Kreta ya Chicxulub

Picha kutoka kwa chomboanga cha NASA zinaonyesha sehemu ya mzingo wa kreta.

Kreta ya Chicxulub (tamka chik-shulub) ni kreta kubwa kwenye pwani ya rasi ya Yucatan (Meksiko) iliyosababishwa na pigo la asteroidi miaka milioni 66 iliyopita. Inaaminiwa ya kwamba tukio hilo lilisababisha kuangamia kwa dinosauri pamoja na spishi nyingine nyingi Duniani.

Kreta hii ina kipenyo cha zaidi ya km 180, hivyo ni kreta kubwa ya tatu duniani iliyosababishwa na pigo la asteroidi (en:impact crater) Asteroidi iliyogonga huko ilikuwa na kipenyo cha angalau km 10. Pigo hilo lilisababisha tsunami, kuwaka kwa moto katika sehemu nyingi za Dunia, matetemeko ya ardhi na kulipuka kwa volkeno nyingi. Kutokana na vumbi na majivu yaliyorushwa angani nuru ya jua ilizuiliwa na hivyo kilitokea kipindi kirefu cha giza na baridi kali kote duniani.

Kreta haionekani tena kwa macho au kutoka ndege maana mmomonyoko kwenye uso wa ardhi umeshasawazisha milima na kufukia shimo. Lakini vipimo vinaonyesha mabadiliko katika miamba ya eneo hilo na mabadiliko katika uga wa graviti ya eneo hili yanayotokana na densiti kubwa ya miamba pale ambako pigo lilikandamiza mwamba. Umri wa mwamba ulipimwa na kukadiriwa kuwa takriban miaka milioni 65 - 66. Umri huo unalingana na kupotea ghafla kwa spishi nyingi kote duniani jinsi inavyoonekana katika mabaki ya kisukuku.

Marejeo

Mradi wa Astronomia Makala hii imewahi kukaguliwa na kuboreshwa kwenye warsha ya pamoja ya Jenga Wikipedia ya Kiswahili, Wikimedia Community User Group Tanzania na ASSAT. Imepewa hali ya ulinzi. Tunaomba mapendekezo yote ya usahihisho na nyongeza zipelekwe kwanza kwenye ukurasa wa majadiliano