Nenda kwa yaliyomo

Myriam Ben

Kutoka Wikipedia, kamusi elezo huru

Myriam Ben (10 Oktoba 1928 - 2001) alikuwa mwanaharakati, mwandishi wa riwaya, mshairi, na mchoraji wa Algeria.[1]

Maisha ya zamani

[hariri | hariri chanzo]

Marylise Ben Haïm alizaliwa Algiers mnamo Oktoba 10, 1928. Baba yake Moses Ben Haïm alikuwa wa Yudaized Berber na alikuwa mkomunisti ambaye alitumikia katika jeshi la Ufaransa wakati wa Mapinduzi ya Oktoba, na mama yake Sultana Stora, alikuwa mwanamuziki wa Kiyahudi wa Andalusi.[1] Alilelewa katika familia isiyo ya kidini, akikumbuka baadaye kwamba alikuwa na umri wa miaka saba kabla ya kutambua familia yake ilikuwa ya Kiyahudi.[1] Mnamo 1940, utawala wa Vichy wa Ufaransa ulibatilisha Amri ya Crémieux ya karne ya 19, hivyo kuwanyima Waalgeria Wayahudi uraia na kusababisha Ben kufukuzwa kutoka kwa lycée aliyokuwa akihudhuria huko Algiers. [1] Kwa muda mfupi alihudhuria shule ya Kiyahudi, Ecole Maïmonide, lakini alimaliza elimu yake nyumbani kutokana na upinzani wa babake dhidi ya Uzayuni.[1] Ben anaandika kwenye kumbukumbu yake, Quand les cartes sont truquées, alielezewa kama "Juive-Indigène", au "Myahudi wa Asili" kwenye kitambulisho chake cha wakati wa vita.

Haki za Kijamii na Kisiasa

[hariri | hariri chanzo]

Ingawa uraia wa Ufaransa kwa Wayahudi wa Algeria ulirejeshwa mwaka wa 1943, Ben alikuwa akifanya kazi kama "mtetezi wa haki za wale walioitwa maskini wa kiasili".[1] Akiwa na umri wa miaka 14, akawa rais wa Vijana Wakomunisti. [1] Alishiriki pia katika Muungano wa Wanawake, na kupitia ufadhili wa shirika akawa mwalimu wa shule katika mji wa Miliana. [1] Yeye na walimu wenzake waliwafundisha wanafunzi—wengi wao wakiwa Waislamu na maskini—lakini pia walijitahidi kuinua ufahamu wao wa kisiasa na kuendeleza hisia ya historia iliyoondolewa ukoloni.[1]

Mnamo 1946, Ben alionyesha nia ya kujiandikisha katika Klabu ya Aero ya Algiers, lakini baba yake alipinga. Bado alichukuliwa kuwa mdogo kwa kuwa alikuwa chini ya umri wa miaka 21, kwa hivyo ilimbidi kungoja miaka mitano ili kuanza kuruka. Mnamo 1951, baada ya masaa 15 ya masomo ya kurusha ndege, alitunukiwa leseni yake ya urubani. Anachukuliwa kuwa rubani wa kwanza mwanamke aliyehitimu nchini Algeria. Ili kulipia masomo yake ya urubani, aliendesha safari za ndege za utangulizi kwa wanachama wapya wa klabu, ingawa baadhi ya watu walikuwa na wasiwasi na rubani mwanamke. Hilo halikumzuia kujifunza jinsi ya kuruka angani na rubani mkuu katika Klabu ya Aero, mkongwe wa Escadrille d'Etampes..[2]

Mnamo 1952, Ben alipokea mgawo wake wa kwanza akiwa mwalimu katika shule katika kijiji cha Aboutville (sasa kinaitwa Aïn El Hadjar, Bouïra). Kilikuwa kijiji maskini na shule ilikuwa katika hali mbaya lakini alikuwa na shauku juu ya jukumu lake. Wazazi walipoona aibu kuwapeleka watoto wao shule kwa sababu hawakuwa na viatu, Ben alikuwa akienda kuwachukua. Kuanzia 1954, ahadi za kisiasa za Marylise zilimlazimisha kutembea ardhini na akaacha kuruka.[2]

Ben aliunga mkono Chama cha Kitaifa cha Ukombozi cha Ufaransa (FLN) tangu mwanzo wa Vita vya Uhuru vya Algeria, na alikuwa mwanachama wa Maquis Rouge, akisambaza silaha. [1] Serikali ya Ufaransa ilimwona kama mhalifu na kumhukumu, bila kuwepo mahakamani, miaka 20 ya kazi ngumu; hata hivyo, hakuwahi kutekwa na miaka baadaye angesamehewa.[1] Vita vilipoisha mwaka wa 1962, Ben akawa mwanachama wa serikali huru ya Algeria.[1]

Sanaa na Fasihi

[hariri | hariri chanzo]

Mnamo 1967, Ben alianza kazi yake ya kisanii kama mshairi, mwandishi wa hadithi fupi, mwandishi wa riwaya, na mchoraji. [3] Alichapisha idadi ya mikusanyo ya mashairi, mkusanyo wa hadithi fupi (Ainsi naquit un homme, 1982), na riwaya ya Sabrina (1986), kazi yake ndefu zaidi.[3] Sabrina alisimulia hadithi ya Waislamu wawili waliopendana ambao walilelewa Kifaransa na walikabiliwa na matatizo ya kuzoea serikali mpya ya Algeria. Mwandishi Mfaransa, mfasiri, na msomi Albert Bensoussan anafikiri Ben alitumia wahusika wa Sabrina kuchunguza kuhamishwa kwake na utamaduni wa Kifaransa katika Algeria huru. [1]

Kazi ya kuigiza ya Ben, "Leïla, poème scénique en deux actes et un prologue," kutoka kwa mkusanyiko wa Ben, Leïla: Les enfants du mendiant, inalenga shujaa, Leila, moudjahida. Caroline E. Kelley anasoma kazi hii kama tafsiri upya ya hadithi ya Antigone. [4]

Ben pia alisherehekewa kwa michoro yake ya kufikirika. [5]

Kustaafu Ufaransa

[hariri | hariri chanzo]

Mnamo 1991, Algeria ilipoingia katika kipindi cha vita vya wenyewe kwa wenyewe, Ben alihamia Ufaransa. Katika riwaya ya Ben, Nora, anaandika kuhusu matumaini kwa Algeria ambapo wasichana wana "uwezo sawa wa kupata elimu". Alitamani kuwa na jamii ya baadaye ya Algeria ambayo ilikuwa jumuishi. [1]

Aliendelea kuandika na kupaka rangi hadi kifo chake mwaka wa 2001. [1]

Machapisho

[hariri | hariri chanzo]
  • Le soleil assassiné, L'Harmattan, Paris, 2002. ISBN 2-7475-2176-1 (poetry)
  • Au carrefour des sacrifices, L'Harmattan, Paris, 2000.ISBN 2738413005 (poetry)
  • Quand les cartes sont truquées, L'Harmattan, Paris, 2000. ISBN 2738478654 (memoir)
  • Leïla: Les enfants du mendiant, L'Harmattan, Paris, 1998. ISBN 2738468942 (play)
  • Ainsi naquit un homme, L'Harmattan, Paris, 1993. ISBN 2738419240
  • Sabrina, ils t'ont volé ta vie, L'Harmattan, Paris, 1992. ISBN 2858027080 (novel)
  • Sur le chemin de nos pas, L'Harmattan, Paris, 1984. (poetry)
  • L'âme de Sabrina, L'Harmattan, Paris, 2001. (short story)
  1. 1.00 1.01 1.02 1.03 1.04 1.05 1.06 1.07 1.08 1.09 1.10 1.11 1.12 1.13 1.14 Hammerman, Jessica (2015). "Ben, Myriam". In Stillman, Norman A.. Encyclopedia of Jews in the Islamic World. Brill. https://www.academia.edu/12010879. Retrieved 2018-10-14.
  2. 2.0 2.1 Team, Centennial (2015-07-25). "Marylise Ben Haïm - Algeria". Women in Aviation & Space History (kwa American English). Iliwekwa mnamo 2022-12-01.
  3. 3.0 3.1 Nasrin, Qader (2003). "Ben, Myriam". In Schirmer, Robert. Encyclopedia of African Literature. Routledge. p. 75. ISBN 9781134582235 . https://books.google.com/books?id=hKmCAgAAQBAJ&pg=PA75.
  4. Kelley, Caroline E. (2011). "Toward a Minor Theatre: Myriam Ben's Algerian Antigone". 452°F: Journal of theory of literature and comparative literature. 5: 74–98.
  5. Salami, Gitti; Blackmun Visona, Monica, whr. (2013). A Companion to Modern African Art. John Wiley & Sons. uk. 262. ISBN 9781118515051.