Lydia Wanyoto

Lydia Wanyoto

Lydia Wanyoto Akiwa Chuo Kikuu Cha Somalia 2014

Lydia Wanyoto Mutende (née Lydia Wanyoto), ni mwanasheria, mwanasiasa na mwanadiplomasia wa Uganda, ambaye aliwahi kuwa Naibu Mwakilishi Maalum wa Mwenyekiti wa Tume ya Umoja wa Afrika (DSRCC), iliyoko Addis Ababa, Ethiopia. Kuanzia Julai 2014 hadi Agosti 2014, alihudumu kwa muda kama Mkuu na mjumbe wa Umoja wa Afrika nchini Somalia.

Maisha na Elimu

Wanyoto alizaliwa Mbale, katika Mkoa wa Mashariki mwa Uganda karibu mwaka wa 1971.

Alisoma Shule ya Msingi Fairway, huko Mbale, ambapo alipata cheti chake cha kumaliza shule ya msingi. Alihamia Shule ya Upili ya Gayaza, katika Wilaya ya Wakiso, ambapo alipata cheti chake cha Kiwango cha Kawaida. Alimaliza shule ya upili katika Makerere High School, ambapo alipata Stashahada ya Shule ya Upili.

Alianza kusoma katika Chuo Kikuu cha Kikristo cha Uganda (UCU), ambapo alihitimu na Shahada ya Elimu ya Lugha, akibobea katika fasihi ya Kiingereza, lugha ya Kiingereza, lugha ya Kifaransa na Kiswahili. Aliendelea kupata digrii ya Shahada ya Sheria, pia kutoka (UCU).

Alifuata hiyo na Stashahada ya Mazoezi ya Sheria, iliyotolewa na Kituo cha Ukuzaji wa Sheria, huko Kampala. Shahada yake ya kwanza ya uzamili, Mwalimu wa Sanaa katika Sheria ya Haki za Binadamu, ilipatikana kutoka Chuo Kikuu cha Makerere, chuo kikuu cha umma kikubwa na kongwe zaidi nchini Uganda. Shahada yake ya pili ya uzamili, Mwalimu wa Sanaa katika Jinsia na Mafunzo ya Wanawake, pia ilipewa na Chuo Kikuu cha Makerere.

Kazi

Mnamo 1995, wakati alikuwa mwanafunzi katika Chuo Kikuu cha Makerere, Wanyoto alijishughulisha na siasa za vyuo vikuu na alichaguliwa kama Mwenyekiti wa Marty Stuart Hall, moja ya ukumbi wa makazi chuoni. Wakati wa Bunge Maalum la Katiba, alijitolea katika ukumbi wa bunge, akimsaidia Mwenyekiti wa Bunge kwa makaratasi.

Mnamo 2001, Wanyoto alichaguliwa kuwa Bunge la kwanza la Afrika Mashariki, kwa sababu walikumbuka utumishi wake wa bure wakati wa siku za Bunge Maalum la Katiba, licha ya kuwa hajawahi kuwa mbunge wa Uganda. Alihudumu katika jukumu hilo kutoka 4 Februari 2001 hadi 10 Februari 2006.

Familia

Lydia Wanyoto alikuwa ameolewa na marehemu James Shinyabulo Mutende (26 Februari 1962 - 2 Oktoba 2015), Waziri wa zamani wa Jimbo wa Viwanda kutoka 27 Mei 2011 hadi 2 Oktoba 2015.

Mengine

Lydia Wanyoto ni mwanachama wa bodi ya wakurugenzi ya Advocates Coalition for Development and Environment (ACODE), kituo kilichoko Kampala.Yeye pia ni mjumbe wa kamati ambayo iliundwa kuanzisha Chuo cha Kitaifa cha Ulinzi, Uganda.

Mnamo Aprili 2019, Wanyoto aliteuliwa kwa bodi ya wakurugenzi ya Mamlaka ya Mipango ya Kitaifa ya Uganda, kutumikia muhula wa miaka mitano, unaoweza kurejeshwa mara moja.