Hidrokaboni

Kutoka Wikipedia, kamusi elezo huru
Molekuli ya methani ambayo ni hidrokaboni aina ya alkani.

Hidrokaboni ni aina mbalimbali za kampaundi ogania za kikemia zinazojengwa kwa atomi za hidrojeni na kaboni pekee.

Kwa asili zinapatikana hasa katika mafuta ya petroliamu iliyotokana na mchakato wa kuoza kwa mimea na mata ogania yenye kaboni na hidrojeni nyingi. Hidrokaboni haziwezi kuingia katika mmenyuko wa kikemia na maji.

Hidrokaboni ni chanzo muhimu cha nishati kwa binadamu duniani; petroli na diseli ni mchanganyiko wa aina za hidrokaboni.

Vikundi vya hidrokaboni[hariri | hariri chanzo]

Hidrokaboni hupangwa katika vikundi 5.

Alkani[hariri | hariri chanzo]

Makala kuu: Alkani

Alkani ni hidrokaboni za msingi. Fomula yake ni CnH2n+2.

Jina la alkani Fomula
Methani CH4
Ethani C2H6
Propani C3H8
Butani C4H10
Pentani C5H12
Hexani C6H14
Heptani C7H16
Oktani C8H18
Nonani C9H20
Dekani C10H22

Alkeni[hariri | hariri chanzo]

Alkeni hufanana na alkani lakini zina muungo jozi kati ya kaboni na kaboni. Fomula yake ni CnH2n.

Jina la alkeni Fomula
Etheni C2H4
Propeni C3H6
Buteni C4H8
Penteni C5H10
Hexeni C6H12
Hepteni C7H14
Okteni C8H16
Noneni C9H18
Deseni C10H20


Alkini[hariri | hariri chanzo]

Makala kuu: Alkini

Alkini zina muungo wa mara tatu kati ya kaboni na kaboni. Fomula yake ni CnH2n-2

Jina la alkini Fomula
Ethini C2H2
Propini C3H4
Butini C4H6
Pentini C5H8
Hexini C6H10
Heptini C7H12
Octini C8H14
Nonini C9H16
Desini C10H18

Sikloalkani[hariri | hariri chanzo]

Makala kuu: Sikloalkani

Sikloalkani ni isomeri za alkeni. Fomula yake ni pia (CnH2n) lakini hazina muungo jozi kati ya kaboni na kaboni.

Jina la Sikloalkani Fomula
Siklopropani C3H6
Siklobutani C4H8
Siklopentani C5H10
Siklohexani C6H12
Sikloheptani C7H14
Sikloctani C8H16
Siklononani C9H18
Siklodekani C10H20


Alkadini[hariri | hariri chanzo]

Makala kuu: Alkadini

Alkadini zina muungo jozi mbili kati ya kaboni na kaboni. Fomula ni CnH2n-2. Hizi ni isomeri za Alkini.

Hidrokaboni aromatiki[hariri | hariri chanzo]

Hidrokaboni aromatiki ni molekuli ogania yenye umbo la mviringo tambarare. Fomula yake ni CnH2n-6 na "n" ni sawa na kubwa kuliko 6.

Makala hii kuhusu mambo ya kemia bado ni mbegu.
Je, unajua kitu kuhusu Hidrokaboni kama historia yake au mahusiano yake na mada nyingine?
Labda unaona habari katika Wikipedia ya Kiingereza au lugha nyingine zinazofaa kutafsiriwa?
Basi unaweza kuisaidia Wikipedia kwa kuihariri na kuongeza habari.