Kalisi : Tofauti kati ya masahihisho

Kutoka Wikipedia, kamusi elezo huru
Content deleted Content added
d roboti Badiliko: tl:Kalsyo
d roboti Badiliko: it:Calcio (elemento); cosmetic changes
Mstari 18: Mstari 18:
}}
}}


'''Kalisi''' ni [[elementi]] na [[metali ya udongo alikalini]] yenye [[namba atomia]] '''20''' kwenye [[mfumo radidia]] ina [[uzani atomia]] 40.078. Alama yake ni '''Ca'''. Jina lahusiana na neno la [[kilatini]] ''calx'' (mawe ya chokaa).
'''Kalisi''' ni [[elementi]] na [[metali ya udongo alikalini]] yenye [[namba atomia]] '''20''' kwenye [[mfumo radidia]] ina [[uzani atomia]] 40.078. Alama yake ni '''Ca'''. Jina lahusiana na neno la [[kilatini]] ''calx'' (mawe ya chokaa).


== Tabia ==
== Tabia ==
Mstari 25: Mstari 25:
Inamenyuka rahisi kikemia hivyo haitokei kama elementi tupu lakini kwa kampaundi mbalimbali hasa katika mawe.
Inamenyuka rahisi kikemia hivyo haitokei kama elementi tupu lakini kwa kampaundi mbalimbali hasa katika mawe.


Unga wa kalisi au vipande vidogo vya metali huungua moto yenye rangi ya njano-nyekundu, unga hata bila kuwashwa kwa kumenyuka hewani tu.
Unga wa kalisi au vipande vidogo vya metali huungua moto yenye rangi ya njano-nyekundu, unga hata bila kuwashwa kwa kumenyuka hewani tu.


Kalisi ni muhimu kwa miili ya wanadamu na wanyama pia kwa mimea kwa sababu inajenga mifupa na meno. Ina pia kazi katika mishipa.
Kalisi ni muhimu kwa miili ya wanadamu na wanyama pia kwa mimea kwa sababu inajenga mifupa na meno. Ina pia kazi katika mishipa.
Mstari 43: Mstari 43:


[[Jamii:Metali za udongo alikalini]]
[[Jamii:Metali za udongo alikalini]]
[[Jamii:elementi]]
[[Jamii:Elementi]]


[[af:Kalsium]]
[[af:Kalsium]]
Mstari 83: Mstari 83:
[[io:Kalcio]]
[[io:Kalcio]]
[[is:Kalsín]]
[[is:Kalsín]]
[[it:Calcio (elemento chimico)]]
[[it:Calcio (elemento)]]
[[ja:カルシウム]]
[[ja:カルシウム]]
[[jbo:bogjinme]]
[[jbo:bogjinme]]

Pitio la 05:52, 27 Aprili 2010


Kalisi
Jina la Elementi Kalisi
Alama Ca
Namba atomia 20
Mfululizo safu metali ya udongo alikalini
Uzani atomia 40.078
Densiti 1.55
Ugumu (Mohs) {{{ugumu}}}
Kiwango cha kuyeyuka 1115 K (842 °C)
Kiwango cha kuchemka 1757 K (1484 °C)
Asilimia za ganda la dunia 3.39 %
Hali maada mango

Kalisi ni elementi na metali ya udongo alikalini yenye namba atomia 20 kwenye mfumo radidia ina uzani atomia 40.078. Alama yake ni Ca. Jina lahusiana na neno la kilatini calx (mawe ya chokaa).

Tabia

Kalisi ni kati ya elementi zinazopatiikana kwa wingi duniani ikiwa na nafasi ya tano na asilimia 3.39 za ganda la dunia ni kalisi. Ikisafishwa hutokea kama metali laini yenye rangi ya nyeupe-fedha.

Inamenyuka rahisi kikemia hivyo haitokei kama elementi tupu lakini kwa kampaundi mbalimbali hasa katika mawe.

Unga wa kalisi au vipande vidogo vya metali huungua moto yenye rangi ya njano-nyekundu, unga hata bila kuwashwa kwa kumenyuka hewani tu.

Kalisi ni muhimu kwa miili ya wanadamu na wanyama pia kwa mimea kwa sababu inajenga mifupa na meno. Ina pia kazi katika mishipa.

Matumizi

Kalisi ni muhimu sana katika maisha ya jamii ya kibinadamu. Ujenzi hutegemea sana kalisi na kampaundi zake. Mawe ya chokaa yaliwahi kutumiwa kwa ujenzi wa nyumba tangu miaka maelfu.

Kampaundi za kalisi ni pia msingi wa saruji na hivyo wa ujenzi wa kisasa. Chokaa ni kiungo cha lazima wakati wa kutengeneza feleji.

Salfati ya kalisi (Ca[SO4] • 2 H2O) ni jasi.