Quartz

Quartz ni madini ngumu, fuwele inayojumuisha silika (silicon dioxide). Atomi zimeunganishwa katika mfumo endelevu wa SiO4 silicon–oksijeni tetrahedra, huku kila oksijeni ikishirikiwa kati ya tetrahedra mbili, ikitoa fomula ya jumla ya kemikali ya SiO2. Kwa hivyo, quartz imeainishwa kimuundo kama muundo wa madini ya silicate na kimuundo kama madini ya oksidi. Quartz ni madini ya pili kwa wingi katika ukoko wa bara la Dunia, nyuma ya feldspar.

Quartz ipo katika aina mbili, α-quartz ya kawaida na β-quartz ya halijoto ya juu, zote mbili ni za sauti. Mabadiliko kutoka α-quartz hadi β-quartz hufanyika ghafla kwa 573 °C (846 K; 1,063 °F). Kwa kuwa mabadiliko yanafuatana na mabadiliko makubwa ya kiasi, inaweza kushawishi kwa urahisi microfracturing ya keramik au miamba inayopita kwenye kizingiti hiki cha joto.

Kuna aina nyingi tofauti za quartz, kadhaa ambazo zimeainishwa kama vito. Tangu zamani, aina za quartz zimekuwa madini yanayotumiwa sana katika utengenezaji wa vito na nakshi za mawe magumu, haswa huko Uropa na Asia.

Quartz ni madini yanayofafanua thamani ya 7 kwenye mizani ya Mohs ya ugumu, mbinu ya ubora ya kubainisha ugumu wa nyenzo hadi kuchubuka.

Makala hii kuhusu mambo ya kemia bado ni mbegu. Je, unajua kitu kuhusu Quartz kama historia yake au mahusiano yake na mada nyingine? Labda unaona habari katika Wikipedia ya Kiingereza au lugha nyingine zinazofaa kutafsiriwa? Basi unaweza kuisaidia Wikipedia kwa kuihariri na kuongeza habari.