana kwa kupunguza homa huko Ivory Coast, wakati mwingine hutumiwa na majani ya Ximenia, Premna hispida, Ficus sp., hupikwa, kuchemshwa kwa maji, na kunyweka, au kutumika kama losheni au kuogea. Gome hutumiwa kama dawa ya kuhara na matumizi ya ukoma. Mchemsho wa gome hutumiwa kutibu kikohozi , na kutuliza kupitia kutapika. Gome kavu iliyokatwa hutumika kama kuvaa kwa jeraha la kutahiriwa. Gome ina kiasi fulani cha tanini. Mchanganyiko wa majani ni dawa ya kawaida ya kikohozi au kutumika kama dawa ya kuhara ,homa na kuvimbiwa. Mchemsho wa jani hutumiwa kutibu kisonono. Majani yenye ya Vitex kwiinata na avisenoidi ya Teminalia, hutumiwa huko Ivory Coast kwa majeraha mapya kuzuia kuvimba. Majani haya yote hutumiwa kutibu ukoma. Ikichanganywa na limao huuwa minyoo kwa watoto. Huweza kusagwa kupata juisi. Kutolewa kwa majani twangwa hutumiwa kama dawa ya jicho , hutibu watoto wenye matatizo ya tumbo.

Makala hii kuhusu mambo ya biolojia bado ni mbegu.
Je, unajua kitu kuhusu Amra (tunda) kama historia yake au mahusiano yake na mada nyingine?
Labda unaona habari katika Wikipedia ya Kiingereza au lugha nyingine zinazofaa kutafsiriwa?
Basi unaweza kuisaidia Wikipedia kwa kuihariri na kuongeza habari.