Hepatitisi B

Hepatitisi B
Mwainisho na taarifa za nje
Specialty	Infectious diseases
ICD-10	B16., B18.0-B18.1
ICD-9	070.2-070.3
OMIM	610424
DiseasesDB	5765
MedlinePlus	000279
eMedicine	med/992 ped/978
MeSH	D006509

Hepatitisi B (homa ya ini B) ni ugonjwa wa kuambukiza unaosababishwa na virusi vya hepatitis B vinavyoathiri ini, hivyo ni aina ya homa ya ini. Ni kimojawapo kati ya virusi vitano vinavyojulikana vya homa hiyo: A, B, C, D, na E. Virusi hivyo vinaweza kusababisha maambukizi makali na ya muda mrefu.

Watu wengi hawana dalili mwanzoni mwa maambukizi. Wengine huanza kuugua haraka kwa kutapika, kupata ngozi ya manjano, kuhisi uchovu, kutoa mkojo mweusi na kupatwa na maumivu ya fumbatio. Mara nyingi dalili hizi hudumu kwa majuma machache na ni nadra maambukizi ya kwanza yasababishe kifo. Inaweza kuchukua siku 30 hadi 180 kabla ya dalili kutokea.

Kwa wanaoambukizwa wakati wa kuzaliwa, asilimia 90 hupata ugonjwa wa muda mrefu hepatitis B ilhali chini ya asilimia 10 ya wanaoambukizwa baada ya umri wa miaka mitano hupona.

Wengi wa walio na ugonjwa wa muda mrefu hawana dalili; hata hivyo, sirosisi na saratani ya ini vinaweza kutokea. Matatizo hayo husababisha vifo vya asilimia 15 hadi 25 ya walio na ugonjwa wa muda mrefu.

Visababishi na utambuzi

Virusi hivyo huenezwa kwa kutangamana na damu au viowevu vya mwili vinavyoambukiza. Hivyo mwanzoni ulijulikana kama hepatitisi ya seramu. Maambukizi ya wakati wa kuzaliwa au kutokana na kutangamana na watu wengine utotoni ndiyo njia kuu ya kuambukiza hepatitisi B katika maeneo ambapo ugonjwa huo hupatikana sana. Katika maeneo ambapo ugonjwa huu ni wa nadra utumiaji wa sindano za mishipa na ngono ndizo njia kuu za kuambukiza.

Visababishi vingine vya hatari vinajumuisha: kufanya kazi katika kituo cha afya, ubadilishaji wa damu, dialisisi, kuishi na mtu aliyeambukizwa, kusafiri katika nchi ambapo maambukizi ni mengi, na kuishi katika taasisi. Kupiga chale na tiba sindano vilisababisha visa vingi katika miaka ya 1980; hata hivyo, hii imepungua kwa kuongezeka kwa utasa.

Virusi hepatitis B hivyo haviwezi kuenezwa kwa kushikana mikono, kutumia vyombo sawa vya kula, kubusu, kukumbatia, kukohoa, kupiga chafya, au kunyonyesha. Maambukizi haya yanaweza kutambuliwa siku 30 hadi 60 baada ya mtangamano. Utambuzi hasa ni kwa kupima damu kwa sehemu za virusi na kwa antibodi dhidi ya virusi hivyo.

Kinga na tiba

Maambukizi hayo yameweza kuzuiwa kwa chanjo tangu mwaka 1982. Uchanjaji umependekezwa na Shirika la Afya Duniani katika siku ya kwanza ya maisha ikiwezekana. Dozi mbili au tatu zaidi zinahitajika baadaye kwa matokeo bora. Chanjo hii hufaulu kwa hadi takribani asilimia 95. Takribani nchi 180 zilitoa chanjo hiyo kama sehemu ya programu za kitaifa kufikia mwaka wa 2006. Pia imependekezwa kuwa damu yote ichunguzwe hepatitisi B kabla ya kumwekea mtu na kuwa kondomu zitumiwe kupunguza maambukizi.

Utafiti unalenga sasa kutengeneza vyakula vilivyo na dawa ya chanjo ya hepatitisi B (HBV). Ugonjwa huu unaweza kuathiri sokwe wakuu wengine pia.

Katika maambukizi ya kwanza, utunzaji unalingana na dalili alizonazo mhusika. kwa wale wanaopata ugonjwa wa muda mrefu dawa zinazodhibiti virusi kama vile tenofovir au interferon zinaweza kusaidia, hata hivyo, dawa hizi ni ghali. Ubadilishaji wa ini hutumiwa wakati mwingine kwa sirosisi.

Uenezi

Takribani thuluthi moja ya watu duniani wameweza kuambukizwa wakati mmoja maishani mwao, wakiwemo milioni 240  hadi milioni 350  walio na maambukizi ya muda mrefu. Zaidi ya watu 750,000 hufariki kila mwaka kutokana na hepatitisi B.

Ugonjwa huu sasa hupatikana sana katika Mashariki mwa Asia na Afrika Kusini kwa Sahara ambapo kati ya asilimia 5 na 10 ya watu wazima wana ugonjwa wa muda mrefu. Viwango kule Uropa na Amerika Kaskazini ni chini ya asilimia 1.

Marejeo

Makala hii kuhusu mambo ya tiba bado ni mbegu. Je, unajua kitu kuhusu Hepatitisi B kama sababu yake au mahusiano yake na mada nyingine? Labda unaona habari katika Wikipedia ya Kiingereza au lugha nyingine zinazofaa kutafsiriwa? Basi unaweza kuisaidia Wikipedia kwa kuihariri na kuongeza habari.