Makabila ya Chad
Mandhari
Makabila ya Chad ni zaidi ya 200, yakionyesha utofauti mkubwa wa lugha, tamaduni, na historia. Mchanganyiko huu ulitokana na mwingiliano wa jamii za wafugaji, wakulima, na wafanyabiashara kutoka Afrika Magharibi, Afrika Kaskazini, na Bonde la Ziwa Chad.
- Wasara – wanaishi kusini mwa Chad. Lugha yao ni Sara, inayotumika pia kama lugha ya biashara. Wanajulikana kwa sherehe za kitamaduni kama *yondo*, zinazohusiana na utu uzima.
- Wakanembu – wanaishi karibu na Ziwa Chad. Ni warithi wa Milki ya Kanem-Bornu, mojawapo ya milki kongwe barani Afrika. Lugha yao ni Kanembu.
- Waarabu wa Chad – hasa Waarabu wa Shuwa na Baggara, waliingia kupitia uhamiaji kutoka Afrika Kaskazini. Wana historia ya biashara ya misafara na uenezi wa Uislamu.
- Watebu – wanaishi kaskazini mwa Chad, hasa Milima ya Tibesti. Ni jamii ya wafugaji wa kuhamahama, maarufu kwa ustadi wa kuishi jangwani. Lugha yao ni Teda na Dazaga.
- Wafulani – jamii ya wafugaji wa ng’ombe wanaopatikana pia katika Afrika Magharibi. Wanajulikana kwa mashairi ya kihistoria na muziki wa jadi.
Lugha rasmi ni Kifaransa na Kiarabu, lakini zaidi ya lugha 120 hutumika nchini. Lugha za kikabila kama Sara, Kanembu, Teda, na Dazaga hutumika sana katika mawasiliano ya kila siku.
Miji mikuu ya kitamaduni ni:
- N'Djamena – mji mkuu wa kisiasa na kiutawala.
- Moundou – kitovu cha biashara na utamaduni wa kusini.
- Abéché – mji wa kihistoria na kitamaduni wa mashariki.
Makabila haya yanachangia sana katika urithi wa Chad kupitia ngoma, muziki, vinyago, na sherehe za kidini na kijadi.
Marejeo
[hariri | hariri chanzo]| Makala hii kuhusu mambo ya utamaduni bado ni mbegu. Je, unajua kitu kuhusu Makabila ya Chad kama historia yake au mahusiano yake na mada nyingine? Labda unaona habari katika Wikipedia ya Kiingereza au lugha nyingine zinazofaa kutafsiriwa? Basi unaweza kuisaidia Wikipedia kwa kuihariri na kuongeza habari. |