Sony Lab'ou Tansi
Makala hii ina dalili ya kutungwa kwa kutegemea programu ya kompyuta kama vile "Google translation" au "wikimedia special:content translation" bila masahihisho ya kutosha. Watumiaji wanaombwa kuchunguza tena lugha, viungo na muundo wake. Wakiridhika na hali yake wanaweza kuondoa kigezo hiki kinachoonekana kwenye dirisha la kuhariri juu ya matini ya makala kwa kutumia alama za {{tafsiri kompyuta}} .
Sony Lab'ou Tansi (5 Julai 1947 - 14 Juni 1995), aliyezaliwa Marcel Ntsoni , alikuwa mwandishi wa riwaya, hadithi fupi, hadithi, na mashairi wa Jamhuri ya Kidemokrasia ya Kongo. Ingawa alikuwa na miaka 47 tu alipokufa, Tansi bado ni mmoja wa waandishi mashuhuri wa Kiafrika na mtaalamu mashuhuri zaidi wa "Uandishi Mpya wa Afrika."[1] Riwaya yake ya "The Antipeople" ilishinda tuzo ya Grand Prix Littéraire d'Afrique Noire. Katika miaka yake ya baadaye, aliendesha kampuni ya maonyesho huko Brazzaville katika Jamhuri ya Kongo.
Maisha na kazi
[hariri | hariri chanzo]Mtoto mkubwa zaidi kati ya watoto saba, Tansi alizaliwa katika nchi ya zamani Kongo ya Ubelgiji, katika kijiji cha Kimwaanza, kusini kabisa mwa jiji ambalo sasa linajulikana kama Kinshasa katika siku za kisasa Jamhuri ya Kidemokrasia ya Kongo. Awali alikuwa amefundishwa kwa lugha ya kienyeji, lugha ya Kikongo, na alianza tu kuzungumza Kifaransa akiwa na umri wa miaka kumi na mbili, wakati familia yake ilihamia Kongo-Brazzaville, leo inajulikana kama Jamhuri ya Kongo . Alihudhuria École Normale Supérieure d'Afrique Centrale huko Brazzaville ambapo alisoma fasihi, na alipomaliza masomo yake mnamo 1971, alikua mwalimu wa Kifaransa na Kiingereza huko Kindauba. Wakati akiwa mwalimu mchanga alianza kuandika kwa ukumbi wa michezo baadaye mwaka huo, alichukua jina la kalamu "Sony La'bou Tansi" kama kodi kwa Tchicaya U Tam'si, mwandishi mwenzake wa Kongo ambaye aliandika mashairi ya mashtaka ya kisiasa juu ya ukandamizaji asili ya serikali.
Mwanzoni mwa kazi yake, Tansi aliendelea kujisaidia kwa kufundisha na alifanya kazi kama mkufunzi wa Kiingereza huko Collège Tchicaya-Pierre huko Pointe Noire wakati akifanya kazi za riwaya zake mbili za kwanza na tamthilia kadhaa. Mnamo 1979 alianzisha ukumbi wa michezo wa Rocado Zulu Theatre, ambao ungeendelea kufanya maigizo yake barani Afrika, Ulaya, na Merika pamoja na kuonekana mara kwa mara kwenye Tamasha la Kimataifa la Fransifophoni huko Limoges.
Baada ya kufundisha kwa miaka mingi, Tansi aliendelea na kazi ya serikali, akihudumu kama msimamizi katika wizara kadhaa huko Brazzaville. Mwishoni mwa miaka ya 1980 aliungana na kiongozi wa upinzaji Bernard Kolélas kupata Harakati ya Kidemokrasia ya Demokrasia na Maendeleo Jumuishi (MCDDI), chama cha kisiasa kinachopinga serikali ya kikomunisti ya Rais Denis Sassou Nguesso na Chama cha Wafanyikazi cha Kongo. Vikosi vya mrengo wa kushoto vilifanikiwa kumsukuma Rais Sassou kuelekea demokrasia, na Waziri Mkuu wa zamani Pascal Lissouba alirudi kutoka uhamishoni na akachaguliwa kuwa Rais katika Uchaguzi wa rais wa Jamhuri ya Kongo, 1992, uchaguzi wa Agosti 1992. Katika mwaka huo huo, Tansi alichaguliwa kuwa bunge kama naibu wa jimbo la Makélékélé huko Brazzaville, lakini ushiriki wake katika siasa za upinzani ulimkasirisha Rais Lissouba, na pasipoti yake iliondolewa mnamo 1994.[2]
Hivi karibuni Tansi aligundua kwamba alikuwa ameambukizwa virusi vya UKIMWI, lakini vizuizi vya kusafiri kwa Lissouba vilimzuia kwenda nje ya nchi kutafuta matibabu kwa ajili yake na mkewe. Mwenzi wa Tansi, Pierrette, alikufa kutokana na ugonjwa huo mnamo 31 Mei 1995 na Tansi alifuata siku 14 baadaye.[3]
Kazi kwa Kiingereza
[hariri | hariri chanzo]- Parentheses of Blood, a play. Trans. Lorraine Alexander Veach. New York: Ubu Repertory Theater Publications, 1986. ISBN 0-913745-19-7
- The Antipeople, a novel. Trans. J.A. Underwood. and M. Boyars. New York: Kampmann, 1988. ISBN 0-7145-2845-5
- The Seven Solitudes of Lorsa Lopez. Trans. Clive Wake. Portsmouth: Heinemann, 1995. ISBN 0-435-90594-5
- "An Open Letter To Africans" c/o The Punic One-Party State, an essay. Trans. John Conteh-Morgran. Published in Tejumola Olaniyan and Ato Quayson's African Literature: An Anthology of Criticism and Theory. Malden: Blackwell Publishers, 1990.
Kazi kwa Kifaransa
[hariri | hariri chanzo]- Conscience de tracteur (Dakar: Nouvelles Éditions Africaines / Yaoundé: Clé, 1979).
- La vie et demie: Roman (Paris: Seuil, 1979).
- Je soussigné cardiaque (Paris: Haitier, 1981).
- L'état honteux: Roman (Paris: Seuil, 1981).
- La parenthèse de sang (Paris: Haitier, 1981)
- L'anté-peuple (Paris: Seuil, 1983)
- Les sept solitudes de Lorsa Lopez: Roman (Paris: Seuil, 1985)
- Cinq ans de littératures africaines: 1979-1984 (Paris: C.L.E.F, 1985).
- Un citoyen de ce siècle (Paris: Equateur, 1986) — comprises "Lettre ouverte à l'humanité" and Antoine m'a vendu son destin.
- Francophonie: 2 pièces (Paris: L'avant-scène, 1987) — comprises Moi, veuve de l'empire, by Sony Labou Tansi, and Témoignage contre un homme stérile, by Fatima Gallaire.
- Le coup de vieux: Drâme en deux souffles (Paris & Dakar: Présence Africaine, 1988).
- Les yeux du volcan: Roman (Paris: Seuil, 1988).
- Qui a mangé Madame d'Avoine Bergotha? (Carnières, Belgium: Lansman, 1989).
- La résurrection rouge et blanche de Roméo et Juliette (Arles: Actes Sud, 1990).
- Une chouette petite vie bien osée (Carnières, Belgium: Lansman, 1992).
- Théâtre, 3 volumes (Carnières, Belgium: Lansman, 1995–1998) — v1 comprises Qu'ils le disent, qu'elles le beuglent and Qui a mangé Madame d'Avoine Bergotha?; v 2 Bevat: Une vie en arbre et chars . . . bonds and Une chouette petite vie bien osée; v3 Monologue d'or et noces d'argent and Le trou.
- Le commencement des douleurs (Paris: Seuil, 1995).
- Poèmes et vents lisses (Paris: Le Bruit des Autres, 1995).
- L'autre monde: Écrits inédits, edited by Nicolas Martin-Granel and Bruno Tilliette (Paris: Revue Noire, 1997).
- L'atelier de Sony Labou Tansi, ed. Martin-Granel and Greta Rodriguez-Antoniotti' (Paris: Revue Noire, 2005)--comprises v1, Correspondance: Lettres à José Pivin (1973-1976) and Lettres à Françoise Ligier (1973-1983); v2, Poésie; and v3, Machin la hernie: Roman.
- Paroles inédites: La rue des mouches (comédie tragique), Entretiens, Lettres à Sony, ed. Bernard Magnier (Montreuil-sous-Bois: Éditions Théâtrales, 2005).
Marejeo
[hariri | hariri chanzo]- ↑ McNeece, Lucy Stone (1999). "Black Baroque: Sony La'bou Tansi (1947-1995)". The Journal of Twentieth-Century/Contemporary French Studies revue d'études français. 3 (1): 127–43.
- ↑ Ashuntantang, Joyce. "Sony Labou Tansi". Contemporary African Writers. Ed. Tanure Ojaide. Detroit: Gale, 2011. Dictionary of Literary Biography, v. 360. Literature Resource Center.
{{cite web}}
: Missing or empty|url=
(help) - ↑ Herzberger-Fofana, Pierrette. "Un entretien avec Sony Labou Tansi, Ecrivain proposé par Pierrette Herzberger-Fofana [An interview with writer Sony La'Bou Tansi conducted by Pierette Herzberger-Fofana" (Reprinted from a live interview at the International Congress of Literature in Erlangen in 1993), 10 May 1999. Retrieved on 25 Sep 2011. (French)