Deria Hassan
Sultan Deria Hassan, (kwa Kisomali: Diiriye Xasan, kwa Kiarabu: ديريه بن حسن) alikuwa mtawala nchini Somalia. Alikuwa Sultani wa nne wa Usultani wa Isaaq na anajulikana kama kiongozi mwerevu na mwenye busara.[1]
Wasifu[hariri | hariri chanzo]
Deria alikuwa mtoto wa Sultan Hassan na mjukuu mkubwa wa Sultani Guled, mwanzilishi wa Nasaba ya Guled ya ukoo wa Eidagale. Alikuwa wa Ba Baaro sehemu ya familia ya Guled. [2] Deria ndiye Sultani aliyetawala kwa muda mrefu zaidi alipopanda kiti cha enzi mwishoni mwa karne ya 19 na kufa kwa uzee mwishoni mwa miaka ya 1930, ambapo alifuatwa na mtoto wake mkubwa, Abdilahi.[3] Deria pia mara kwa mara alilipa ushuru kutoka kwa koo[4] ndogo za Isaaq. [5] Deria alikuwa akikutana na Sheikh Madar nje ya Hargeisa katika shir maarufu ya 1870 kujadili maswala kuhusu mji mpya wa Hargeisa na alikubaliana kwamba ujangili na kukata miti katika eneo hilo lazima kupigwa marufuku.[6]
Utawala[hariri | hariri chanzo]
Kama Sultan wa Isaaq, pia alikuwa kiongozi mkuu wa ukoo wake wa Eidagale na mvutano ulikuwa mkubwa kati ya Rer Guled wake na jamaa nyingine ya Eidagale. Shujaa mashuhuri wa Eidagale na mshairi Hussein Hasan (Msomali: Xuseen Xassan) aliyetoka Rer Guled alikuwa na kiburi na akawasihi waendeleze mzozo. Waliokuwa wakisimama dhidi yake alikuwa mshairi na shujaa kama huyo Hersi Absiyeh Msomali: Xirsi Cabsiye mwanachama mashuhuri wa Rer Abdi Bari aliye karibu sana ambaye alikuwa akipigana na Rer Guled. Alitaka shir ya kawaida au mkutano wa vizazi ambapo angechukua baraza na kushauri juu ya maamuzi gani ya kuchukua kwa Eidagale. Sultan Deria aliamua kwamba malipo ya damu au mag yalikuwa ya kutosha kwa pande zote mbili kubadilishana kwenye shir na Rer Guled kupoteza sita na Abdi Bari sita pia. Hussein Hasan alikuwa na kiburi na alihimizwa kwa kuendelea na mzozo na hii gabay ya kuamsha kukataa uamuzi huo. [7]
Maasi[hariri | hariri chanzo]
Utawala wa Deria uliona Kukosekana kwa utulivu na maasi ambayo yalikua haraka. Swayne anasimulia na tukio ambapo sehemu ya Eidagale ilivunjika, lakini ililetwa haraka.
Marejeo[hariri | hariri chanzo]
- ↑ War and peace : an anthology of Somali literature = Suugaanta nabadda iyo colaadda. Rashiid Sheekh Cabdillaahi Gadhweyne, Axmed Aw Geeddi, Ismaciil Aw Aadan, Martin Orwin. London: Progressio. 2009. ISBN 978-1-85287-329-5. OCLC 619866881.
- ↑ Swayne, Harald George Carlos (1903). Seventeen trips through Somaliland and a visit to Abyssinia; with supplementary preface on the 'Mad Mullah' risings,. London,: R. Ward, limited,.
- ↑ "Fiasco 1938–1941", British Somaliland (Routledge), 2013-12-04: 121–133, ISBN 978-1-315-87134-9, iliwekwa mnamo 2021-07-04
- ↑ https://www.qdl.qa/en/archive/81055/vdc_100000000241.0x000350
- ↑ Furniss, Graham (1987-11). "Literatures in African Languages: theoretical issues and sample surveys. Edited by B. W. Andrzejewski, S. Pilaszewicz and W. Tyloch. Cambridge: Cambridge University Press. 1985. Pp. 672. £35.". The Journal of African History 28 (3): 461–461. ISSN 0021-8537. doi:10.1017/s0021853700030322. Check date values in:
|date=(help) - ↑ Huhtanen, Johanna (2007-01-01). "Rebuilding Somaliland: Issues and possibilities, edited by Matt Bryden. Lawrenceville NJ and Asmara: The Red Sea Press Inc., 2005. viii + 393 pp. £29.95 (paperback). ISBN 1-56902-229-1 (paperback).". African Affairs 106 (422): 165–166. ISSN 0001-9909. doi:10.1093/afraf/adl051.
- ↑ War and peace : an anthology of Somali literature = Suugaanta nabadda iyo colaadda. Rashiid Sheekh Cabdillaahi Gadhweyne, Axmed Aw Geeddi, Ismaciil Aw Aadan, Martin Orwin. London: Progressio. 2009. ISBN 978-1-85287-329-5. OCLC 619866881.
|
Makala hii kuhusu mwanasiasa fulani bado ni mbegu. Je, unajua kitu kuhusu Deria Hassan kama wasifu wake, habari za maisha au kazi yake? Labda unaona habari katika Wikipedia ya Kiingereza au lugha nyingine zinazofaa kutafsiriwa? Basi unaweza kuisaidia Wikipedia kwa kuihariri na kuongeza habari. |