Uzalishaji wa mkonge nchini Tanzania
Uzalishaji wa mkonge nchini Tanzania ulianzishwa mwishoni mwa karne ya 19 na Kampuni ya Afrika Mashariki ya Ujerumani.
Mkonge ulizalishwa kwa namna endelevu katika tawala za Ujerumani na Uingereza na ndio usafirishaji mkubwa zaidi wa koloni uliothaminiwa sana kwa matumizi ya kamba na mazulia ulimwenguni.
Wakati wa uhuru mnamo 1961, Tanzania ilikuwa muuzaji mkubwa zaidi wa Mkonge duniani, na tasnia hiyo iliajiri zaidi ya watu milioni 1 kati ya wakulima na wafanyikazi wa viwanda.[1]
Uzalishaji wa mkonge ulianza kupungua baada ya uhuru kwa sababu ya kushuka kwa bei za ulimwengu kwani kamba za nailoni zilikuwa maarufu zaidi na kuwa mbadala wa mkonge. Kutaifishwa kwa mali wakati wa Ujamaa na usimamizi mbaya wa maeneo hayo kulishusha uzalishaji nchini.[2] Walakini, katika miaka ya hivi karibuni serikali imeingiza fedha kusaidia kufufua tasnia hii.[3]
Historia
[hariri | hariri chanzo]
Mkonge ni zao kongwe la biashara ambalo bado linaendelea nchini Tanzania. Mnamo mwaka 1893 mtaalam wa kilimo wa Kijerumani Dr. Richard Hindorf alianzisha zao hilo kwenye koloni.[4] Mmea wa Agave sisalana uliingizwa Tanganyika kwa magendo kutoka Yucatán, Mexiko, katika tumbo la mamba aliyekuwa ameuawa.[5] Ni mimea 66 tu ndiyo iliyokuwa imenusurika hii safari lakini ilikuwa na faida kibiashara kwa kuanzisha tasnia. Hali ya hewa ya joto na kavu ya nchi hiyo ilikuwa nzuri kwa mmea na uzalishaji katika koloni ulikua kwa kasi. Nyuzi za mimea zilitumika sana kwa utengenezaji wa kamba kwa meli za Ujerumani na magunia ya kusafirisha bidhaa zingine za kilimo kutoka koloni.[6] Hadithi hii ya mafanikio ilianza kuvutia nchi zingine za Uropa zikipanua makoloni yao na tasnia ilisambaa hadi makoloni jirani ya Kenya , Msumbiji, na Angola.
Baada ya Vita vya Kwanza vya Dunia Waingereza walipata udhibiti wa Tanganyika na wakaendelea kukuza tasnia hii ya mkonge. Serikali ya kikoloni iliendelea kutenga ardhi zaidi kwa uzalishaji wa Mkonge ambao uliwavutia maafisa wa zamani wa Uingereza wanaoishi Kenya na wakazi wengi wa Ujerumani kuendelea kulima mpakani mwa kaskazini mwa nchi hiyo kando ya barabara ya Arusha-Tanga.[7] Wakati wa uhuru mnamo 1961, Tanganyika ilikuwa kiongozi wa ulimwengu katika uzalishaji wa Mkonge na zaidi ya tani 200,000 za mkonge zilizalishwa kila mwaka zikiajiri zaidi ya wafanyikazi milioni 1 katika tasnia hiyo.[1] Zao hilo ndilo lililopata mapato makubwa ya fedha za kigeni nchini na liliitwa 'dhahabu ya kijani' ya Tanzania.[8]
Marejeo
[hariri | hariri chanzo]- ↑ 1.0 1.1 Thomas, Graeme. "Fibre stories: Sisal starts a comeback in Tanzania - International Year of Natural Fibres 2009" Ilihifadhiwa 28 Julai 2009 kwenye Wayback Machine. Iliwekwa mnamo 17-08-2021
- ↑ Lewis, Paul (1990-10-24), "Nyerere and Tanzania: No Regrets at Socialism", The New York Times (kwa American English), ISSN 0362-4331, iliwekwa mnamo 2021-08-16
- ↑ "Tanzania: Time to Repossess All Idle Land" Iliwekwa mnamo 2021-08-17
- ↑ LTD, KATANI. "Sisal farming" Ilihifadhiwa 26 Mei 2015 kwenye Wayback Machine. www.katanitz.com. Iliwekwa mnamo 2021-08-17
- ↑ Gargan, Edward A.; Times, Special To the New York (1986-06-23), "INTERNATIONAL REPORT; TANZANIA'S 'GREEN GOLD' WOES", The New York Times (kwa American English), ISSN 0362-4331, iliwekwa mnamo 2021-08-16
- ↑ Agriculture, Kenya Dept of (1908-01-01). The Agricultural Journal of British East Africa Iliwekwa mnamo mwaka 2021-08-17
- ↑ Spear, Thomas T. (1997-01-01). Mountain Farmers: Moral Economies of Land & Agricultural Development in Arusha & Meru (kwa Kiingereza). University of California Press. ISBN 978-0-520-20619-9.
- ↑ editor. "SISAL – THE 'WHITE GOLD' OF TANZANIA – RECENT DEVELOPMENTS | Tanzanian Affairs" (kwa Kiingereza (Uingereza)). Iliwekwa mnamo 2021-08-16.
{{cite web}}:|author=has generic name (help)