Phoebe Asiyo
Phoebe Asiyo (amezaliwa Septemba 12, 1932) ni Mbunge wa zamani wa Kenya, Balozi wa mfuko wa Maendeleo wa Umoja wa Mataifa kwa Wanawake (UNIFEM), mama, na bibi.
Alikuwa balozi wa UNIFEM kuanzia mwaka 1988 hadi 1992.[1] Alikuwa mwanamke wa kwanza kupandishwa cheo kufikia cheo cha mzee wa Kiluo kwa juhudi zake za kukuza elimu kwa wasichana, haki za wanawake, na usawa wa kijinsia nchini Kenya.[2] Anaitwa Mama Asiyo, ambaye amejitolea maisha yake katika kuboresha nyanja za kisiasa nchini Kenya, jukumu la wanawake na wasichana, na wale walioathiriwa na janga la VVU. [3] Alikuwa mwanamke wa kwanza nchini Kenya pamoja na jumuiya zake 42 kuwa wazee.[4]
Kazi[hariri | hariri chanzo]
Kabla ya mwaka 2000[hariri | hariri chanzo]
Mama Phoebe alikwenda shule ya Msingi ya Gemba na baadaye akajiunga na shule ya upili ya Kamagambo, katika Kata ya Migori, kisha akahudhuria Chuo cha Ualimu cha Kangaru katika Kaunti ya Embu.[5]
Alijiunga na shirika la Maendeleo Ya Wanawake mwaka 1953 na kuchaguliwa kuwa rais wa shirika hilo mwaka 1958.[6] Wakati wa uongozi wake, alitetea uwezeshaji wa kiuchumi wa mwanamke wa Kiafrika kupitia kuanzisha biashara ndogo ndogo na kutetea mbinu bora za kilimo.
Baada ya mwaka 2000[hariri | hariri chanzo]
Mnamo 2001 Mhe. Phoebe alichaguliwa kuwa Kamishna wa Kamati ya Marekebisho ya Katiba (CRC). Asiyo alikuwa sehemu ya wajumbe wa Uganda kutetea ushiriki wa wanawake katika mazungumzo ya amani nchini Uganda.[7]
Uanachama mashuhuri[hariri | hariri chanzo]
- Mbunge wa Global Action Balozi wa Nia Njema wa Mfuko wa Umoja wa Mataifa wa Maendeleo kwa Wanawake wa AFRIKA[8]
- Kamishna katika Tume ya Marekebisho ya Katiba ya Kenya (CKRC)
- Mjumbe wa Baraza Kuu la Umoja wa Mataifa na Tume ya Umoja wa Mataifa kuhusu Hali ya Wanawake.
- Mshauri wa Tume ya Uchumi ya Umoja wa Mataifa kwa Afrika.
- Mwenyekiti wa Baraza la Kitaifa la Wanawake la Kenya. Caucus ya Uongozi wa Wanawake.
Tuzo za Heshima[hariri | hariri chanzo]
- Agizo la Golden Warrior: daraja la mkuu wa mkuki unaowaka.
- Daktari wa Barua za Kibinadamu kutoka Chuo Kikuu cha Lehigh[9]
- Shahada ya Heshima ya Sheria ya Udaktari kutoka Chuo Kikuu cha York (2002)
Marejeo[hariri | hariri chanzo]
- ↑ https://www.standardmedia.co.ke/evewoman/article/2001288380/phoebe-asiyo-the-woman-who-captured-obama-s-attention
- ↑ https://www.standardmedia.co.ke/evewoman/article/2001288380/phoebe-asiyo-the-woman-who-captured-obama-s-attention
- ↑ https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/12345285/
- ↑ https://awcfs.org/component/k2/item/645-mama-phoebe-asiyo-becomes-first-woman-elder[dead link]
- ↑ "Phoebe Asiyo, trailblazer of women's empowerment in Kenya, pens her memoirs". Nation (kwa Kiingereza). 2020-07-05. Iliwekwa mnamo 2024-06-08.
- ↑ Dennis Onyango. "Pioneer of 'Maendeleo ya Wanawake' who broke the glass ceiling". The Standard (kwa Kiingereza). Iliwekwa mnamo 2024-06-08.
- ↑ "UNIFEM Goodwill Ambassador Phoebe Asiyo pushes for women's participation in the Northern Uganda peace talks - Uganda | ReliefWeb". reliefweb.int (kwa Kiingereza). 2006-11-01. Iliwekwa mnamo 2024-06-08.
- ↑ https://gender.go.ke/category/the-order-of-the-burning-spear-1st-class-chief-of-the-burning-spear/
- ↑ "Lenovo's Amelio, three others to receive honorary degrees". Lehigh University (kwa Kiingereza). Iliwekwa mnamo 2024-06-08.
|
Makala hii kuhusu mwanasiasa fulani bado ni mbegu. Je, unajua kitu kuhusu Phoebe Asiyo kama wasifu wake, habari za maisha au kazi yake? Labda unaona habari katika Wikipedia ya Kiingereza au lugha nyingine zinazofaa kutafsiriwa? Basi unaweza kuisaidia Wikipedia kwa kuihariri na kuongeza habari. |