Modibo Keïta

Modibo Keïta (4 Juni 1915 - Mei 16, 1977) alikuwa Rais wa kwanza wa Mali (1960-1968) na Waziri Mkuu wa Shirikisho la Mali. Aliongoza kwa kutumia itikadi ya Ujamaa wa Afrika.

Ujana

Alizaliwa huko Bamako-Coura, jirani ya Bamako, ambayo ilikuwa wakati huo mji mkuu wa Sudan ya Kifaransa. Familia yake walikuwa Waislamu wa Mali ambao walidai asili ya moja kwa moja kutoka kwa waanzilishi wa Dola la Mali. Alifundishwa Bamako na Ecole Normale supérieure William Ponty huko Dakar Senegal, ambapo alikuwa mwanafunzi wa nafasi ya kwanza kwenye darasa lake. Kuanzia mwaka wa 1936, alifanya kazi kama mwalimu huko Bamako, Sikasso na Timbuktu. Jina lake la utani baada ya shule ya msingi ilikuwa Modo.

Modibo Keïta akiwa na rais John F. Kennedy ikulu ya Marekani mwaka 1961

Kuingia kwenye siasa

Modibo Keita alihusika katika vyama mbalimbali. Mwaka wa 1937, alikuwa mratibu wa kikundi cha sanaa na maonyesho. Pamoja na Ouezzin Coulibaly, alisaidia kupatikana Umoja wa Walimu wa Ufaransa wa Afrika Magharibi.

Keita alijiunga na kikundi cha Kikundi cha Kujifunza Ukomunisti (GEC) huko Bamako.

Mwaka wa 1943, alianzisha L'oeil de Kénédougou , gazeti lililopinga utawala wa kikoloni. Hii ilisababisha kifungo chake kwa wiki tatu mwaka wa 1946 katika gereza la 'Prison de la Santé' 'huko Paris.

Mwaka wa 1945 Keita alikuwa mgombea wa Bunge la Katiba la Jamhuri ya Nne ya Kifaransa akiungwa mkono na GEC na Chama cha Kidemokrasia cha Sudan. Baadaye mwaka huo huo, yeye na Mamadou Konaté walianzisha Bloc soudanais , ambayo baadaye ilibadilishwa na kuwa Umoja wa Sudan.

Maisha ya kisiasa

Mnamo Oktoba 1946, Africa Democratic Rally (RDA) iliundwa katika mkutano uliofanyika Bamako uliokuwa na wajumbe kutoka Afrikaya Kifaransa. Wakati umoja uliongozwa na Félix Houphouët-Boigny, Keita alishika nafasi ya Katibu Mkuu wa RDA katika Sudan ya Kifaransa, na mkuu wa washirika wake wa US-RDA. Mwaka wa 1948, alichaguliwa mkuu wa baraza wa Sudan ya Kifaransa. Mnamo 1956, alichaguliwa Meya wa Bamako na akawa mbunge wa Bunge la Ufaransa. Mara mbili aliwahi kuwa katibu wa serikali katika serikali za Maurice Bourgès-Maunoury na Félix Gaillard. Modibo Keïta alichaguliwa rais bunge la katiba la Mali Julai 20, 1960, ambalo lilijumuisha Sudani ya Kifaransa na Senegal. Senegal baadaye iliondoka katika shirikisho.

Rais wa Mali

Baada ya kuanguka kwa shirikisho, US-RDA ilitangaza uhuru kamili wa Jamhuri ya Sudan kama Jamhuri ya Mali. Keita akawa rais wake wa kwanza, na baada ya muda mfupi alitangaza US-RDA kuwa chama pekee halali cha siasa.

Katika ngazi ya kisiasa, Modibo Keïta aliwafunga haraka wapinzani kama Fily Dabo Sissoko. Uchaguzi wa kwanza baada ya uhuru mwaka 1964, Keita alichaguliwa tena kuwa rais na bunge. Kuanzia 1967, alisimamisha katiba kwa kuunda [Kamati ya Taifa ya Ulinzi wa Mapinduzi]] (CNDR).

Mnamo Novemba 19, 1968, Jenerali Moussa Traoré alimpindua Modibo Keïta na akampeleka jela katika mji wa Kaskazini mwa Mali [Kidal]].

Baada ya kurudishwa mji mkuu wa Bamako mnamo Februari 1977 katika kile kilichodaiwa kuwa ni hatua ya serikali kuelekea upatanisho wa kitaifa katika maandalizi ya kufunguliwa kwake. Modibo Keita alikufa akiwa bado ni mfungwa, Mei 16, 1977. Sifa zake zilirejeshwa mwaka 1992 baada ya kupinduliwa kwa Moussa Traoré na uchaguzi wa rais wa baadaye uliompitisha Alpha Oumar Konaré. Sanamu ya kumbukumbu ya Modibo Keita iliwekwa Bamako Juni 6, 1999.

Viungo vya nje

• Tovuti yenye picha, majadiliano, na video kuhusu Modibo Keita.

Makala hii kuhusu mambo ya kihistoria bado ni mbegu. Je, unajua kitu kuhusu Modibo Keïta kama enzi zake au matokeo yake? Labda unaona habari katika Wikipedia ya Kiingereza au lugha nyingine zinazofaa kutafsiriwa? Basi unaweza kuisaidia Wikipedia kwa kuihariri na kuongeza habari.