Utamaduni wa Capsa

Utamaduni wa Capsa (kwa Kiingereza: Capsian culture) ulikuwa utamaduni wa Mesolithic na Neolithic uliojikita katika eneo la Magharibi na ulidumu kutoka takriban 8000 hadi 2700 KK.

Jina lake linatokana na mji wa Gafsa nchini Tunisia, ambao ulijulikana kama Capsa wakati wa utawala wa Kirumi. Utamaduni wa Capsian ulijikita hasa katika maeneo ya Tunisia, Morocco, na Algeria ya sasa. Kwa kawaida, unagawanywa katika horizons mbili: Capsien typique (Typical Capsian) na Capsien supérieur (Upper Capsian), ambayo mara nyingine hupatikana katika mfululizo wa kihistoria. Utamaduni huu unaonyesha tofauti za kiutamaduni na kiteknolojia, lakini wote wanawakilisha sehemu ya utamaduni mmoja. Wakati huo, mazingira ya Magharib yalikuwa sawa na savanna wazi, kama vile Afrika Mashariki ya kisasa, na misitu ya Mediterranean katika maeneo ya juu; awamu ya kwanza inashabihiana na kipindi cha mvua za Afrika. Lishe ya watu wa Capsian ilijumuisha aina mbalimbali za wanyama, kutoka kamavile ng'ombe wa porini na paa hadi sungura na konokono. Katika kipindi cha Neolithic cha utamaduni wa Capsian, kuna ushahidi wa wanyama wa kufugwa. Kwa upande wa anatomia, watu wa Capsian walikuwa Homo sapiens wa kisasa, waliogawanywa kwa kawaida katika aina mbili: Proto-Mediterranean na Mechta-Afalou, kulingana na umbo la fuvu. Wengine wamependekeza kuwa walikuwa wahamiaji kutoka mashariki (kama vile Natufians), wakati wengine walikuwa na mwendelezo wa kizazi kulingana na tabia za kimwili na vigezo vingine. Kwa kuwa utamaduni wa Capsian ulidumu kwa muda mrefu na ulikuwa maarufu katika jangwa la Sahara, na pia ulihusishwa na wasemaji wa lugha za Afroasiatic, wataalam wa lugha wamehusisha utamaduni huu na wasemaji wa kwanza wa lugha za Afroasiatic kwenye bara la Afrika.

Sanaa ya mapambo inapatikana kwa wingi katika maeneo yao, ikiwa ni pamoja na sanaa ya miamba ya kifumbo na ya kimaumbile, na rangi ya okra. Mayai ya mbuni yalitumika kutengeneza lulu na vyombo mbalimbali kama vya nyumbani; maganda ya konokono yalitumika kwa vikuku.

Tanbihi

Makala hii kuhusu mambo ya kihistoria bado ni mbegu. Je, unajua kitu kuhusu Utamaduni wa Capsa kama enzi zake au matokeo yake? Labda unaona habari katika Wikipedia ya Kiingereza au lugha nyingine zinazofaa kutafsiriwa? Basi unaweza kuisaidia Wikipedia kwa kuihariri na kuongeza habari.