Bweha
Bweha | ||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Bweha mgongo-mweusi (Canis mesomelas)
| ||||||||||||||
Uainishaji wa kisayansi | ||||||||||||||
| ||||||||||||||
Ngazi za chini | ||||||||||||||
Jenasi 6; spishi 10 katika Afrika:
|
Bweha au mbweha ni mojawapo wa wanyama wadogo kiasi wa familia Canidae wanaopatikana Afrika, Amerika, Asia na Ulaya na walioainishwa katika jenasi Canis, Cerdocyon, Lupulella, Lycalopex, Otocyon, Urocyon na Vulpes.
Spishi mbili za jenasi Canis, ambazo ziliitwa bweha zamani, zina mnasaba sana na mbwa-mwitu. Kwa ukweli, siku hizi Canis anthus na Canis aureus zinafikiriwa kuwa mbwa-mwitu[1][2], lakini kwa sasa jina "bweha" litadumishwa kwa sababu linatumika sana.
Usasi (Uwindaji) wa bweha
[hariri | hariri chanzo]Kwa muda mrefu, usasi wa bweha umeonekana kwamba umejikita mizizi tu kwa Waingereza ambako wao huchukua mbwa na farasi na kwenda huku wakiwawinda bweha. Usasi wa bweha haukuwa maarufu kwenye nchi nyingine za Ulaya. Waingereza waliasilisha desturi hii katika nchi za himaya yao na siku hizi hata Waafrika huwawinda bweha.
Mbwa wawinda-bweha huweza kutumia hisia na kuwawinda bweha wekundu. Tendo hili la kuwawinda bweha limezua hisia tofauti huku wengi wakiliona kana kwamba lamfanya bweha awe matatani kulingana na hariri la Wild Hunter Club Ilihifadhiwa 13 Novemba 2017 kwenye Wayback Machine..
Spishi za Afrika
[hariri | hariri chanzo]- Canis anthus, Mbwa-mwitu Dhahabu, Bweha dhahabu au Bweha-mbuga (African golden wolf)
- Canis a. algirensis, Mbwa-mwitu wa Aljeria au Bweha Kaskazi (Algerian wolf)
- Canis a. anthus, Mbwa-mwitu wa Senegali au Bweha wa Senegali (Senegalese wolf)
- Canis a. bea, Mbwa-mwitu wa Serengeti au Bweha Mashariki (Serengeti wolf)
- Canis a. lupaster, Mbwa-mwitu wa Misri au Bweha wa Misri (Egyptian wolf)
- Canis a. riparius, Mbwa-mwitu Somali au Bweha Somali (Somali wolf)
- Canis a. soudanicus, Mbwa-mwitu Mabaka au Bweha wa Sudani (Variegated wolf)
- Lupulella adusta, Bweha Miraba (Side-striped jackal)
- Lupulella mesomelas, Bweha Mgongo-mweusi au Bweha Shaba (Black-backed jackal)
- Otocyon megalotis, Bweha Masikio (Bat-eared fox)
- Vulpes cana, Bweha wa Blanford (Blanford's fox)
- Vulpes chama, Bweha Kusi (Cape fox)
- Vulpes pallida, Bweha wa Saheli (Pale fox)
- Vulpes rueppelli, Bweha wa Rüppell (Rüppell's fox)
- Vulpes vulpes, Bweha Mwekundu (Red Fox)
- Vulpes v. barbara, Bweha Mwekundu wa Barbari (Barbary Fox)
- Vulpes v. niloticus, Bweha Mwekundu wa Misri (Nile Fox)
- Vulpes zerda, Feneki au Bweha-jangwa (Fennec)
Spishi za mabara mengine
[hariri | hariri chanzo]- Canis aureus (Common or Golden Jackal)
- Canis a. aureus (Common Jackal)
- Canis a. cruesemanni ( Siamese Jackal)
- Canis a. ecsedensis (Balkan Jackal)
- Canis a. indicus (Indian Jackal)
- Canis a. moreoticus (European Jackal)
- Canis a. naria ( Sri Lankan Jackal)
- Canis a. syriacus (Syrian Jackal)
- Cerdocyon thous (Crab-eating Fox)
- Lycalopex culpaeus (Culpeo)
- Lycalopex fulvipes (Darwin's Fox)
- Lycalopex griseus (Argentine Grey Fox)
- Lycalopex gymnocercus (Pampas Fox)
- Lycalopex sechurae (Sechuran Fox)
- Lycalopex vetulus (Hoary Fox)
- Urocyon cinereoargenteus (Grey Fox)
- Urocyon littoralis (Island Fox)
- Urocyon sp. nov. (Cozumel Fox)
- Vulpes bengalensis (Bengal Fox)
- Vulpes corsac (Corsac Fox)
- Vulpes ferrilata (Tibetan Sand Fox)
- Vulpes lagopus (Arctic Fox) – pengine Alopex lagopus
- Vulpes macrotis (Kit Fox)
- Vulpes velox (Swift Fox)
Picha
[hariri | hariri chanzo]-
Bweha miraba
-
Bweha wa Senegali
-
Bweha mashariki
-
Bweha wa Misri
-
Bweha masikio
-
Bweha wa Blanford
-
Bweha kusi
-
Bweha wa Saheli
-
Bweha wa Rüppell
-
Bweha mwekundu
-
Bweha jangwa au feneki
-
Golden jackal
-
Crab-eating fox
-
Culpeo
-
Darwin's fox
-
Argentine grey fox
-
Pampas fox
-
Sechuran fox
-
Hoary fox
-
Grey fox
-
Island fox
-
Bengal fox
-
Corsac fox
-
Arctic fox
-
Kit fox
-
Swift fox
Tanbihi
[hariri | hariri chanzo]- ↑ Koepfli, K.-P.; Pollinger, J.; Godinho, R.; Robinson, J.; Lea, A.; Hendricks, S.; Schweizer, R. M.; Thalmann, O.; Silva, P.; Fan, Z.; Yurchenko, A. A.; Dobrynin, P.; Makunin, A.; Cahill, J. A.; Shapiro, B.; Álvares, F.; Brito, J. C.; Geffen, E.; Leonard, J. A.; Helgen, K. M.; Johnson, W. E.; O'Brien, S. J.; Van Valkenburgh, B.; Wayne, R. K. (2015-08-17). "Genome-wide Evidence Reveals that African and Eurasian Golden Jackals Are Distinct Species". Current Biology. 25: 2158–65. doi:10.1016/j.cub.2015.06.060. PMID 26234211.
- ↑ (Kihispania) Urios, Vicente; Donat-Torres, Maria P.; Ramírez, Carlos; Monroy-Vilchis, Octavio; Hamid Rgribi-Idrissi (2015): El análisis del genoma mitocondrial del cánido estudiado en Marruecos manifiesta que no es ni lobo (Canis lupus) ni chacal euroasiático (Canis aureus). figshare.