Sister Outsider
Makala hii ina dalili ya kutungwa kwa kutegemea programu ya kompyuta kama vile "Google translation" au "wikimedia special:content translation" bila masahihisho ya kutosha. Watumiaji wanaombwa kuchunguza tena lugha, viungo na muundo wake. Wakiridhika na hali yake wanaweza kuondoa kigezo hiki kinachoonekana kwenye dirisha la kuhariri juu ya matini ya makala kwa kutumia alama za {{tafsiri kompyuta}} .
Sister Outsider: Essays and Speeches ni mkusanyo wa insha na hotuba muhimu zilizoandikwa na Audre Lorde, mwandishi anayejikita katika vipengele vya utambulisho wake: mwanamke mweusi, msagaji, mshairi, mwanaharakati, aliyepona saratani, mama, na mwanamke mwanaharakati wa haki za kijinsia. Mkusanyiko huu, ambao sasa unachukuliwa kuwa kazi ya msingi katika maandiko yake ya nathari yasiyo ya kubuni, umeleta mchango mkubwa katika maendeleo ya nadharia za kisasa za uanaharakati wa haki za wanawake.[1]
Katika insha na hotuba kumi na tano zinazotoka kati ya mwaka 1976 hadi 1984, Lorde anachunguza changamoto za utambulisho unaogusia vipengele mbalimbali vya ukandamizaji, akiegemea uzoefu wake binafsi katika masuala kama vile ubaguzi wa kijinsia, ubaguzi wa kingono, ubaguzi wa rangi, chuki dhidi ya mashoga, ukandamizaji wa kitabaka, na ubaguzi wa umri.[2]
Kitabu hiki kinashughulikia mada mbalimbali, ikiwa ni pamoja na mapenzi, kujipenda, vita, ubeberu, ukatili wa polisi, mshikamano wa kijamii, unyanyasaji wa kijinsia, uanaharakati wa wanawake weusi, na harakati za usawa zinazotambua na kukubali tofauti kama njia ya kuleta mabadiliko. Kwa mtazamo wa kina na tafakuri makini, Lorde anazungumzia hofu yake kuhusu mfumo dume wa wazungu uliokita mizizi katika jamii ya Marekani, huku akitoa ujumbe wa matumaini.
Insha zilizo katika mkusanyiko huu wa kihistoria zinafundishwa kwa upana na zimekuwa mada muhimu ya uchambuzi wa kitaaluma. Mtazamo wa kifalsafa wa Lorde unaotambua kuwa mifumo ya ukandamizaji ni changamano na imeunganishwa, unalifanya kazi yake kuwa mchango mkubwa katika nadharia za kijamii za ukosoaji.
Mandhari
[hariri | hariri chanzo]Kichwa cha kitabu Sister Outsider kinabeba mkanganyiko unaoonyesha dhamira ya Audre Lorde katika kutetea utambulisho wake na namna vipengele vyake tofauti vinavyoungana ili kuunda upekee wake – vipengele ambavyo mara nyingi vilimweka katika nafasi ya mpito, nje ya mipaka ya usalama wa kundi fulani, jambo linaloonyesha ujasiri wake wa kukumbatia changamoto kwa ajili ya mabadiliko.[3][4]
Kupitia insha hizi, Lorde anawafahamisha wasomaji kuwa historia za tamaduni za Magharibi zimewafundisha watu kuona tofauti za kibinadamu kwa njia nyepesi na kinzani – nzuri/mbaya, bora/duni – na kuwa na mashaka daima juu ya kundi la pili. Badala yake, Lorde anapendekeza matumizi ya tofauti kama kichocheo cha mabadiliko.
Katika mkusanyiko huu wenye nguvu, Lorde anakabiliana na masuala ya ubaguzi wa kijinsia, ubaguzi wa rangi, ubaguzi wa umri, chuki dhidi ya mashoga, na ukandamizaji wa kitabaka kwa msimamo thabiti. Anasisitiza utambuzi wa tofauti kama njia ya kuhamasisha hatua na mabadiliko ya ubunifu na anahimiza matumizi ya dhana hizi katika harakati za kizazi kijacho cha uanaharakati wa wanawake – akijibu mapungufu ya mshikamano kati ya wanawake katika harakati kuu za usawa wa kijinsia.
Lorde pia anachunguza hofu na mashaka yanayojitokeza kati ya wanaume na wanawake wa Kiafrika, wasagaji, wanaharakati wa haki za wanawake, na wanawake weupe – hali inayounda uzoefu wa kutengwa kwa wanawake Weusi wa Marekani. Anabainisha kuwa hali hii inazalisha mfumo wa kijamii unaodhoofisha utu wa watu.
Katika insha hizi, Lorde anakabili tatizo la uondoaji utu uliokithiri katika jamii ya Marekani ya miaka ya 1970 na 1980 na, kwa kutumia hoja za kifalsafa, anatoa ujumbe wa matumaini kwa mustakabali bora.[5]
Marejeo
[hariri | hariri chanzo]- ↑ Wall, Cheryl A. (1990). Changing Our Own Words: Essays on Criticism, Theory, and Writing by Black Women. Routledge. uk. 154. ISBN 9780415054614. OL 18797423M.
- ↑ Veaux, Alexis De (2004). Warrior Poet: A Biography of Audre Lorde. W. W. Norton & Company. uk. 336. ISBN 978-0-393-01954-4.
- ↑ Christian, Barbara (1984-08-01). "Dynamics of Difference". The Women's Review of Books. 1 (11): 6–7. doi:10.2307/4019543. JSTOR 4019543.
- ↑ Barale, Michèle Aina (1984-01-01). "Review". Frontiers: A Journal of Women Studies. 8 (1): 72–73. doi:10.2307/3346098. JSTOR 3346098.
- ↑ "Audre Lorde and Black Male Feminism: How to Heal Chris Brown". Iliwekwa mnamo 2015-11-26.
![]() |
Makala hii kuhusu kitabu fulani bado ni mbegu. Je, unajua kitu kuhusu Sister Outsider kama Mwandishi wake, hadithi au matoleo yake? Labda unaona habari katika Wikipedia ya Kiingereza au lugha nyingine zinazofaa kutafsiriwa? Basi unaweza kuisaidia Wikipedia kwa kuihariri na kuongeza habari. |