Malkia Pokou
Malkia Pokou (au: Awura, Aura, Abla Pokou; 1730 - takriban 1750/1760)[1] alikuwa malkia na mwanzilishi wa kabila la Watu wa Baoule huko Afrika Magharibi, sasa Kodivaa. Alitawala juu ya tawi la himaya yenye nguvu ya Himaya ya Ashanti wakati ilipoenea magharibi. Kundi la watu wa Akan, watu wa Baoule leo hii ni moja ya makabila makubwa zaidi katika Kodivaa ya kisasa.
Maisha ya awali[hariri | hariri chanzo]
Malkia Pokou alizaliwa mjini Kumasi, Ghana, binti wa Nyakou Kosiamoa, dada wa Dakon, mrithi aliyeuawa wa Opoku Ware I, na mpwa wa Osei Kofi Tutu I, mfalme hodari ambaye alikuwa mwanzilishi wa pamoja wa Ufalme wa Ashanti.
Malkia Pokou alikuwa kiongozi wa kundi lililotoa upande kutoka Milki kuu ya Ashanti, ambayo alikataa kujiunga nayo. Mabishano kati ya makundi yalisababisha vita. Pokou aliongoza kundi lake magharibi, kupitia safari ndefu na ngumu, kufikia Mto Komoé. Hadithi inasimulia kwamba alilazimika kumtoa sadaka mwanae pekee ili watu wake waweze kuvuka mto.
Baada ya kuvuka mto, Pokou na watu wake waliishi maisha ya kilimo katika savanna ya eneo hilo. Pokou alikufa muda mfupi baada ya kuunda ufalme wa Baoule. Mpwa wake Akwa Boni alirithi kiti cha enzi. Alifuata vita vya uvamizi ili kuongeza mipaka ya ufalme mdogo.[2] Leo, watu wa Baoule wanaishi katika eneo kati ya mito Komoé na Bandama.[3] Wanachukua asilimia 15 ya idadi ya watu wa nchi, baada ya kufyonza makabila madogo madogo kadhaa kwa muda wa karne nyingi.[4]
Hadithi[hariri | hariri chanzo]
Hadithi ya kuanzishwa kwa watu wa Baoule inasimulia kwamba, walipofika kwenye Mto Komoé, ulikuwa usioweza kuvukwa. Pokou alimwomba ushauri kuhani wake, na alimwambia kwamba sadaka ya mtoto wa kifalme ilihitajika ili kuvuka mto. Pokou kisha akamtoa mwanae sadaka, akamtupa mtoto majini. Hadithi inasema kwamba, baada ya sadaka hiyo, viboko walitokea na kuunda daraja, ambalo Pokou na watu wake walilitumia kuvuka hadi kwenye upande mwingine wa Mto Komoé. Baada ya kufika upande mwingine, alipaza sauti Ba ouli au mtoto amekufa Ndiyo maana wazawa wake leo wanajulikana kama Baoule.[3]
Uhusika katika Filamu[hariri | hariri chanzo]
Filamu ya kianimeta ya Kodivaa ya "Pokou, Princess Ashanti" iliyoandikwa na N'ganza Herman na Kan Souffle, ambayo ilizinduliwa huko Kodivaa mnamo 2013, ilihuishwa na maisha ya hadithi ya Abla Pokou.[5]
Uhusika katika Fasihi[hariri | hariri chanzo]
Katika kitabu cha Malkia Pokou: Concerto for a Sacrifice, ambacho kilitunzwa na Grand prix littéraire d'Afrique noire, Véronique Tadjo anatoa toleo kadhaa la hadithi ya Malkia Pokou.[6] Hadithi ya Malkia Pokou na Baoule pia ilirudishwa na Maximilien Quenum katika kitabu chake cha Légendes africaines.
Marejeo[hariri | hariri chanzo]
- ↑ Basil Davidson (2014). West Africa Before the Colonial Era: A History to 1850. Routledge. uk. 229. ISBN 978-1-317-88265-7.
- ↑ "La Légende D'Abla Pokou Reine Des Baoulé". Ilihifadhi kwenye nyaraka kutoka chanzo mnamo 2017-02-02. Iliwekwa mnamo 2018-09-27. Unknown parameter
|url-status=ignored (help) - ↑ 3.0 3.1 Jackson, Guida M. (2009). Women Leaders of Africa, Asia, Middle East, and Pacific. Xlibris. uk. 35. ISBN 978-1-4415-5843-5.
- ↑ "Ivory Coast". countrystudies.us. Iliwekwa mnamo 2018-09-24.
- ↑ "Cinéma : "Reine Pokou, Princesse Ashanti" / Le tout premier film ivoirien d'animation en 3D bientôt sur les écrans".
- ↑ "Arcton Chooses 'Queen Pokou'", NPR, 23 December 2010.
|
Makala hii kuhusu mwanasiasa fulani bado ni mbegu. Je, unajua kitu kuhusu Malkia Pokou kama wasifu wake, habari za maisha au kazi yake? Labda unaona habari katika Wikipedia ya Kiingereza au lugha nyingine zinazofaa kutafsiriwa? Basi unaweza kuisaidia Wikipedia kwa kuihariri na kuongeza habari. |