Kasoko ya dharuba

Kasoko za dharuba katika Mfumo wa Jua Juu-kushoto: Kasoko ya Engelier huko Iapetus (mwezi wa Zohali ina kipenyo cha km 500 Juu-kulia: asoko mpya kwenye Mirihi ionyeshayo mistari ambako mata ilitupwa wakati wa dharuba Chini-kushoto: Kasoko ya Barringer ("Meteor Crater") huko Flagstaff, Arizona, Marekani ina umri wa miaka 50,000 Chini-kulia: Kasoko ya Tycho kwenye Mwezi

Kutokea kwa kasoko kutokana na dharuba (filamu ya maabara ya NASA)

Kasoko ya dharuba (ing. impact crater) ni tundu kwenye ardhi kutokana na mshtuko wa kugongwa na gimba. Kasoko ina umbo la duara; katikati ni kama shimo na ukingo wake unainuliwa juu ya uwiano wa mazingira yake. Duniani kasoko zinapatikana mara nyingi kutokana na milipuko wa volkeno au milipuko mingine.

Katika magimba ya angani ambayo ina uso thabiti kuna kasoko nyingi kama matokeo ya kugongwa na magimba kutoka anga la nje. Kwa mfano kwenye Mwezi wa Dunia kuna kasoko nyingi zilizosababishwa na migongano ya asteroidi au vimondo. Pigo la kitu kigumu linarusha mata iliyopo mahali pa mgongano ikipangwa pembeni ya tundu hili kwa umbo la ukingo wa mviringo.

Duniani kasoko nyingi kutokana na mishtuko ya aina hii zinasawazishwa baada ya muda fulani kutokana na mmomonyoko wa mvua na upepo; kwenye magimba pasipo na angahewa kama Mwezini zinabaki kwa muda mrefu.