Lydie Beassemda
Lydie Beassemda (aliyezaliwa mwaka 1967) ni mwanasiasa wa Chad. Tangu tarehe 2 Mei 2021, amekuwa Waziri wa Elimu ya Juu na Utafiti chini ya Baraza la Kijeshi la Mpito la Chad.[1] Akiwa muhamasishaji wa haki za wanawake tangu mwaka 2005, aligeukia siasa mwaka 2016 akiwa mwanachama wa ngazi ya juu wa Chama cha Demokrasia na Uhuru Kamili (PDI) kilichoanzishwa na baba yake na alikuwa kiongozi wa chama baada ya kifo cha baba yake mwaka 2018. Kufuatia marekebisho ya serikali, mwezi Mei 2018 Beassemda aliteuliwa kuwa Waziri wa Uzalishaji, Umwagiliaji na Vifaa vya Kilimo.[2] Mwezi Machi 2021, alikuwa mwanamke wa kwanza kugombea urais nchini Chad alipojitokeza katika uchaguzi wa mwaka 2021 lakini alipata asilimia 3.16 ya kura.[3][4] Baraza la Kijeshi lilichukua madaraka tarehe 20 Aprili 2021 baada ya kifo cha Rais Idriss Déby ambaye alikuwa amechaguliwa kuwa rais.[5]
Maisha ya awali na elimu[hariri | hariri chanzo]
Amezaliwa mwishoni mwa miaka ya 1960 huko N'Djamena, Lydie Beassemda alikuwa wa tatu kati ya watoto saba katika familia ya Beassemda Djebaret Julien (1950–2016) ambaye pia alikuwa akishiriki katika siasa za Chad.[2][6] Baada ya kufaulu mtihani wa baccalauréat mwaka 1989, alisoma biolojia, akihitimu kutoka Chuo Kikuu cha N'Djamena mwaka (1994) na kupata shahada ya uzamili katika Chuo Kikuu cha Abdou Moumouni nchini Nigeria mwaka (1996). Baadaye, aliendelea na masomo yake nchini Canada, akipokea vyeti viwili vya DESS (shahada za masomo ya kina) katika uzalishaji wa chakula na katika mipango ya maendeleo kutoka Université du Québec à Montréal mwaka 2009.[7]
Kazi[hariri | hariri chanzo]
Mwezi Oktoba 1998, Beassemda alipata ajira kama fundi mtaalamu katika Kituo cha Lishe na Teknolojia ya Chakula cha Chad. Kuanzia mwaka 2001 hadi 2005, alihusika katika mradi wa utafiti wa ushirikiano kati ya Chad na Cameroon kuhusu unyonyaji wa mafuta (Gramp/TC). Baadaye, alianza kuonyesha maslahi makubwa katika haki za wanawake. Mwaka 2004, yeye alianzisha Mudesoft kusaidia maendeleo ya kitaaluma ya wanawake, akawa mratibu katika Taasisi ya Swissaid (2005–2010), afisa wa mawasiliano kwa Kundi la Taarifa na Mawasiliano ya Vyama vya Wanawake Celiaf kuanzia mwaka 2007 na mwanachama mwanzilishi wa Caid (Caisse d'appui aux initiatives de développement) mwaka 2009. Pia alishiriki katika programu ya haki za wanawake ya Oxfam Intermon (2009–2010).[2][8]
Beassemia alikuwa mgombea katika jimbo la tatu la N'Djamena kwa uchaguzi wa bunge mwaka 2011 na uchaguzi wa manispaa mwaka 2012.[6] Mwaka 2014, aliteuliwa kuwa katibu wa kitaifa wa chama cha PDI kilichoanzishwa na baba yake. Mwaka 2016, alishirikiana katika kampeni ya uchaguzi wa baba yake na kuongoza chama baada ya kifo chake mwezi Agosti 2018.[3] Baada ya marekebisho ya serikali ya Chad, mwezi Mei 2018 aliteuliwa kuwa Waziri wa Uzalishaji, Umwagiliaji na Vifaa vya Kilimo.[2] Mwezi Machi 2021, alikuwa mwanamke wa kwanza kugombea katika uchaguzi wa urais wa Chad lakini alipata tu asilimia 3.16 ya kura.[3]
Tangu tarehe 2 Mei 2021, Lydie Beassemda amekuwa Waziri wa Elimu ya Juu na Utafiti wa Chad chini ya Baraza la Kijeshi la Mpito.
Marejeo[hariri | hariri chanzo]
- ↑ Forku, Rodrigue (3 May 2021). "Chad's military council appoints new government". Adadolu Agency. Iliwekwa mnamo 29 December 2021. Check date values in:
|date=, |accessdate=(help) - ↑ 2.0 2.1 2.2 2.3 Mbailaldjim, Juda (3 May 2021). "Le profil de Mme Lydie Beassemda, ministre de l’Enseignement supérieur" (kwa Kifaransa). Le Visionnaire. Iliwekwa mnamo 29 December 2021. Check date values in:
|date=, |accessdate=(help) - ↑ 3.0 3.1 3.2 "Biographie de Beassemda Lydie, candidate à l’élection présidentielle au Tchad" (kwa Kifaransa). Wathi. 29 March 2021. Iliwekwa mnamo 29 December 2021. Check date values in:
|date=, |accessdate=(help) - ↑ "Briefing paper: Chad: prospects after the 2021 election". House of Commons Library. 13 May 2021. Iliwekwa mnamo 29 December 2021. Check date values in:
|date=, |accessdate=(help) - ↑ "Tchad: un conseil militaire dirigé par son fils remplace le président Déby" (kwa Kifaransa). Courrier international. 20 April 2021. Iliwekwa mnamo 29 December 2021. Check date values in:
|date=, |accessdate=(help) - ↑ 6.0 6.1 Lokar, Ngonn (26 March 2016). "Présidentielle 2016/Portrait : Beassemda Djebaret Julien, le candidat du monde rural". Tchadinfos. Check date values in:
|date=(help) - ↑ Moussa, Roy (15 March 2021). "Première tchadienne candidate à l’élection présidentielle" (kwa Kifaransa). N'Djamena Hebdo. Iliwekwa mnamo 30 December 2021. Check date values in:
|date=, |accessdate=(help) - ↑ "Au nom du père: Lydie Beassemia" (kwa Kifaransa). Chérif. 24 March 2021. Iliwekwa mnamo 30 December 2021. Check date values in:
|date=, |accessdate=(help)
|
Makala hii kuhusu mwanasiasa fulani bado ni mbegu. Je, unajua kitu kuhusu Lydie Beassemda kama wasifu wake, habari za maisha au kazi yake? Labda unaona habari katika Wikipedia ya Kiingereza au lugha nyingine zinazofaa kutafsiriwa? Basi unaweza kuisaidia Wikipedia kwa kuihariri na kuongeza habari. |