Eire Kaskazini

Eire ya Kaskazini Tuaisceart Éireann (Kieire) Northern Ireland (en)
Wimbo wa taifa: "God Save the King" (Ya kifalme)
Lugha rasmi	Kiingereza Kigaeli cha Eire
• Mfalme	Charles III
• Waziri Mkuu	Michelle O'Neill
Historia
• Muungano na Uingereza	1801
• Mgawanyiko wa Ireland	1921
• Mkataba wa Ijumaa Kuu	1998
Eneo
• Jumla	km2 14,330
• Maji (asilimia)	7%
• Ardhi	km² 13,181
• Msongamano	135/km2
PLT (Kawaida)	Kadirio la 2022
• Jumla	▲ £56.7 bilioni
• Kwa kila mtu	▲ $29,674
HDI (2021)	▲ 0.887 juu sana
Gini (2017)	33.2
Sarafu	Pauni ya Uingereza (£)
Majira ya saa	UTC+0 GMT / BST (UTC+1 katika majira ya joto)
Upande wa magari	Kushoto
Msimbo wa simu	+44
Jina la kikoa	.uk

Eire Kaskazini (pia: Ayalandi ya Kaskazini; kwa Kiingereza: Northern Ireland; kwa Kieire: Tuaisceart Éireann) ni nchi mojawapo ya Ufalme wa Muungano, iliyoko kaskazini-mashariki mwa kisiwa cha Eire. Ikiwa na idadi ya watu takriban milioni 1.9, ni taifa dogo zaidi kwa idadi ya watu ndani ya Ufalme wa Muungano na ina eneo la takriban km² 14,130. Jiji lake kubwa na mji mkuu ni Belfast. Eire Kaskazini ilijitenga rasmi na Jamhuri ya Eire mnamo Mei 3, 1921, kufuatia mgawanyiko chini ya Sheria ya Serikali ya Eire ya 1920.

Ni kwamba baada ya Vita vya uhuru vya Eire bunge la London kwa sheria ya mwaka 1920 (Government of Ireland Act 1920) liligawa Ireland katika sehemu mbili za Northern Ireland na Southern Ireland.

Wabunge waliochaguliwa katika Ireland ya Kusini walijitangaza kuwa bunge la Eire na kwa mapatano ya mwaka 1922 uhuru wa Eire ulitambuliwa. Nchi mpya ilijiita tangu 1937 "Jamhuri ya Eire" na kuendelea kama nchi ya pekee. Mikoa ya Northern Ireland iliendelea kuwa sehemu za Ufalme wa Muungano.

Ndani yake, mwaka 1999 Uskoti, Welisi na Ireland ya Kaskazini zilirudishiwa mabunge yao ya pekee.

Kadiri ya sensa ya mwaka 2021, wakazi ni 1,903,100. Wengi wao ni Wazungu (96.6%), wakifuatwa na Waafrika (0.6%), Wahindi (0.5%) na Wachina (0.5%).

Kiingereza ni lugha mama kwa asilimia 95.4 za wakazi.

Upande wa dini, wengi ni Wakristo (76.6%), hasa Wakatoliki (42.3%) na Waprotestanti wa madhehebu mbalimbali (37.3%). Wenye dini tofauti ni 1.3%, wakati 17.4% hawana dini yoyote au hawakujibu swali.

Marejeo

• Jonathan Bardon, A History of Ulster (Blackstaff Press, Belfast, 1992), ISBN|0-85640-476-4
• Brian E. Barton, The Government of Northern Ireland, 1920–1923 (Athol Books, 1980)
• Paul Bew, Peter Gibbon and Henry Patterson The State in Northern Ireland, 1921–72: Political Forces and Social Classes, Manchester (Manchester University Press, 1979)
• Tony Geraghty (2000). The Irish War. Johns Hopkins University Press. ISBN 978-0-8018-7117-7.
• Robert Kee, The Green Flag: A History of Irish Nationalism (Penguin, 1972–2000), ISBN|0-14-029165-2
• Osborne Morton, Marine Algae of Northern Ireland (Ulster Museum, Belfast, 1994), ISBN|0-900761-28-8
• Henry Patterson, Ireland Since 1939: The Persistence of Conflict (Penguin, 2006), ISBN|978-1-84488-104-8
• P. Hackney (ed.) Stewart's and Corry's Flora of the North-east of Ireland 3rd edn. (Institute of Irish Studies, Queen's University of Belfast, 1992), ISBN|0-85389-446-9 (HB)

Viungo vya nje

• Northern Ireland Executive (Northern Ireland devolved government)
• Discover Northern Ireland (Northern Ireland Tourist Board)

• Makala hii kuhusu maeneo ya Ulaya bado ni mbegu. Je unajua kitu kuhusu Eire Kaskazini kama historia yake, biashara, taasisi zilizopo, watu au utamaduni? Labda unaona habari katika wikipedia ya Kiingereza au lugha nyingine zinazofaa kutafsiriwa? Basi unaweza kuisaidia Wikipedia kwa kuihariri na kuongeza habari.