Nyanda za Juu za Guyana

.

Guiana Shield
Region
Mt Roraima on the Venezuela-Brazil-Guyana border
Countries	French Guiana, Suriname, Guyana, Brazil, Venezuela, Colombia
Continent	South America
Region	northern South America
Length	2,000 km (1,243 mi), E-W
Width	1,000 km (621 mi), N-S
Area	2,288,000 km² (883,402 sq<span typeof="mw:Entity"> </span>mi)
Period	Precambrian
Ramani ya Nyanda za Juu za Guyana. Nyanda za Juu za Guyana

Nyanda za juu za Guyana (kwa Kiingereza: Guiana Shield) ni eneo la milima kaskazini mashariki mwa Amerika ya Kusini. Kijiolojia ni miamba ya kale sana inayofanya hapa sehemu ya pwani ya kaskazini ya Amerika Kusini.

Kati ya milima ya sehemu hizi kuna milima ya meza inayoitwa hapa tepuis.

Majina

Nyanda za juu za Guiana zinajulikana katika lugha nyingine za mazingira kama:

• Kifaransa: Plateau des Guyanes au Bouclier guyanais;
• Kiholanzi: Hoogland van Guyana
• Kihispania: Escudo guayanés au Macizo Guayanés;
• Kireno: Planalto das Guianas or Escudo Guianês.

Guyana hutumiwa wakati mwingine kama jina la pamoja kwa Guyana, Surinam na Guyani ya Kifaransa; wakati wa ukoloni nchi hizi tatu ziliitwa Guyana ya Kiingereza, ya Kiholanzi na ya Kifaransa.

Jiografia

Cerros de Mavecure, Wilaya ya Guainía, Colombia.

Kijiografia nyanda za juu hizi zinaenea hadi ndani ya Kolombia, Venezuela na Brazil.

• Kolombia magharibi (Wilaya ya Guainía);
• Venezuela, ambapo mto Orinoco hufanya kikomo cha kaskazini.
• Guyana;
• Suriname;
• Guyani ya Kifaransa, ambayo ni eneo la ng'ambo la Ufaransa;
• Brazil kaskazini, (Roraima, Pará na mkoa wa Amapá) katika kanda la Kaskazini.

Milima

Nyanda za juu za Guiana huundwa kwa tambarare ndogo za juu na safu za mlima. Milima mirefu zaidi inapatikana upande wa magharibi, kuanzia Venezuela.

Mito na maporomoko ya maji

Mito mingi huanzia kwenye nyanda za juu za Guyana na nyingi hutiririkia kaskazini, kuingia Bahari ya Atlantiki. Baadhi yake ni:

• Mto Orinoco
• Essequibo, mto mkuu wa Guyana;
• Courantyne, mto mrefu zaidi wa Suriname;
• Mto Maroni ambao huunda mpaka kati ya Guyani ya Kifaransa na Suriname;
• Mto Oyapock ambao hufanya mpaka kati ya Guyani ya Kifaransa na Brazil.

Picha

• 
  Pico da Neblina
• 
  Mwinuko wa mlima wa Roraima
• 
  Maboti madogo katika mto Maroni
• 
  Maporomoko ya Malaika

Viungo vya nje

• Kimataifa ya Uhifadhi: o Escudo das Guianas (Kireno)

Makala hii kuhusu maeneo ya Amerika Kusini bado ni mbegu. Je unajua kitu kuhusu Nyanda za Juu za Guyana kama historia yake, biashara, taasisi zilizopo, watu au utamaduni? Labda unaona habari katika wikipedia ya Kiingereza au lugha nyingine zinazofaa kutafsiriwa? Basi unaweza kuisaidia Wikipedia kwa kuihariri na kuongeza habari.