Nenda kwa yaliyomo

Mnyoo-matumbo Mkubwa

Kutoka Wikipedia, kamusi elezo huru
(Elekezwa kutoka Ascaris lumbricoides)
Mnyoo-matumbo mkubwa
Jike la mnyoo-matumbo mkubwa
Jike la mnyoo-matumbo mkubwa
Uainishaji wa kisayansi
Himaya: Animalia
Nusuhimaya: Eumetazoa
Faila: Nematoda
Ngeli: Secernentea
Oda: Ascaridida
Familia: Ascarididae
Jenasi: Ascaris
Spishi: A. lumbricoides
Linnaeus, 1758
Minyoo
Mwainisho na taarifa za nje
ICD-10B77.
ICD-9127.0
DiseasesDB934
MedlinePlus000628
MeSHD001196

Mnyoo-matumbo mkubwa au mnyoo kwa ufupi (Ascaris lumbricoides) ni aina ya nematodi mkubwa ambaye anaishi katika matumbo ya binadamu na anasababisha ugonjwa uitwao minyoo. Inakadiriwa kwamba karibu ya robo ya idadi ya watu duniani wameathiriwa [1] na ugonjwa huu, na hasa umeenea sana katika maeneo ya kitropiki na maeneo yenye hali duni ya usafi. Aina nyingine ya minyoo ya jamii ya Askaris inaweza kusababisha magonjwa katika mifugo.

Maambukizi hutokea kwa njia ya kula chakula kilichoathiriwa na kinyesi chenye mayai ya minyoo aina ya Askaris. Buu wa mnyoo hutotolewa, na kujichimbia kupitia utumbo mdogo, hupita mpaka kwenye mapafu na mwishowe kufikia na kuhamia katika mfumo wa hewa. Kutoka hapo humezwa na mtu na hurudi tena na hukua na kukomaa katika utumbo kwa kuongezeka hadi sentimita 30 (inchi 12) kwa urefu na hujishikiza katika ukuta wa utumbo.

Kama idadi ya minyoo ni ndogo, unaweza kutoona dalili za ugonjwa huu. Hata hivyo unaweza kuambatana na homa, kuvimba, na kuhara, na matatizo mazito yanaweza kujitokeza kama minyoo itahamia sehemu nyingine za mwili.

Dalili na ishara

[hariri | hariri chanzo]

Wagonjwa wanaweza kubakia bila dalili yoyote kwa muda mrefu sana. Na kwa kadri mabuu yanasafiri sehemu mbalimbali za mwili, wanaweza kusababisha uharibifu wa viungo vya ndani, kuvimba tumbo,na kuvimba ini au wengu, kusababisha sumu mwilini, na kichomi. Kuambukizwa na minyoo mingi inaweza kusababisha utapia mlo, na madhara mengine, wakati mwingine ni hatari sana, kwa kuziba utumbo kwa donge la minyoo (huweza kuonekana hasa kwa watoto) na kuziba mrija wa nyongo. Zaidi ya minyoo 796 yenye uzito unaokaribia 550 g waligundulika baada ya uchunguzi wa maiti ya mtoto msichana wa umri wa miaka 2 nchini Afrika Kusini. Minyoo ilikuwa imesababisha msokoto na kuoza kwa sehemu ya utumbo mdogo ambayo ilikuja kutafsirwa kama sababu ya kifo. [2]

Minyoo huchukua sehemu kubwa ya virutubisho mwilini kutoka kwenya sehemu ya chakula ambayo hakijameng'enya vizuri katika utumbo Kuna ushahidi mdogo kwamba inaweza pia kutoboa sehemu ya utando wa utumbo na kujilisha damu, lakini hii si kawaida ya chanzo chake ya lishe. [3] Matokeo yake, maambukizi ya minyoo hayafanyi upungufu wa damu sawasawa na madhara mengine yanayohusiana na maambukizi ya minyoo yenye umbile la mviringo. [onesha uthibitisho]

Nchini Kanada mwaka 1970, mwanafunzi mmoja wa uzamili aliweka minyoo katika chakula cha marafiki waliokuwa wakiishi naye. Wanne kati ya walioathiriwa, waliuguwa sana; na wawili wakapatwa na madhara ya hali ya kushindwa kupumua vizuri.

Mfumo wa uambukizi

[hariri | hariri chanzo]

Mzunguko wa maisha

[hariri | hariri chanzo]
Minyoo wapevu (1) huishi katika uwazi wa utumbo mdogo. Jike anaweza kutaga mayai takriban 200,000 kwa siku, ambayo huondoka pamoja na kinyesi (2). Mayai yasiyotungishwa huweza kumezwa lakini hayawezi kuambukiza. Mayai rutuba embryonate na kuwa infective baada ya siku 18 kwa wiki kadhaa (3), kulingana na hali ya mazingira (optimum: unyevu, joto, kimvuli udongo). Baada ya mayai infective ni kukata tamaa (4), ya Hatch mabuu (5), kuvamia ya mucosa intestinal, na ni kufanyika kupitia mzunguko wa portal, kisha utaratibu na / au lymphatics na mapafu. mabuu ya kukomaa zaidi katika mapafu (6) (10-14 siku), kupenya kuta alveolar, akipanda mti bronchial ya koo, na kukata tamaa (7). Juu ya kufikia utumbo mdogo, inaendelea katika minyoo watu wazima (8). Kati ya 2 na miezi 3 zinahitajika kutoka kumeza ya mayai ya infective kwa oviposition na mwanamke wa watu wazima. Minyoo watu wazima wanaweza kuishi kwa miaka 2 1.

Mwonekano wa kwanza wa mayai katika kinyesi ni kati ya siku 60-70. Katika kiwango cha mabuu, dalili huanza kuonekana kati ya siku 4-16 baaada ya maambukizi. Dalili za mwisho ni matatizo ya utumbo, maumivu ya kuchoma ya tumbo na kutapika, homa, na kuonekana kwa minyoo katika kinyesi. Baadhi ya wagonjwa wanaweza kupata madhara na dalili za ugonjwa wa mapafu au neva za fahamu wakati wa usambaaji wa mabuu. Hata hivyo, kuna dalili chache au hakuna kabisa kwa ujumla. Donge la minyoo linaweza kuziba utumbo.kuhama kwa mabuu kunaweza kusababisha na mabuu kuhama sehemu nyingine kunaweza kusababisha ugonjwa wa mapafu kuvimba na ongezeko la ozini.

Chanzo cha Usambazaji

[hariri | hariri chanzo]

Chanzo cha maambukizi ni kutokana na kuathiriwa kwa udongo na mimea na vinyesi vyenye mayai ya minyoo. Kula mayai kutoka katika udongo uliochanganyika na kinyesi cha binadamu au mboga na maji ni njia msingi ya maambukizi. Uhusiano wa karibu na wanyama wanaofugwa majumbani walioambukizwa na udongo wenye vimelea, unaweza kusababisha maambukizi, wakati wanyama ambao wamekula chakula chenye minyoo wanaweza kufanya maambukizi kupitia aina minyoo hiyohiyo (k.m.Toxocara canis, n.k) na mara chache wanyama wengine.

Maambukizi pia huja kwa njia ya Manispaa ya kupeleka maji machafu kwenye mashamba. Hili ni jambo la kawaida haswaa katika kuinua uchumi wa viwanda lakini pia ni hatari si kwa wauzaji wadogowadogo wa mazao tu lakini pia kwa usafirishaji wa mbogamboga zilizochafuliwa na vimelea vya minyoo. Mlipuko wa minyoo mwaka 1986 nchini Italia iligunduliwa kutokana na matumizi ya maji machafu yaliyotumika katika mazao mbogamboga za Balkan. Hii ni kawaida haswa katika uchumi za viwanda zinazojitokeza, na huleta hatari kubwa kwa mauzo ya mazao maalum na pia mauzo ya mboga katika nchi za kigeni kuzuka kwa ugonjwa wa minyoo nchiniItaliaItalia 1986 ulinakiliwa kuwa ulisababishwa na utumizi wa maji machafu yaliyo tumika kukuza mboga za mauzo

Maambukizi kutoka kwa binadamu kwenda binadamu mwingine haiwezekani.

Utambuzi wa Ugonjwa

[hariri | hariri chanzo]

utambuzi ni wakati muafaka wa kawaida hupita mwenyeji wa minyoo katika kinyesi au matapishi. Sampuli ya kinyesi na vimelea vya ova vinaweza kuonyesha mayai au minyoo. Mabuu inaweza kupatikana katika utoaji wa ugiligili wa tumbo au kupumua kwa ugonjwa wa mapafu. hesabu ya Damu inaweza kuonyesha ongezeko la ozini tazamo la ekisirei hunonyesha 15-35 sentimita urefu kujaza kasoro kwa muda, wakati mwingine kwa kuonekana kama mkunjo mkubwa wa minyoo.

Kuzuia ni pamoja na: matumizi ya vyoo; kinyesi salama ovyo, ulinzi wa chakula kutoka uchafu na udongo, uhakika wa kuzalisha kunawa, na kuosha mkono.

Chakula kilichoangushwa chini hakifai kiliwa bila kuoshwa au kupikwa hawa katika sehemu za kawaida Matunda na mboga yanahitajika kuoshwa vizuri kabla kuliwa

Makala kuu: Ascaricide

Madawa zinazotumika kuua nematodi huitwa kiuaminyoo s na ni pamoja na:

  • Mebendazole (Vermox) (C 16 H 13 N 3 O 2). husababisha kifo cha polepole cha minyoo kwa kuzuia kwa kina kuingia kwa glukosi na ratibu zingine kuathiri tumbo za binadamu ambapo minyoo huishi, kipimo ni 100 mg 12 Kima kwa siku 3.
  • Piperazine (C 4 H 10 N 2.C 6 H 10 O 4). kikolezo tepetevu pooza ambayo husababisha kuzuia kwa mwitiko wa minyoo mpaka asetylcholine Athari yenye nakoti husimamisha minyoo ambayo huzuia kusambaa kwa minyoo wakati tiba inapofanya kazi kwa kutumi dawa zisizo na nguvu sana. ikitumiwa pekee yake, dawa hiyo inaweza kuitoa minyoo pekee yake Kipimo ni 75 mg / kilo (max 3.5 g) kama kipimo cha moja ya mdomo.
  • Pyrantel pamoate (Antiminth, Pin-Mwondoe, Pin-X) (C 11 H 14 2 N SC 23 H 16 O 6) Depolarizes kuzuia maambukizi ganglionic ya neuromuscular nicotinic, kusababisha kupooza spastic ya mdudu wa. Spastic (tetanic) paralyzing mawakala, hasa katika pamoate pyrantel, inaweza Sukutua kamili intestinal kizuizi katika mzigo mzito minyoo. Kipimo ni 11 mg / kg si kwa kisichozidi 1 g kama dozi moja.
  • Albendazole (C 12 H 15 N 3 O 2 S) A wigo mpana antihelminthic kikali kuwa itapungua ATP uzalishaji katika mdudu wa, kusababisha athari ya nishati ya kupungua, immobilization, na hatimaye kifo. Kipimo ni 400 mg aliyopewa kama dozi moja ya mdomo (contraindicated wakati wa ujauzito na watoto chini ya miaka 2).
  • Thiabendazole. Hii inaweza kusababisha migration ya mdudu kwenye umio, hivyo ni kawaida pamoja na piperazine.
  • Hexylresorcinol ufanisi katika dozi moja, alieleza kwa: Holt, Jr Emmett L, McIntosh Rustin: Holt wa Magonjwa ya Utoto na Mafunzo: A vitabu kwa ajili ya Matumizi ya Wanafunzi na watendaji. Appleton na Co, New York, toleo la 11
  • Santonin, sumu zaidi kuliko hexylresorcinol, kutajwa kwa: Holt, Jr Emmett L, McIntosh Rustin: Holt wa Magonjwa ya Utoto na Mafunzo: A vitabu kwa ajili ya Matumizi ya Wanafunzi na watendaji. Appleton na Co, New York, toleo la 11
  • Mafuta ya chenopodium, sumu zaidi kuliko hexylresorcinol, kutajwa kwa: Holt, Jr Emmett L, McIntosh Rustin: Holt wa Magonjwa ya Utoto na Mafunzo: A vitabu kwa ajili ya Matumizi ya Wanafunzi na watendaji. Appleton na Co, New York, toleo la 11

Pia, corticosteroids unaweza kutibu baadhi ya dalili, kama vile uvimbe.

Wenyeji Wamarekani kijadi kutumika epazote (Chenopodium ambrisioides) kwa ajili ya matibabu, ambayo si kama nguvu kama misombo ya dawa, lakini kifungu cha Ascarids spontaneous kutoa baadhi ya ushahidi wa effektiva. [onesha uthibitisho]

Epidemiolojia

[hariri | hariri chanzo]
Ulemavu-kubadilishwa maisha mwaka kwa ascariasis kwa wakazi 100,000 katika 2002 [16] [17] [18] [19] [20] [21] [. 22] [23] [24] [25] [26] [27] [ 28]

asilimia ya watu bilioni 1.5 wameambukizwa minyoo hii, hasa katika Afrika na Asia. [4] [1] ugonjwa wa minyoo huwa kawaida nchiniMarekani ikiwa ni pamoja na Ghuba Coast, Nigeria na Asia ya Kusini. Utafiti mmoja umeeleza kwamba kiwango cha maambukizi ya ugonjwa wa minyoo nchini Marekani kuwa karibu 4,000,000 (2%) [8]. Katika utafiti wa jamii vijijini Nova Scotia, 28.1% ya watu 431 walikuwa na ugonjwa wa minyoo, wote kuwa chini ya miaka 20, wakati wote 276 majaribio katika mji mkuu Halifax walikuwa hasi [5] . Utuaji wa ova (mayai) katika vidokezo maji taka katika kiwango cha matukio ascariasis. Utafitiwa mwaka 1978 ulionyesha kwamba 75% ya sampuli avloppsslam sampuli katika vyanzo vya Marekani zilizoko mijini Ascaris ova, kwa viwango kama juu kama 5-100 mayai kwa lita [onesha uthibitisho] . Katika Frankfort, Indiana, 87.5% ya sampuli sludge walikuwa chanya kwa Ascaris, Toxocara, Trichuris, na hookworm [onesha uthibitisho] . Katika Macon, Georgia, mmoja wa sampuli za udongo 13 majaribio chanya kwa Ascaris [onesha uthibitisho] . Manispaa ya maji machafu katika Riyadh, Saudi Arabia wanaona zaidi ya 100 kwa lita mayai ya maji machafu [6] na katika Chekoslovakia ilikuwa kama juu kama mayai 240-1050 kwa lita [7] .

Ascariasis mara nyingi unaweza kuwa kipimo kwa kuchunguza chakula kwa ova. Utafiti katika shamba moja katika Marrakech, Morocco, ambapo maji taka mbichi hutumika mbolea katika mashamba zao, mayai Ascaris walikuwa wanaona kwa kiwango cha mayai 0.18 / kg katika viazi, mayai 0.27 / kg katika turnip, mayai 4.63 / kg katika majani, mayai 0.7 / kg katika karoti, na mayai 1.64 / kg katika radish [8] . Utafiti huo sawa katika eneo hilo ulionyesha kuwa 73% ya watoto kufanya kazi kwenye mashamba hayo kuambukizwa na s helminth, hasa Ascaris, pengine kutokana na yatokanayo ghafi ya maji taka.

Jamii na utamaduni

[hariri | hariri chanzo]

Maelezo mengine.

[hariri | hariri chanzo]
  • Ascariasis huweza kusababisha mzio na {2viini vya vumbi{/2 kutokana na pamoja {3}antijeni ya tropomyosin.
  • Ascaris kuwa na chuki kwa ujumla anesthetics fulani na huweza exit ya mwili, wakati mwingine kwa njia ya mdomo. [9]
Jenasi na Spishi Minyoo mviringo
Jina la kawaida nematodi kubwa la tumbo
somo la kiini cha magonjwa ugonjwa wa minyoo
hatua ya kuambukiza Embryonated yai
mwenyeji wa mwisho Binadamu
Mlango wa Entry Kinywa
namna ya Maambukizi Kumeza ya yai zilizosibikwa Embryonated kupitia chakula au maji
Mazingira chango
Hatua la kusababisha magonjwa Watu wazima, Larva
Mkondo wa kushikanisha uwekaji ndani ya kamasi kwa kutumia shinikizokatika
Mkondo wa Lishe Kulisha kaimi
Pathojenesisi Lava - kichomi, ugonjwa wa Loeffler's, - kizuizi cha mtu mzima, Ini usaha ugonjwa wa kibole Kwa damu-Mapafu Awamu ya pamoja na tegu naStrongiloidi
Utambuzi maabara Ukolezi njia na moja kwa moja sampuli yenye kinyesi:0}Kato-Katz
Tiba Albendazole, Mebendazole, au Pyrantel pamoate
kutambua ugonjwa kwa mtu mzima jike - maarufu ukanda uzazi
kutambua ugonjwa kwa yai Coarse mammilated mipako albuminous

Kuna mifano miwili ya wanyama kwa ajili ya kusoma Ascaris ukimwi:

  • Howes HL (1971). "Anthelmintic studies with pyrantel. II. Prophylactic activity in a mouse-[[ascaris suum]] test model". J. Parasitol. 57 (3). The Journal of Parasitology, Vol. 57, No. 3: 487–93. doi:10.2307/3277899. PMID 5090955. {{cite journal}}: URL–wikilink conflict (help); Unknown parameter |month= ignored (help)

Tazama pia

[hariri | hariri chanzo]
  • Tapeworm ukimwi
  • Toxocariasis
  • 1970 ascariasis sumu ya tukio
  1. Williams-Blangero S, VandeBerg JL, Subedi J; na wenz. (2002). "Genes on chromosomes 1 and 13 have significant effects on Ascaris infection". Proc. Natl. Acad. Sci. U.S.A. 99 (8): 5533–8. doi:10.1073/pnas.082115999. PMC 122804. PMID 11960011. {{cite journal}}: Explicit use of et al. in: |author= (help); Unknown parameter |month= ignored (help)CS1 maint: multiple names: authors list (link)
  2. Baird JK, Mistrey M, Pimsler M, Connor DH (1986). "Fatal human ascariasis following secondary massive infection". Am. J. Trop. Med. Hyg. 35 (2): 314–8. PMID 3953945. {{cite journal}}: Unknown parameter |month= ignored (help)CS1 maint: multiple names: authors list (link)
  3. "Ascaris lumbricoides". Ilihifadhiwa kwenye nyaraka kutoka chanzo mnamo 2008-06-01.
  4. Crompton DW (1999). "How much human helminthiasis is there in the world?". J. Parasitol. 85 (3). The Journal of Parasitology, Vol. 85, No. 3: 397–403. doi:10.2307/3285768. PMID 10386428. {{cite journal}}: Unknown parameter |month= ignored (help)
  5. Embil JA, Pereira LH, White FM, Garner JB, Manuel FR (1984). "Prevalence of Ascaris lumbricoides infection in a small Nova Scotian community". Am. J. Trop. Med. Hyg. 33 (4): 595–8. PMID 6476203. {{cite journal}}: Unknown parameter |month= ignored (help)CS1 maint: multiple names: authors list (link)
  6. Bolbol AS (1992). "Risk of contamination of human and agricultural environment with parasites through reuse of treated municipal wastewater in Riyadh, Saudi Arabia". J Hyg Epidemiol Microbiol Immunol. 36 (4): 330–7. PMID 1300348.
  7. Horák P (1992). "Helminth eggs in the sludge from three sewage treatment plants in Czechoslovakia". Folia Parasitol. 39 (2): 153–7. PMID 1644362.
  8. Habbari K, Tifnouti A, Bitton G, Mandil A (1999). "Helminthic infections associated with the use of raw wastewater for agricultural purposes in Beni Mellal, Morocco". East. Mediterr. Health J. 5 (5): 912–21. PMID 10983530. {{cite journal}}: Unknown parameter |month= ignored (help)CS1 maint: multiple names: authors list (link)
  9. Wu ML, Jones VA (2000). "Ascaris lumbricoides". Arch. Pathol. Lab. Med. 124 (1): 174–5. PMID 10629158. {{cite journal}}: Unknown parameter |month= ignored (help)

Viungo vya nje

[hariri | hariri chanzo]