Masokwe

Sokwe
Sokwe mtu
Uainishaji wa kisayansi
Domeni: Eukaryota Himaya: Animalia (Wanyama) Faila: Chordata (Wanyama wenye ugwe wa neva mgongoni) Ngeli: Mamalia (wenye viwele wanaonyonyesha wadogo wao) Oda: Primates (Wanyama wanaofanana kiasi na binadamu) Nusuoda: Haplorrhini (Wanyama wanaofanana zaidi na kima) Oda ya chini: Simiiformes (Wanyama kama kima) Familia ya juu: Hominoidea (Masokwe)) Familia: Hominidae Hylobatidae

Masokwe ni wanyama wa familia ya juu Hominoidea. Kuna familia mbili za masokwe: Hylobatidae (masokwe wadogo au giboni) na Hominidae (masokwe wakubwa na binadamu). Masokwe wadogo huishi daima mitini na huteremka kwa nadra. Wana mikono mirefu ili kining'inia kutoka tawi moja hadi jingine na kutoka mti mmoja hadi mwingine. Wanatokea misitu ya tropiki ya Asia. Masokwe wakubwa hupitisha muda pengine mrefu ardhini, orangutanu muda kidogo tu na ngagi muda mrefu sana. Takriban spishi zote zinatokea Afrika lakini orangutanu wanatokea Asia ya Mashariki.

Uainishaji

Familia ya juu Hominoidea

• Familia Hylobatidae (Giboni)
  • Hylobates
  • Hoolock
  • Symphalangus
  • Nomascus
• Familia Hominidae
  • Ponginae (w:Ponginae)
    • Orangutanu, Pongo abelii (Orangutan)
      • Orangutanu wa Sumatra, Pongo abelii (Sumatran Orangutan)
      • Orangutanu wa Borneo, Pongo pygmaeus (Bornean Orangutan)
  • Homininae (w:Homininae)
    • Gorillini
      • Ngagi, Gorilla
        • Ngagi Mashariki au Gorila Mashariki, Gorilla beringei (Eastern Gorilla)
          • Ngagi-milima, Gorilla b. beringei (Mountain Gorilla: Jamhuri ya Kidemokrasia ya Kongo, Rwanda na Uganda)
          • Ngagi wa Uwanda wa Chini Mashariki, Gorilla b. graueri (Eastern Lowland Gorilla: Jamhuri ya Demokrasia ya Kongo)
        • Ngagi Magharibi au Gorila Magharibi, Gorilla gorilla (Western Gorilla)
          • Ngagi wa Nijeria, Gorilla g. diehli (Cross River Gorilla: Nijeria na Kameruni)
          • Ngagi wa Uwanda wa Chini Magharibi, Gorilla g. gorilla (Western Lowland Gorilla: Kameruni, Jamhuri ya Afrika ya Kati, Gaboni, Ginekweta, Kongo, Jamhuri ya Demokrasia ya Kongo na Angola)
    • Hominini (w:Hominini)
      • Sokwe Mtu, Pan
        • Bonobo au Sokwe Mtu Mdogo, Pan paniscus (Bonobo au Pygmy Chimpanzee: Jamhuri ya Kidemokrasia ya Kongo)
        • Sokwe Mtu wa Kawaida, Pan troglodytes (Common Chimpanzee)
          • Sokwe Mtu Mashariki, Pan t. schweinfurthii (Eastern Chimpanzee: Jamhuri ya Afrika ya Kati, Sudani, Jamhuri ya Kidemokrasia ya Kongo, Uganda, Rwanda, Burundi, Tanzania na Zambia)
          • Sokwe Mtu wa Kati, Pan t. troglodytes (Central Chimpanzee: Kameruni, Jamhuri ya Afrika ya Kati, Ginekweta, Gaboni, Kongo na Jamhuri ya Demokrasia ya Kongo)
          • Sokwe Mtu wa Nijeria, Pan t. vellerosus (Nigerian Chimpanzee: Nijeria na Kameruni)
          • Sokwe Mtu Magharibi, Pan t. verus (Western Chimpanzee: Senegali, Mali, Gine, Sierra Leone, Liberia, Kodivaa na Ghana)
      • Homo
        • Binadamu, Homo sapiens

Picha

• 
  Ngagi
• 
  Sokwe mtu
• 
  Orangutan

• 
  Lar gibbon
• 
  Hoolock gibbon
• 
  Siamang
• 
  Golden-cheeked crested gibbon

Ili kupata maelezo kuhusu masanduku ya uanapwa ya spishi angalia: Wikipedia:WikiProject Mammals/Article templates/doc.