Nenda kwa yaliyomo

Yoko Ono

Kutoka Wikipedia, kamusi elezo huru

Yoko Ono (Kijapani: 小野 洋子, umbo la kirumi: Ono Yōko, mara nyingi huandikwa kwa katakana kama オノ・ヨーコ; alizaliwa 18 Februari, 1933) ni msanii wa Kijapani wa multimedia, mwimbaji, mwandishi wa nyimbo, na mwanaharakati wa amani. Kazi yake pia inajumuisha sanaa ya maonyesho na utengenezaji wa filamu.[1]

Ono alikulia Tokyo na kuhamia Jiji la New York mwaka 1952 kuungana na familia yake. Alihusika katika tasnia ya wasanii wa katikati ya jiji la New York mwanzoni mwa miaka ya 1960, ikiwemo kundi la Fluxus, na akajulikana zaidi mwaka 1969 alipofunga ndoa na John Lennon, mwanamuziki wa Kiingereza kutoka kundi la Beatles, ambaye baadaye walirekodi naye kama duo katika Plastic Ono Band. Wanandoa hao walitumia fungate yao kama jukwaa la maandamano ya umma dhidi ya Vita vya Vietnam, waliloliita bed-in. Yeye na Lennon walibaki pamoja hadi Lennon alipouawa mbele ya jengo la makazi yao, Dakota, tarehe 8 Desemba 1980. Waliweza kupata mtoto mmoja, Sean, ambaye naye baadaye akawa mwanamuziki.[2]

Historia

[hariri | hariri chanzo]

Ono alianza kujihusisha na muziki wa pop mwaka 1969, akianzisha Plastic Ono Band pamoja na Lennon, na akatayarisha albamu kadhaa za muziki wa avant-garde katika miaka ya 1970. Alipata mafanikio ya kibiashara na ya kukosolewa mwaka 1980 kupitia albamu Double Fantasy, iliyokuwa ushirikiano na Lennon na kutolewa wiki tatu kabla ya mauaji yake. Albamu hiyo ilishinda Tuzo ya Grammy kwa Albamu ya Mwaka. Hadi sasa, amepata nyimbo kumi na mbili zilizoshika nafasi ya kwanza katika chati za dansi za Marekani, na mwaka 2016 alitajwa na jarida la Billboard kuwa msanii wa 11 aliyefanikiwa zaidi katika historia ya muziki wa kilabu cha dansi. Wanamuziki wengi wamempa heshima Ono kama msanii kwa haki yake na pia kama chanzo cha msukumo na alama ya kitamaduni, akiwemo Elvis Costello aliyerekodi toleo la wimbo wake "Walking on Thin Ice" pamoja na The Attractions kwa ajili ya albamu ya heshima Every Man Has a Woman kwa Yoko Ono, na pia makundi kama B-52's, Sonic Youth na Meredith Monk.[3]

Kama mjane wa Lennon, Ono ameendelea kuhifadhi urithi wake. Alifadhili uanzishwaji wa kumbukumbu ya Strawberry Fields katika Central Park, Manhattan; Imagine Peace Tower nchini Iceland; na Jumba la Makumbusho la John Lennon huko Saitama, Japani (ambalo lilifungwa mwaka 2010). Pia ametoa misaada mikubwa kwa sanaa, juhudi za amani, na misaada ya maafa nchini Japani na Ufilipino, pamoja na shughuli nyingine. Mwaka 2002, alianzisha Tuzo ya Amani ya LennonOno, inayotolewa kila baada ya miaka miwili na yenye thamani ya dola 50,000. Mwaka 2012, alipokea Tuzo ya Haki za Binadamu ya Dr. Rainer Hildebrandt na alianzisha kikundi cha Artists Against Fracking.

Ono alizaliwa katika Jiji la Tokyo tarehe 18 Februari 1933, kwa wazazi Isoko Ono (小野 磯子, Ono Isoko) (1911–1999) na Eisuke Ono (小野 英輔, Ono Eisuke), aliyekuwa mfanyakazi wa benki na mpiga piano wa muziki wa classical. Babu yake upande wa mama, Zenjiro Yasuda (安田 善次郎, Yasuda Zenjirō), alikuwa mshirika wa ukoo wa Yasuda na zaibatsu. Eisuke alitoka katika ukoo wa samurai waliosoma. Tafsiri ya kanji ya jina Yōko (洋子) ni "mtoto wa bahari". Wiki mbili kabla ya kuzaliwa kwa Ono, baba yake aliwekwa kituo San Francisco, California, na mwajiri wake Benki ya Yokohama Specie. Familia iliyobaki ilimfuata baadaye, na Ono alikutana na baba yake kwa mara ya kwanza akiwa na umri wa miaka miwili. Ndugu yake mdogo, Keisuke, alizaliwa Desemba 1936.[4]

Mwaka 1937, familia ilihamia tena Japani, na Ono akaandikishwa katika shule ya Gakushūin ya Tokyo (inayojulikana pia kama Shule ya Maswahiba), mojawapo ya shule maarufu zaidi za wasomi nchini Japani. Alianza kujifunza piano tangu akiwa na miaka 4 hadi alipofikisha miaka 12 au 13. Mara kwa mara alihudhuria maonyesho ya kabuki pamoja na mama yake, ambaye alikuwa na ujuzi wa vyombo kama shamisen, koto, otsuzumi, kotsuzumi, na nagauta, na pia aliweza kusoma noti za muziki wa Kijapani.[5]

Familia ilihamia Jiji la New York mwaka 1940. Mwaka uliofuata, Eisuke alihamishwa kutoka New York kwenda Hanoi, katika Indochina ya Kifaransa, na familia ikarudi Japani. Ono aliandikishwa katika Keimei Gakuen, shule ya msingi ya Kikristo ya heshima inayoendeshwa na familia ya Mitsui. Alibaki Tokyo wakati wote wa Vita vya Pili vya Dunia, na wakati wa shambulio la mabomu ya moto la tarehe 9 Machi 1945, alihifadhiwa pamoja na familia katika bunker maalum eneo la Azabu, Tokyo. Baadaye, familia ilihamia Karuizawa, mji wa mapumziko ya milimani.[6]


  1. ↑ "Yoko Ono retrospective opens in Frankfurt". Yahoo Malaysia. 16 Februari 2013. Ilihifadhiwa kwenye nyaraka kutoka chanzo mnamo 12 Septemba 2013. Iliwekwa mnamo 16 Februari 2013.
  2. ↑ "Greatest of All Time Top Dance Club Artists : Page 1". Billboard. Ilihifadhiwa kwenye nyaraka kutoka chanzo mnamo 7 Julai 2017.
  3. ↑ "SYR4 – Goodbye 20th Century". NME. 1 Desemba 1999. Ilihifadhiwa kwenye nyaraka kutoka chanzo mnamo 23 Februari 2014.
  4. ↑ "Meredith Monk: Songs That Defy Time and Country | New Sounds | Hand-picked music, genre free". newsounds (kwa Kiingereza). Ilihifadhiwa kwenye nyaraka kutoka chanzo mnamo 7 Novemba 2021. Iliwekwa mnamo 2021-11-07.
  5. ↑ "Strawberry Fields". www.centralpark.com (kwa Kiingereza). 6 Mei 2021. Ilihifadhiwa kwenye nyaraka kutoka chanzo mnamo 2 Desemba 2020. Iliwekwa mnamo 2021-11-07.
  6. ↑ "John Lennon Museum". JapanVisitor Japan Travel Guide. Ilihifadhiwa kwenye nyaraka kutoka chanzo mnamo 7 Novemba 2021. Iliwekwa mnamo 2021-11-07.
Makala hii kuhusu mwanamuziki fulani bado ni mbegu.
Je, unajua kitu kuhusu Yoko Ono kama wasifu wake, habari za maisha au kazi yake?
Labda unaona habari katika Wikipedia ya Kiingereza au lugha nyingine zinazofaa kutafsiriwa?
Basi unaweza kuisaidia Wikipedia kwa kuihariri na kuongeza habari.
Rudishwa kutoka "https://sw.wikipedia.org/w/index.php?title=Yoko_Ono&oldid=1457065"