Uzalishaji wa mbwa

Mchoro wa mwaka 1897 unaoonyesha aina mbalimbali za mbwa wa Ulaya

Uzalishaji wa mbwa (pia: mbwa wanaozalishwa) ni aina maalumu ya mbwa ambao hufugwa makusudi na binadamu kwa minajili ya kutekeleza majukumu fulani, kama vile kuchunga, kuwinda, na kulinda. Mbwa ni mamalia wenye mabadiliko makubwa zaidi duniani. Kumekuwa na uzalishaji mnemba wa mbwa aina hii zaidi 360 zinazotambulika kimataifa. Aina hizi zina sifa maalum za kimofolojia, ikijumuisha ukubwa wa mwili, maumbo, sifa za kifeno mkiani, na aina ya manyoya. Ingawa zina tofauti nyingi, zote bado ni spishi moja ya mbwa. Tabia zao za kimaumbile ni pamoja na ulinzi, uchungaji, uwindaji, na pia sifa za kirafiki, uthubutu, na uchokozi. Aina nyingi zilitokana na kundi dogo la wazazi waanzilishi katika kipindi cha miaka 200 iliyopita. Kutokana na uwezo wao wa kubadilika kwa mazingira tofauti na kufugwa kulingana na mahitaji ya binadamu, leo mbwa ni spishi inayopatikana kwa wingi zaidi ya wanyama wala nyama na wamesambaa ulimwenguni.

Mbwa hawa huzalisha uthabiti wa sifa za kimwili, mienendo, na tabia ambazo zilianzishwa kwa miongo ya uzalishaji kwa uchaguzi maalum. Kwa kila aina inayotambuliwa, klabu za mbwa na rejesta za aina kwa kawaida huchapisha kiwango cha aina ambacho kina maelezo yaliyoandikwa kwa mfano ulio bora wa aina hizo za mbwa. Matumizi mengine ya neno aina linapohusiana na mbwa ni pamoja na aina safi ya mbwa, mchanganyiko, aina mchanganyiko na aina za asili.