Nkhotakota : Tofauti kati ya masahihisho

Kutoka Wikipedia, kamusi elezo huru
Content deleted Content added
No edit summary
Mstari 13: Mstari 13:
== Jiografia ==
== Jiografia ==


Nkhotakota iko kwenye mwinuko wa mita 472 kwenye mwambao wa Ziwa Malawi. <ref name="Britannica">{{Cite web|url=http://www.britannica.com/eb/article-9055985|title=Nkhotakota|accessdate=27 June 2008|work=[[Encyclopædia Britannica]]|date=2008}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.britannica.com/eb/article-9055985 "Nkhotakota"]. </cite></ref> Iko kwenye ukingo wa miamba unaotazamana bandari ya asili iliyoundwa na kisiwa cha mchanga . <ref name="Britannica" />
Nkhotakota iko kwenye mwinuko wa mita 472 kwenye mwambao wa Ziwa Malawi. <ref name="Britannica">{{Cite web|url=http://www.britannica.com/eb/article-9055985|title=Nkhotakota|accessdate=27 June 2008|work=[[Encyclopædia Britannica]]|date=2008}}</ref> Iko kwenye ukingo wa miamba unaotazamana bandari ya asili iliyoundwa na kisiwa cha mchanga . <ref name="Britannica" />


Nkhotakota iko umbali wa kilomita 200 kutoka [[Lilongwe]], mji mkuu wa Malawi, na kilomita 378 kutoka [[Blantyre (Malawi)|Blantyre]], jiji kubwa zaidi la Malawi. <ref name="Wild Malawi">{{Cite web|url=http://www.wildmalawi.com/distance-table/distance-table/malawi-distance-table.html|title=Malawi distance table|accessdate=20 June 2008|work=Wild Malawi|date=2008|archiveurl=https://web.archive.org/web/20080908060148/http://www.wildmalawi.com/distance-table/distance-table/malawi-distance-table.html|archivedate=8 September 2008}}</ref>{{Weather box|location=Nkhotakota (1961–1990)|Jan precipitation days=20|Nov precipitation days=7|Oct precipitation days=2|Sep precipitation days=1|Aug precipitation days=1|Jul precipitation days=2|Jun precipitation days=3|May precipitation days=4|Apr precipitation days=13|Mar precipitation days=20|Feb precipitation days=18|unit precipitation days=0.3 mm|year precipitation days=108|year humidity=70|Dec humidity=77|Nov humidity=63|Oct humidity=58|Sep humidity=59|Aug humidity=62|Jul humidity=65|Jun humidity=66|May humidity=72|Apr humidity=77|Mar humidity=81|Dec precipitation days=17|Jan sun=167.4|Jan humidity=83|Febd sun=5.7|yeard sun=|Decd sun=6.6|Novd sun=9.0|Octd sun=9.9|Sepd sun=9.9|Augd sun=9.5|Juld sun=9.0|Jund sun=9.2|Mayd sun=8.7|Aprd sun=8.0|Mard sun=6.9|Jand sun=5.4|Feb sun=159.6|year sun=2978.6|Dec sun=204.6|Nov sun=270.0|Oct sun=306.9|Sep sun=297.0|Aug sun=294.5|Jul sun=279.0|Jun sun=276.0|May sun=269.7|Apr sun=240.0|Mar sun=213.9|Feb humidity=81|year precipitation mm=1649.3|metric first=Yes|Dec high C=29.4|Oct mean C=25.9|Sep mean C=23.4|Aug mean C=21.1|Jul mean C=20.0|Jun mean C=20.3|May mean C=22.1|Apr mean C=23.8|Mar mean C=24.9|Feb mean C=24.6|Jan mean C=24.3|year high C=28.4|Nov high C=31.5|Dec mean C=25.1|Oct high C=31.8|Sep high C=29.5|Aug high C=26.9|Jul high C=25.4|Jun high C=25.7|May high C=26.9|Apr high C=28.0|Mar high C=28.5|Feb high C=28.6|Jan high C=28.5|single line=Yes|Nov mean C=26.3|year mean C=23.5|Dec precipitation mm=282.0|precipitation colour=green|Nov precipitation mm=79.8|Oct precipitation mm=10.2|Sep precipitation mm=0.7|Aug precipitation mm=2.1|Jul precipitation mm=7.9|Jun precipitation mm=11.5|May precipitation mm=33.5|Apr precipitation mm=227.7|Mar precipitation mm=407.6|Feb precipitation mm=266.3|Jan precipitation mm=320.0|year low C=19.2|Jan low C=21.1|Dec low C=21.3|Nov low C=22.0|Oct low C=20.8|Sep low C=18.0|Aug low C=15.9|Jul low C=15.3|Jun low C=15.7|May low C=17.9|Apr low C=20.1|Mar low C=20.9|Feb low C=21.4|source 1=NOAA<ref name= NOAA>{{cite web
Nkhotakota iko umbali wa kilomita 200 kutoka [[Lilongwe]], mji mkuu wa Malawi, na kilomita 378 kutoka [[Blantyre (Malawi)|Blantyre]], jiji kubwa zaidi la Malawi. <ref name="Wild Malawi">{{Cite web|url=http://www.wildmalawi.com/distance-table/distance-table/malawi-distance-table.html|title=Malawi distance table|accessdate=20 June 2008|work=Wild Malawi|date=2008|archiveurl=https://web.archive.org/web/20080908060148/http://www.wildmalawi.com/distance-table/distance-table/malawi-distance-table.html|archivedate=8 September 2008}}</ref>{{Weather box|location=Nkhotakota (1961–1990)|Jan precipitation days=20|Nov precipitation days=7|Oct precipitation days=2|Sep precipitation days=1|Aug precipitation days=1|Jul precipitation days=2|Jun precipitation days=3|May precipitation days=4|Apr precipitation days=13|Mar precipitation days=20|Feb precipitation days=18|unit precipitation days=0.3 mm|year precipitation days=108|year humidity=70|Dec humidity=77|Nov humidity=63|Oct humidity=58|Sep humidity=59|Aug humidity=62|Jul humidity=65|Jun humidity=66|May humidity=72|Apr humidity=77|Mar humidity=81|Dec precipitation days=17|Jan sun=167.4|Jan humidity=83|Febd sun=5.7|yeard sun=|Decd sun=6.6|Novd sun=9.0|Octd sun=9.9|Sepd sun=9.9|Augd sun=9.5|Juld sun=9.0|Jund sun=9.2|Mayd sun=8.7|Aprd sun=8.0|Mard sun=6.9|Jand sun=5.4|Feb sun=159.6|year sun=2978.6|Dec sun=204.6|Nov sun=270.0|Oct sun=306.9|Sep sun=297.0|Aug sun=294.5|Jul sun=279.0|Jun sun=276.0|May sun=269.7|Apr sun=240.0|Mar sun=213.9|Feb humidity=81|year precipitation mm=1649.3|metric first=Yes|Dec high C=29.4|Oct mean C=25.9|Sep mean C=23.4|Aug mean C=21.1|Jul mean C=20.0|Jun mean C=20.3|May mean C=22.1|Apr mean C=23.8|Mar mean C=24.9|Feb mean C=24.6|Jan mean C=24.3|year high C=28.4|Nov high C=31.5|Dec mean C=25.1|Oct high C=31.8|Sep high C=29.5|Aug high C=26.9|Jul high C=25.4|Jun high C=25.7|May high C=26.9|Apr high C=28.0|Mar high C=28.5|Feb high C=28.6|Jan high C=28.5|single line=Yes|Nov mean C=26.3|year mean C=23.5|Dec precipitation mm=282.0|precipitation colour=green|Nov precipitation mm=79.8|Oct precipitation mm=10.2|Sep precipitation mm=0.7|Aug precipitation mm=2.1|Jul precipitation mm=7.9|Jun precipitation mm=11.5|May precipitation mm=33.5|Apr precipitation mm=227.7|Mar precipitation mm=407.6|Feb precipitation mm=266.3|Jan precipitation mm=320.0|year low C=19.2|Jan low C=21.1|Dec low C=21.3|Nov low C=22.0|Oct low C=20.8|Sep low C=18.0|Aug low C=15.9|Jul low C=15.3|Jun low C=15.7|May low C=17.9|Apr low C=20.1|Mar low C=20.9|Feb low C=21.4|source 1=NOAA<ref name= NOAA>{{cite web
Mstari 22: Mstari 22:


== Usafiri ==
== Usafiri ==
Nkhotakota ni mojawapo ya mabandari makuu kwenye Ziwa Nyasa, <ref name="Britannica2">{{Cite web|url=http://www.britannica.com/eb/article-43952/Malawi|title=Malawi: Transportation|accessdate=27 June 2008|work=[[Encyclopædia Britannica]]}}</ref> ikihudumiwa na kivuko cha MV <nowiki><i id="mwkw">Ilala</i></nowiki> ambacho huvuka Ziwa Malawi kila wiki. Uwanja wa ndege wa karibu uko Kasungu kwa umbali wa km 77. Mabasi hutumia masaa 2 kutoka Salima. <ref>Murphy, p. 176.</ref> Aidha, mabasi madogo yanatoka hapa hadi [[Nkhata Bay]] kando ya barabara kuu inayounganisha miji hii. <ref>Murphy, p. 191.</ref>
Nkhotakota ni mojawapo ya mabandari makuu kwenye Ziwa Nyasa, <ref name="Britannica2">{{Cite web|url=http://www.britannica.com/eb/article-43952/Malawi|title=Malawi: Transportation|accessdate=27 June 2008|work=[[Encyclopædia Britannica]]}}</ref> ikihudumiwa na [[kivuko]] cha MV Ilala ambacho huvuka ziwa kila wiki. Uwanja wa ndege wa karibu uko Kasungu kwa umbali wa km 77. Mabasi hutumia masaa 2 kutoka Salima. <ref>Murphy, p. 176.</ref> Aidha, mabasi madogo yanatoka hapa hadi [[Nkhata Bay]] kando ya barabara kuu inayounganisha miji hii. <ref>Murphy, p. 191.</ref>


== Marejeo ==
== Marejeo ==

Pitio la 20:09, 12 Januari 2022

Mwaya Beach katika Nkhotakota Bay kwenye Ziwa Nyasa
Eneo la Wilaya ya Nkhotakota
Nkhotakota

Nkhotakota (zamani Kota Kota ) (jina linalotokana na lugha ya Chichewa kwa ajili ya "kona kona") ni mji na makao makuu ya Wilaya ya Nkhotakota katika Kanda ya Kati, Malawi. Kufikia 2018, Nkhotakota ilikuwa na idadi ya wakazi waliokadiriwa kuwa 28,350.

Mji huu uko kwenye mwambao wa Ziwa Nyasa (huko huitwa Ziwa Malawi) ikiwa ni mojawapo ya mabandari makuu kwenye ziwa.

Historia

Katika karne ya 19 Nkhotakota ilikuwa kundi la vijiji vilivyotumika kama soko la wafanyabiashara wa watumwa. Waafrika mbalimbali walikutana hapa na Waswahili kutoka mwambao wa Bahari Hindi na Waarabu.[1]

Misionari David Livingstone alitembelea mji mara mbili kwenye miaka 1861 na 1864 na kuleta taarifa juu ya ubaya wa biashara ya watumwa hadi Ulaya. Kuna miti miwili inayokumbukwa kama "Livingstone tree" ambako anasemekana alijadiliana na na mkuu wa Waarabu Salim bin Abdullah [2] Baadaye rais wa Malawi Hastings Banda alitoa hotuba chini ya mti mwingine huko Nkhotakota katika miaka ya 1960, huu unaojulikana kama Mti wa Livingstone. [2] Mji huu ulikumbwa na mafuriko ya 2001, na ulikuwa eneo lililoathiriwa zaidi katika eneo la Kati la Malawi. [3] Leo, Nkhotakota ndio mji mkubwa wa kitamaduni wa Kiafrika nchini Malawi [4] na una ushawishi mkubwa wa Waswahili-Waarabu. [5]

Jiografia

Nkhotakota iko kwenye mwinuko wa mita 472 kwenye mwambao wa Ziwa Malawi. [4] Iko kwenye ukingo wa miamba unaotazamana bandari ya asili iliyoundwa na kisiwa cha mchanga . [4]

Nkhotakota iko umbali wa kilomita 200 kutoka Lilongwe, mji mkuu wa Malawi, na kilomita 378 kutoka Blantyre, jiji kubwa zaidi la Malawi. [6]Kigezo:Weather box

Usafiri

Nkhotakota ni mojawapo ya mabandari makuu kwenye Ziwa Nyasa, [7] ikihudumiwa na kivuko cha MV Ilala ambacho huvuka ziwa kila wiki. Uwanja wa ndege wa karibu uko Kasungu kwa umbali wa km 77. Mabasi hutumia masaa 2 kutoka Salima. [8] Aidha, mabasi madogo yanatoka hapa hadi Nkhata Bay kando ya barabara kuu inayounganisha miji hii. [9]

Marejeo

  1. "Nkhotakota". Encyclopædia Britannica. 2008. Iliwekwa mnamo 27 June 2008.  Check date values in: |accessdate= (help)
  2. 2.0 2.1 Murphy, Alan; Armstrong, Kate; Firestone, Matthew D.; Fitzpatrick, Mary (2007). Lonely Planet Southern Africa: Join the Safari. Lonely Planet. uk. 197. ISBN 1-74059-745-1. 
  3. "More Rains, Renewed Problems". AllAfrica. 21 March 2001. Iliwekwa mnamo 1 July 2008.  Check date values in: |date=, |accessdate= (help)
  4. 4.0 4.1 4.2 "Nkhotakota". Encyclopædia Britannica. 2008. Iliwekwa mnamo 27 June 2008.  Check date values in: |accessdate= (help)
  5. Murphy, p. 159.
  6. "Malawi distance table". Wild Malawi. 2008. Ilihifadhi kwenye nyaraka kutoka chanzo mnamo 8 September 2008. Iliwekwa mnamo 20 June 2008.  Check date values in: |archivedate=, |accessdate= (help)
  7. "Malawi: Transportation". Encyclopædia Britannica. Iliwekwa mnamo 27 June 2008.  Check date values in: |accessdate= (help)
  8. Murphy, p. 176.
  9. Murphy, p. 191.