Nenda kwa yaliyomo

Mo-Mamo Karerwa

Ongeza viungo
Kutoka Wikipedia, kamusi elezo huru

Makala hii ina dalili ya kutungwa kwa kutegemea programu ya kompyuta kama vile "Google translation" au "wikimedia special:content translation" bila masahihisho ya kutosha. Watumiaji wanaombwa kuchunguza tena lugha, viungo na muundo wake. Wakiridhika na hali yake wanaweza kuondoa kigezo hiki kinachoonekana kwenye dirisha la kuhariri juu ya matini ya makala kwa kutumia alama za {{tafsiri kompyuta}} .

Mo-Mamo Karerwa ni mwalimu, msimamizi wa shule, na mwanasiasa wa Burundi. Alifunzwa kama mwalimu, na wakati ghasia za kikabila zilipoibuka mwaka 1993, alianzisha Shule ya Msingi ya Amani ya Magarama II. Mtaala wa shule hiyo, ambayo ilifundisha wanafunzi kutoka umri wa miaka miwili hadi darasa la sita, ulifuata kozi zilizowekwa na serikali kwa nusu ya siku, na kufundisha utatuzi wa migogoro na jinsi ya kuishi kwa amani kwa sehemu iliyobaki ya siku ya shule. Alitengeneza mtaala ambao ulifundisha haki za watoto na kuchunguza historia na utamaduni wa Burundi kama njia ya kufikia mustakabali wa amani. Mtaala huo ulipitishwa na shule kumi na sita katika Mkoa wa Gitega, na aliteuliwa kuwa mwakilishi wa walimu wa shule za msingi katika Baraza la Elimu la Mkoa mnamo 2003.

Mnamo 2010, Karerwa alichaguliwa kuwa mjumbe wa Bunge la Kitaifa akiwa mwakilishi wa chama cha Baraza la Kitaifa la Ulinzi wa Demokrasia – Vikosi vya Ulinzi wa Demokrasia (NCDD-FDD). Wakati wajumbe walipoapishwa, alichaguliwa kwa mshikamano kuwa makamu wa rais wa kwanza wa chumba cha chini cha bunge. Alichaguliwa tena mnamo 2015, lakini alijiuzulu alipochaguliwa mnamo 2017 kuhudumu kama mmoja wa wawakilishi wa Burundi katika kipindi cha 4 cha Bunge la Afrika Mashariki (EALA). EALA ni chombo cha bunge la kikanda chenye wawakilishi kutoka Burundi, Kenya, Rwanda, Sudan Kusini, Tanzania, na Uganda. Alichaguliwa kuhudumu katika tume ya EALA, chombo cha kiutawala cha EALA kwa kipindi cha 4, na kuchaguliwa tena kwa EALA na tume hiyo mnamo 2022 kwa ajili ya bunge la 5.

Maisha ya Awali na Kazi ya Elimu

[hariri | hariri chanzo]

Modeste Mo-Mamo Karerwa alikuwa mwalimu wa Wahutu aliyeishi Gitega,[1][2] wakati mauaji ya kikabila ya Burundi yalipoibuka mwaka 1993.[3] Kwa kuwa wanafunzi wa zamani walifundishwa kuwa watu wa Watutsi walikuwa jamii bora kuliko Wahutu,[3] aligundua kuwa migogoro haikuweza kutatuliwa bila kuleta pande zote mbili pamoja.[4] Mwaka huo, alianzisha Shule ya Msingi ya Amani ya Magarama II ili kubadilisha yale wanafunzi walikuwa wakifundishwa.[3][5] Alisafiri kwenda Sweden mnamo 1995 kutafuta msaada kutoka kwa Wakwakeri wa Sweden.[1] Kwa msaada wa wamishonari wa Wakwakeri, shule hiyo ililenga kufundisha watoto jinsi ya kuishi pamoja kwa amani.[5] Shule hiyo ilifundisha wanafunzi 700 wa shule ya msingi kutoka watoto wa miaka miwili hadi darasa la sita, na wanafunzi walifundishwa mtaala wa lazima wa serikali asubuhi na mchana walifundishwa jinsi ya Wahutu, Watutsi, na Watwa kuunda mahusiano ya amani.[3][5] Kuanzia darasa la kwanza, wanafunzi wake walianza kujifunza kuhusu haki za watoto na kufanya ukaguzi wa mara kwa mara na wazazi kila wiki.[6] Kwa sababu watu wengi walikuwa wamehamishwa kutoka makwao na wakiishi katika kambi za wakimbizi au nyumba za yatima, Karerwa aliwatembelea ili kupanua mradi wake wa elimu ya amani.[3] Alichukua vikundi vya watoto na kwenda nao kambi, nyumba za yatima, na hospitali kuwafundisha juu ya kugawana vitu na kuwafanya waigize nyimbo na maigizo kwa ajili ya wale walioko ndani.[5]

Karerwa alisafiri pamoja na David Niyonzima, Katibu Mkuu wa Kanisa la Wakwakeri la Kiebrania la Burundi kwenda Durban, Afrika Kusini, mnamo 1998, ambapo walikuwa wazungumzaji katika Mkutano wa 17 wa Shirikisho la Kimataifa la Utafiti wa Amani. Niyonzima alizungumza juu ya kampeni ya kutafsiri nyaraka za utatuzi wa migogoro katika lugha ya taifa, Kirundi. Karerwa alizungumza juu ya kufundisha watoto na wazazi wao kuhusu utamaduni na historia ya Burundi katika mfumo uliojumuisha mustakabali wa amani. Washiriki wa mkutano walijadili jinsi mfano ambao Niyonzima na Karerwa walikuwa wameunda ungeweza kupandikizwa katika maeneo mengine yenye migogoro.[7] Mnamo 2003, Karerwa aliteuliwa kuhudumu katika Baraza la Elimu la Mkoa na gavana wa Mkoa wa Gitega, akiwa mwakilishi wa walimu wa shule za msingi.[8] Serikali ilikubali mtaala wa Wakwakeri uliotumiwa na Karerwa na kufikia 2008, alikuwa na shule 16 za msingi chini ya uongozi wake.[1]

Siasa

[hariri | hariri chanzo]

Mnamo 2010, Karerwa alichaguliwa kuwa mmoja wa wajumbe wa Bunge la Kitaifa na baadaye alichaguliwa kwa mshikamano kuwa makamu wa rais wa kwanza wa chumba cha chini cha bunge, akimfuata Irene Inankuyo.[9][10] Alikuwa mwanachama wa chama cha Baraza la Kitaifa la Ulinzi wa Demokrasia – Vikosi vya Ulinzi wa Demokrasia (NCDD-FDD).[11] Mnamo 2012, alikuwa mzungumzaji mkuu katika sherehe za Siku ya Kimataifa ya Wanawake huko Gitega. Alizungumza juu ya jukumu gumu la wanawake wa vijijini katika kupambana na umaskini na njaa. Alisema kuwa sensa ya 2008 ilithibitisha kuwa wanawake wengi nchini walikuwa wakifanya kazi za kilimo kuliko wanaume, lakini wanawake walikuwa maskini zaidi kwa sababu walipata mafunzo machache, na hawakuwa na uwezo wa kudhibiti ardhi wala mazao yao. Alizungumza juu ya hitaji la serikali kuzingatia kurekebisha kanuni za familia na matumizi ya ardhi ya kilimo.[12] Mnamo 2014, aliongoza ujumbe wa Burundi katika Bunge la Pamoja la Afrika, Karibi na Pasifiki-Umoja wa Ulaya lililofanyika Port Louis, Mauritius. Miongoni mwa masuala yaliyojadiliwa ni ujumuishaji wa kiuchumi wa kikanda, uimarishaji wa ushirikiano katika usafiri na miunganisho ya kidijitali, uratibu wa mifumo ya kuzuia ugaidi na migogoro, uboreshaji wa huduma na ulinzi kwa wanawake na watoto, na kuimarisha demokrasia na uwajibikaji kwa kuzingatia haki za binadamu.[13] Alihudumu katika Tume ya Maendeleo ya Kiuchumi, Fedha, na Biashara ya Bunge la ACP-EU iliyoongozwa na Nela Khan (Trinidad na Tobago) na Derek Vaughan (Wales).[14]

Karerwa alichaguliwa tena kwa muhula wa pili mnamo 2015. Miongoni mwa uteuzi wake alikuwa katika tume iliyosimamia kanuni za bunge,[15] na makamu wa rais wa Kamati ya Mambo ya Jamii, Kurudishwa Nyumbani, Fursa na Kupambana na UKIMWI.[16] Alipochaguliwa kuwa mmoja wa wabunge tisa wanaowakilisha Burundi kwa muhula wa miaka mitano katika Bunge la Afrika Mashariki (EALA) mnamo 2017, alijiuzulu kwenye kiti chake cha Bunge la Kitaifa cha Burundi.[2] Bunge la 4 la EALA lilizinduliwa tarehe 18 Desemba na wajumbe kutoka Burundi, Kenya, Rwanda, Sudan Kusini, Tanzania, na Uganda.[17] Karerwa alihudumu katika tume ya EALA kwa ajili ya bunge la 4, pamoja na wanawake wengine kama vile Oda Gasinzigwa (Rwanda), Josephine Lemoyan (Tanzania), na Wanjiku Muhia (Kenya).[18] Tume hiyo inaongoza shughuli za EALA, ikisimamia mipango na ajenda yake, pamoja na kuteua wajumbe katika kamati zake za kudumu.[19] Katika muhula huo, alikuwa sehemu ya timu ya Wabunge wa EALA waliotembelea Burundi na Rwanda mnamo 2018 kwa ajili ya kuanza kurekebisha Uhusiano kati ya Burundi na Rwanda, ambayo ilikuwa ikizorota kwa miaka kadhaa.[20] Alichaguliwa tena kwa muhula wa pili katika EALA mnamo 2022,[21] na kuchaguliwa tena katika tume ya EALA.[22] Pia alihudumu katika Kamati ya Mambo ya Kikanda na Utatuzi wa Migogoro.[23]

Marejeo

[hariri | hariri chanzo]
  1. ↑ 1.0 1.1 1.2 Vitek 2008, p. 20.
  2. ↑ 2.0 2.1 Xinhua 2017.
  3. ↑ 3.0 3.1 3.2 3.3 3.4 Zarembka 2005, p. 7.
  4. ↑ Sutherland & Meyer 2000, p. 250.
  5. ↑ 5.0 5.1 5.2 5.3 Stauffer 1998, p. 18.
  6. ↑ Zarembka 2005, p. 8.
  7. ↑ Global Peace Services Newsletter 1998, p. 4.
  8. ↑ Bulletin Officiel 2003, p. 12.
  9. ↑ Xinhua 2010.
  10. ↑ BBC 2010.
  11. ↑ Biraronderwa 2010.
  12. ↑ Assemblée Nationale 2012.
  13. ↑ AllAfrica 2014.
  14. ↑ ACP-EU Assembly 2014, p. 5.
  15. ↑ Burundi Forum 2015.
  16. ↑ Inter-Parliamentary Union 2015.
  17. ↑ Manishimwe 2017.
  18. ↑ Ruzindaza 2020.
  19. ↑ The Daily News 2020.
  20. ↑ Havyarimana 2018.
  21. ↑ Kamoga 2022.
  22. ↑ AllAfrica 2022.
  23. ↑ Burundi Times 2022.
Rudishwa kutoka "https://sw.wikipedia.org/w/index.php?title=Mo-Mamo_Karerwa&oldid=1416592"