Sheikh Ahmed Nabhany
Ahmed Sheikh Nabhany (27 Novemba 1927 – 23 Februari 2017) alijulikana kama msomi , mshairi, mwanaleksikolojia, mwanahistoria na profesa inchini Kenya,ambaye mara nyingi amechukuliwa kuwa kama mwanzilishi wa ushairi wa kisasa wa Kiswahili . Alikuwa mpokeaji wa The Order of the Grand Warrior (OGW).
Maisha ya awali na elimu
[hariri | hariri chanzo]Nabhany alizaliwa tarehe 27 Novemba 1927, huko Matondoni, Kaunti ya Lamu, Kenya. [1] Alilelewa na nyanya yake Bi Amina Abubakar Sheikh, kwa sababu wazazi wake walifariki akiwa na umri mdogo. [2] [3] Nabhany alianza kuandika na kujitungia mashairi akiwa na umri wa miaka 12, akifundishwa kuandika na kutunga mashairi na nyanya yake ambaye pia alikuwa mshairi. [1] Alisoma dini katika madrassa ya Msikiti wa Riyadha huko Lamu. [2]
Nabhany alikuwa msomi aliyejisomea mwenyewe ambaye mchango wake ulizingatia utamaduni wa Waswahili . Akiwa Mombasa, pia alihudhuria masomo ya jioni ya Kiingereza na pia kujifunza lugha ya Kiarabu. [1]
Kazi
[hariri | hariri chanzo]Nabhany alihamia Mombasa ambako alifanya kazi kama afisa wa serikali, na kama mtumishi wa serikali, alifundisha wanafunzi wengi wa Kiswahili kutoka Ulaya kadhaa. Pia alisaidia msingi wa Makavazi ya Kitaifa ya Kenya na kuendesha Taasisi ya Utafiti ya Uchunguzi wa Kiswahili ya Afrika Mashariki. [1] Aliandika na kuchapisha kazi nyingi za mashairi akiwa Marekani na Ujerumani . [4] Mashairi yake na dondoo zake zilizochapishwa mwanzoni mwa miaka ya 1970 katika majarida ya humu nchini zilitambuliwa kwa kuathiri lugha na utamaduni wa Kiswahili katika Chuo Kikuu cha Kenyatta jijini Nairobi, Kenya. [5]
Nabhany anajulikana kama muandishi wa mashairi ya aina ya maisha ya Waswahili. Aliandika zaidi mashairi ya kitamaduni kuhusu mazoezi ya kidini kama vile Mwangaza wa Dini (1976) katika Kiswahili, na Sambo ya Kiwandeo (1979). [2]
Tuzo
[hariri | hariri chanzo]Nabhany alikuwa mmoja wa wasomi waliotambulika kwa nafasi yake kuu katika maendeleo ya fasihi ya Kiafrika . [6] Nabhany pia alipewa sifa ya kusaidia katika ukusanyaji wa hati za Kiswahili na Kiarabu kwa Chuo Kikuu cha Dar es Salaam pamoja na kutafsiri hati za Kiswahili za Kiarabu kwa Chuo Kikuu cha Hamburg nchini Ujerumani. Alishinda The Order of the Grand Warrior, [2] na udaktari wa heshima katika Chuo Kikuu cha Kiislamu nchini Uganda, ambapo alikuwa mhadhiri.
Kifo
[hariri | hariri chanzo]Nabhany alifariki tarehe 27 Februari 2017 nyumbani kwake Matondoni, na kuzikwa katika Makaburi ya Waislamu, Matondoni, kaunti ya Lamu, Kenya. [4]
Kazi zilizochaguliwa
[hariri | hariri chanzo]- Nabhany, A.S. (2012). Kandi ya Kiswahili. AERA Kiswahili Researched Products. uk. 172. ISBN 978-9987-548-28-6.
- Nabhany, A.S.; Shariff, I.N. (1985). Umbuji wa kiwandeo. East African Publishing House. uk. 90.
- Kijuma, Muhammad; Hichens, William; Miehe, Gudrun; Vierke, Clarissa; Nabhany, Ahmed Sheikh; Dammann, Ernst (2010). Iliandikwa kwenye Germany. Muhamadi Kijuma. Köln: Rüdiger Köppe Verlag. uk. 532. ISBN 978-3-89645-174-3. OCLC 701516824.
- Nabhany, A. S. (1985). Umbuji wa mnazi: Ahmed Sheikh Nabhany ; mhariri A.A.A. El-Maawy. Kenya: East African Publishing House.
- Nabhany, A. S. (1979). Sambo ya Kiwandeo: utungo wa Ahmed Sheikh Nabhany kwa bahari ya ut̲end̲i. Leiden, Netherlands: Afrika-Studiecentrum.
- Sheikh, A. A., Nabhany, A. S. (1972). Utendi wa Mwana Kupona: na Utendi wa Ngamia na Paa. Tanzania: Heinemann Educational Books.
- Nabhany, Ahmed Sheikh; Miehe, Gudrun; Schadeberg, Thilo C. (1979). Sambo ya Kiwandeo. Leiden, Netherlands: Afrika-Studiecentrum. ISBN 978-90-70110-26-0. OCLC 906468286.
- Nabhany, Ahmed Sheikh (2011). Mapisi ya waswahili na lugha yao ya kiswahili. Dar es Salaam, Tanzania: AERA Kiswahili researched products. uk. 51. ISBN 978-9987-548-24-8.
Uchapishaji
[hariri | hariri chanzo]- Nabhany, Ahmed Sheikh (2020-12-30). Swahili Poetry Anthology Vol.1. uk. 111. ISBN 978-99969-4-640-0.
Marejeleo
[hariri | hariri chanzo]- ↑ 1.0 1.1 1.2 1.3 "Sun sets on Ahmed Nabhany, one of Kenya's best Kiswahili literary and cultural icons". Nation. Machi 3, 2017. Iliwekwa mnamo Mei 21, 2024.
{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ 2.0 2.1 2.2 2.3 Jumbe, Ishaq. "Kenya's Kiswahili guru Professor Ahmed Sheikh Nabhani is dead". The Standard (kwa Kiingereza). Iliwekwa mnamo 2024-05-06.
- ↑ Nabhany, Ahmed Sheikh (1979). Miehe Schadeberg, Gudrun and Thilo C. (mhr.). Sambo ya Kiwandeo (kwa English). Afrika-Studiescentrum, Leiden. ku. XI.
{{cite book}}: CS1 maint: location missing publisher (link) CS1 maint: unrecognized language (link) - ↑ 4.0 4.1 "Sheikh Ahmed Mohamed Nabhany takes final bow". Daily Nation (kwa Kiingereza). Nation Media Group. 2020-06-28. Iliwekwa mnamo 2024-05-06.
- ↑ Swahili Poetry Anthology (kwa English). Juz. la 1. Ilitafsiriwa na Shariff and Fiedel, Ibrahim Noor and Jan. Mascat Sultan of Oman: Horizon Art. 2020. uk. 7. ISBN 978-99969-4-640-0.
{{cite book}}: CS1 maint: unrecognized language (link) - ↑ "Nabhany's legacy as guru of Swahili literature and master storyteller lives on". Business Daily Africa (kwa Kiingereza). Nation Media Group. 2020-12-25. Iliwekwa mnamo 2024-05-06.