Nenda kwa yaliyomo

Oke Ora

Kutoka Wikipedia, kamusi elezo huru

Oke Ora (Yoruba: Òkè Ọ̀rà) ni jamii ya kale na eneo la akiolojia lililoko juu ya kilima takriban kilomita 8 (maili 5) mashariki mwa Ufẹ̀ (Ilé-Ifẹ̀), kati ya jiji na kijiji kidogo cha Itagunmodi. Wahusika wawili muhimu katika historia ya awali ya Yorubaland; Oranife (Oramfe) na Oduduwa walitoka Oke Ora.[1] Hadithi na hekaya nyingi za watu wa Yoruba zinahusu tovuti hii, na leo hii, inaendelea kuwa na jukumu muhimu katika ibada fulani za kidini za watu wa Ife, hususan katika sherehe za kutawazwa kwa Ọwọni (Ooni), mfalme wa Ifẹ̀.[2][3]

Kilima cha Ora cha mita 650 (Oke Ora) jinsi kinavyoonekana kutoka Ife kinachoelekea Mashariki.

Jina Oke Ora linatokana na maneno mawili tofauti; Òkè na Ọ̀ra. Katika lugha ya Yoruba, Òkè linamaanisha mlima au kilima, wakati Ọ̀ra ni mungu, ambaye ni mmoja wa miungu wa juu kabisa katika Ife, na anasemekana kuwa ni mwili wa Orishala. [4]

Historia

[hariri | hariri chanzo]

Historia ya Oke Ora inahusiana moja kwa moja na historia ya jamii za awali za Ife, na kwa upanuzi na historia ya Yorubaland yote- ambapo wengi wao wanahusiana moja kwa moja na Ife kupitia uhamiaji wa kifalme wa watu, wakuu na mawazo kwa njia ya uvumbuzi na teknolojia.[5]

  1. Nwanyanwu, O. J.; Opajobi, Bola; Olayinka, Sola (1997). Education for Socio-economic & Political Development in Nigeria (kwa Kiingereza). Visual Resources. uk. 159. ISBN 978-978-34467-0-0. Iliwekwa mnamo 1 Mei 2024.{{cite book}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  2. Nigeria, Guardian (28 Agosti 2015). "Ife coronation rituals and the primacy of history". The Guardian Nigeria News - Nigeria and World News. Iliwekwa mnamo 30 Julai 2023.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  3. "New Ooni of Ife presented with traditional Ade-Are crown - P.M. News". PM News Nigeria. Iliwekwa mnamo 30 Julai 2023.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  4. "'Traditional leaders need to be more sensitive to history'". Tribune Online. 16 Mei 2021. Iliwekwa mnamo 30 Julai 2023.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  5. Ogunremi, Deji; Adediran, Biodun (1998). Culture and Society in Yorubaland (kwa Kiingereza). Rex Charles Publication. uk. 268. ISBN 978-978-2137-73-9. Iliwekwa mnamo 30 Aprili 2024.{{cite book}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
Makala hii kuhusu mambo ya kihistoria bado ni mbegu.
Je, unajua kitu kuhusu Oke Ora kama enzi zake au matokeo yake?
Labda unaona habari katika Wikipedia ya Kiingereza au lugha nyingine zinazofaa kutafsiriwa?
Basi unaweza kuisaidia Wikipedia kwa kuihariri na kuongeza habari.