Nenda kwa yaliyomo

Zarina Baloch

Kutoka Wikipedia, kamusi elezo huru
Zarina Baloch
Amezaliwa Zarina Baloch
29 Desemba 1934
Allahabad Chand Village, Sindh
Amekufa 25 Oktoba 2005 (umri 70)
Kazi yake mwimbaji, mwimbaji na mtunzi, mwigizaji, msanii
Ndoa Rasool Bux Palijo
Watoto Ayaz Latif Palijo, Akhter Baloch (kutoka kwa mume wa kwanza)

Zarina Baloch (kwa Kisindhi: زرينه بلوچ); 29 Desemba 1934 - 25 Oktoba 2005) alikuwa mwimbaji na mtunzi wa muziki wa kitamaduni wa Pakistan. Alikuwa pia mwigizaji, msanii wa redio na runinga, mwandishi, mwalimu kwa zaidi ya miaka 30, mwanaharakati wa kisiasa na mfanyakazi wa kijamii.[1]

Maisha ya awali na familia

[hariri | hariri chanzo]

Alizaliwa mnamo 29 Desemba 1934 katika kijiji cha Allahdad Chand, Hyderabad, Sindh, Pakistan. Mama yake, Gulroz Jalalani, alifariki mnamo 1940 wakati Zarina alikuwa na umri wa miaka sita. Alisoma na Mohammad Juman, ambaye pia alikuwa mwimbaji wa Sindhi. Katika umri mdogo wa miaka 15, familia yake ilipanga ndoa yake na jamaa wa mbali. Alikuwa na watoto wawili: Akhter Baloch pia anajulikana kama Zina (aliyezaliwa 1952), na Aslam Parvez (aliyezaliwa 1957). Walakini, Baloch na mumewe hawakukubaliana juu ya elimu hivyo wawili hao walitenganishwa mnamo 1958. Baloch alijiunga na Radio Hyderabad mnamo 1960 na akapokea tuzo yake ya kwanza ya muziki mnamo 1961. Ndipo Zarina alioa mwanasiasa wa Sindhi Rasool Bux Palijo, na ndoa yao ilifanyika huko Hyderabad mnamo 22 Septemba 1964 na walipata mtoto wa kiume, Ayaz Latif Palijo. Mnamo 1967, alikua mwalimu katika Chuo Kikuu cha Model Sindh University. Alistaafu mnamo 1997 na alifariki mnamo 2005 kwa Saratani ya ubongo katika hospitali ya Kitaifa ya Liaquat.[2][3]

Kifungo na harakati za kisiasa

[hariri | hariri chanzo]

Mnamo 1979, Zarina alikamatwa na kufungwa katika jela za Sukkur na Karachi kwa kuongoza maandamano dhidi ya sheria ya Vita ya Rais Jenerali Zia ul Haq. Kwa sababu ya mapambano yake dhidi ya tabaka tawala na dhidi ya ubaguzi wa kijinsia, ukabaila na sheria za kijeshi za Ayub Khan na Yahya Khan, alipata jina la JeeJee (mama) wa watu wa Kisindhi.[1][4][5] Alikuwa mmoja wa waanzilishi wakuu wa Sindhiani Tahreek, Jukwaa la vitendo vya Wanawake, Sindhi Adabi Sangat na Kamati ya Haree ya Sindhi. Alikuwa anajua vizuri Kisindhi, Kiurdu, Seraiki, Balochi, Kiajemi, Kiarabu na Kigujrati.[3]

Michango ya sanaa na fasihi

[hariri | hariri chanzo]

Aliandika nyimbo nyingi na mashairi ambayo yalisifika kati ya wazalendo huko Sindh na Balochistan. Alikuwa mwandishi wa hadithi kadhaa na mashairi, na Kitabu chake "Tunhinjee Gola Tunhinjoon Galhion" kilichapishwa mnamo 1992.[3]

Zarina Baloch pia alikuwa mwigizaji mzuri na alikuwa na maigizo mengi ya Kiurdu na Kisindhi. Tamthilia zake maarufu za Kiurdu ni Dewarain, Jungle, Karwan na Aan.

Nyimbo maarufu

[hariri | hariri chanzo]
  • Mor Tho Tilley Rana
  • Sabhka Moomal Sabbko Raarno
  • Tunhnjii Yaarii
  • Sindhri tey sir ker na dendo
  • Kaang Lanvain
  • Guzrii Vaii Barsaat
  • Bbii Khabar Na Aahai Par
  • Kiin Karyaan Maan
  • Jjariyan Bhar Jaaiyoon
  • Saavak Rat main Saanvara
  • Paee Yaad Aaya
  • Gehraa Gehraa Nairn

Tuzo na utambuzi

[hariri | hariri chanzo]
  • Pride of Performance Award ilitolewa na Rais wa Pakistan mnamo 1994[1]
  • Faiz Ahmed Faiz Award[1][3]
  • Pakistan Television Corporation (PTV) Award[3]
  • Lal Shahbaz Qalandar Award[3]
  • Shah Abdul Latif Bhittai Award[3]
  1. 1.0 1.1 1.2 1.3 "Jiji Zarina laid to rest". DAWN.COM (kwa Kiingereza). 2005-10-27. Iliwekwa mnamo 2021-04-13.
  2. "Sassui Palijo". World News (kwa Kiingereza). Iliwekwa mnamo 2021-04-13.
  3. 3.0 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6 iaoj (2010-10-22). "Legendary heroine of Sindh Jeejee Zareena Baloch". Indus Asia Online Journal (iaoj) (kwa Kiingereza). Ilihifadhiwa kwenye nyaraka kutoka chanzo mnamo 2020-06-01. Iliwekwa mnamo 2021-04-13.
  4. "HYDERABAD: Jiji Zarina Baloch remembered". DAWN.COM (kwa Kiingereza). 2007-10-26. Iliwekwa mnamo 2021-04-13.
  5. "In loving memory: Jiji Zarina Baloch remembered". The Express Tribune (kwa Kiingereza). 2015-10-25. Iliwekwa mnamo 2021-04-13.

Viungo vya nje

[hariri | hariri chanzo]
Makala hii kuhusu mwanamuziki fulani bado ni mbegu.
Je, unajua kitu kuhusu Zarina Baloch kama wasifu wake, habari za maisha au kazi yake?
Labda unaona habari katika Wikipedia ya Kiingereza au lugha nyingine zinazofaa kutafsiriwa?
Basi unaweza kuisaidia Wikipedia kwa kuihariri na kuongeza habari.