Jinsi Ulaya Ilivyorudisha Nyuma Afrika
Jinsi Ulaya Ilivyorudisha Nyuma Afrika (kwa Kiingereza: How Europe Underdeveloped Africa) ni kitabu kilichoandikwa na Walter Rodney ambacho yeye ameonyesha mtazamo kuwa Afrika ilinyonywa na serikali za kikoloni za Ulaya na kurudishwa nyuma kimaendeleo kwa makusudi mazima.
Rodney anajenga hoja kuwa mchanganyiko wa nguvu za kisiasa na unyonyaji wa kiuchumi wa Afrika na Ulaya ulisababisha hali mbaya ya kisiasa ya Afrika na maendeleo ya kiuchumi yakionekana dhahiri mwishoni mwa karne ya 20. Katika utangulizi wa kitabu hicho, Rodney anasifia hali ya Tanzania, ambayo ilikuwa inaendeleza aina ya itikadi ya kisiasa ya [[Ujamaa] ambayo Rodney alitetea.
Kitabu kiliandikwa mwaka 1972 na kimekuwa ushawishi mkubwa katika utafiti wa historia ya Afrika. Katika miaka ya 1990 wasomi wengi wakawa na kasi zaidi katika tasnifu ya kitabu na walijenga hoja kuwa kitabu kimerahisisha zaidi nguvu tata za kihistoria zilizonguka zama za ukoloni.
Kitabu hiki kilivuja msingi kwamba kilikuwa kati ya kwanza kuleta mtazamo mpya kwa suala la maendeleo duni ya Afrika. Uchambuzi wa Rodney ulikwenda mbali zaidi ya heretofore kukubali kukaribia katika utafiti wa maendeleo duni ya Dunia ya Tatu na ulikutana na ukosoaji mkubwa.
Rodney alikuwa amedhamiria kuwa njia pekee ya kweli ya maendeleo ya binadamu na ukombozi kwa watu wengi wa nchi yake ilikuwa kupitia mabadiliko ya maisha yao katika mapambano ya kuumba na kuondoa serikali za ukoloni mamboleo zilizoshamiri katika jamii yao na kutambua uwepo wao.
Rodney kuhusu nguvu
[hariri | hariri chanzo]"Athari ya kipindi kifupi cha ukoloni na madhara yake kwa jamii ya sasa ya Afrika hasa unatokana na ukweli kwamba Afrika ilipoteza nguvu. Nguvu ni kiashirio cha mwisho katika jamii ya binadamu, kwa kuwa msingi wa mahusiano katika kikundi chochote na kati ya vikundi. Inaashiria uwezo wa mtu kutetea maslahi yake na ikibidi alazimishe mapenzi yake kwa njia yoyote inayopatikana. Katika mahusiano kati ya watu, nguvu huamua uwezekano wa kuafikiana katika biashara, kiasi ambacho watu hustahimili kimwili na kiutamaduni. Wakati jamii moja inajipata ikilazimishwa kuachilia madaraka yake yote kwa jamii nyingine, hiyo ni aina ya maendeleo duni."
Matoleo
[hariri | hariri chanzo]- 1972, Bogle-L'Ouverture Publications (ISBN 0-9501546-4-4)
- 1974, Howard University Press (ISBN 0-88258-013-2)
- 1981, Howard University Press (ISBN 0-88258-096-5)
- 1982, Howard University Press (ISBN 0-88258-105-8)