Kanisa la Wakaldayo : Tofauti kati ya masahihisho
No edit summary |
Rescuing 7 sources and tagging 1 as dead.) #IABot (v2.0.8 |
||
Mstari 1: | Mstari 1: | ||
[[File:EMMANUEL-DELLY.jpg|thumb|right|280px|Patriarki mstaafu, [[kardinali]] [[Emmanuel III Delly]].]] |
[[File:EMMANUEL-DELLY.jpg|thumb|right|280px|Patriarki mstaafu, [[kardinali]] [[Emmanuel III Delly]].]] |
||
{{Kanisa Katoliki}} |
{{Kanisa Katoliki}} |
||
'''Kanisa Katoliki la Wakaldayo''' (kwa [[Kiaramu]] ܥܕܬܐ ܟܠܕܝܬܐ ܩܬܘܠܝܩܝܬܐ , ''ʿītha kaldetha qāthuliqetha'') ni mojawapo kati ya [[Makanisa Katoliki ya Mashariki]], likifuata [[mapokeo]] ya [[Mesopotamia]] na kutumia [[liturujia ya Mesopotamia]]<ref>{{cite web|url=http://www.kaldu.org/14_Reformed_ChaldeanMass/QA_NewMass.html |title=TQ & A on the Reformed Chaldean Mass |accessdate=2009-02-07}}</ref>. |
'''Kanisa Katoliki la Wakaldayo''' (kwa [[Kiaramu]] ܥܕܬܐ ܟܠܕܝܬܐ ܩܬܘܠܝܩܝܬܐ , ''ʿītha kaldetha qāthuliqetha'') ni mojawapo kati ya [[Makanisa Katoliki ya Mashariki]], likifuata [[mapokeo]] ya [[Mesopotamia]] na kutumia [[liturujia ya Mesopotamia]]<ref>{{cite web |url=http://www.kaldu.org/14_Reformed_ChaldeanMass/QA_NewMass.html |title=TQ & A on the Reformed Chaldean Mass |accessdate=2009-02-07 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20090102212208/http://www.kaldu.org/14_Reformed_ChaldeanMass/QA_NewMass.html |archivedate=2009-01-02 }}</ref>. |
||
Idadi ya waamini leo ni kati ya 500,000 na 1,000,000<ref name="CNEWA website">{{cite web |
Idadi ya waamini leo ni kati ya 500,000 na 1,000,000<ref name="CNEWA website">{{cite web |
||
Mstari 14: | Mstari 14: | ||
== Muundo == |
== Muundo == |
||
Kanisa hilo linaongozwa na [[Patriarki]] wa [[Babuloni]], kwa sasa [[Louis Raphaël I Sako]] (kwa Kisiria: ܠܘܝܣ ܪܘܦܐܝܠ ܩܕܡܝܐ ܣܟܘ) aliyezaliwa tarehe [[4 Julai]] [[1948]] na anayeishi [[Baghdad]], [[Iraki]].<ref> |
Kanisa hilo linaongozwa na [[Patriarki]] wa [[Babuloni]], kwa sasa [[Louis Raphaël I Sako]] (kwa Kisiria: ܠܘܝܣ ܪܘܦܐܝܠ ܩܕܡܝܐ ܣܟܘ) aliyezaliwa tarehe [[4 Julai]] [[1948]] na anayeishi [[Baghdad]], [[Iraki]].<ref>{{Cite web |url=http://ap.google.com/article/ALeqM5jrwm778S-HyuIfgZAXj6WPONyV8wD8SB0N8O0 |title=AP |accessdate=2012-10-16 |archiveurl=https://archive.is/20070609092030/http://ap.google.com/article/ALeqM5jrwm778S-HyuIfgZAXj6WPONyV8wD8SB0N8O0 |archivedate=2007-06-09 }}</ref> |
||
Chini yake kuna ma[[dayosisi|jimbo]] kati nchi hiyo, nyingine za [[Mashariki ya Kati]] na kwenye mtawanyiko uliotokana na waamini kuhama kwa sababu ya hali ngumu hasa ya [[vita]] na [[dhuluma]]: [[Iran]], [[Siria]], [[Uturuki]], [[Lebanon]], [[Misri]], [[Kanada]], [[Marekani]], [[Australia]] na [[New Zealand]] n.k. |
Chini yake kuna ma[[dayosisi|jimbo]] kati nchi hiyo, nyingine za [[Mashariki ya Kati]] na kwenye mtawanyiko uliotokana na waamini kuhama kwa sababu ya hali ngumu hasa ya [[vita]] na [[dhuluma]]: [[Iran]], [[Siria]], [[Uturuki]], [[Lebanon]], [[Misri]], [[Kanada]], [[Marekani]], [[Australia]] na [[New Zealand]] n.k. |
||
Mstari 23: | Mstari 23: | ||
==Viungo vya nje== |
==Viungo vya nje== |
||
{{Commons category}} |
{{Commons category}} |
||
*[http://www.easterncatholics.net/ Chaldean Catholic Church Mass Times] |
*[http://www.easterncatholics.net/ Chaldean Catholic Church Mass Times] {{Wayback|url=http://www.easterncatholics.net/ |date=20110714065337 }} |
||
*[http://www.cnewa.org/ecc-bodypg-us.aspx?eccpageID=59&IndexView=toc Chaldean Catholic Church] - from the website of the [[Catholic Near East Welfare Association]]. |
*[http://www.cnewa.org/ecc-bodypg-us.aspx?eccpageID=59&IndexView=toc Chaldean Catholic Church] - from the website of the [[Catholic Near East Welfare Association]]. |
||
*[http://www.kaldu.org/index.htm Chaldean Catholic Diocese of Saint Peter] |
*[http://www.kaldu.org/index.htm Chaldean Catholic Diocese of Saint Peter] {{Wayback|url=http://www.kaldu.org/index.htm |date=20130318164754 }} |
||
*[http://www.damian-hungs.de/Katholische%20Ostkirchen.html Catholic Churches] (In German) |
*[http://www.damian-hungs.de/Katholische%20Ostkirchen.html Catholic Churches] {{Wayback|url=http://www.damian-hungs.de/Katholische%20Ostkirchen.html |date=20060615184511 }} (In German) |
||
*[http://www.newadvent.org/cathen/14413a.htm East Syrian Rite] ([[Catholic Encyclopedia]]) |
*[http://www.newadvent.org/cathen/14413a.htm East Syrian Rite] ([[Catholic Encyclopedia]]) |
||
*[http://christiansofiraq.com/reply.html History of the Chaldean Church] |
*[http://christiansofiraq.com/reply.html History of the Chaldean Church] |
||
*[http://nasrani.net/2008/10/31/qambel-maran-syriac-chants-from-south-india// Qambel Maran- Syriac chants from South India- a review and liturgical music tradition of Syriac Christians revisited] |
*[http://nasrani.net/2008/10/31/qambel-maran-syriac-chants-from-south-india// Qambel Maran- Syriac chants from South India- a review and liturgical music tradition of Syriac Christians revisited] |
||
*[http://pauluschurch.com/ St Pauls Chaldean Assyrian church] |
*[http://pauluschurch.com/ St Pauls Chaldean Assyrian church] {{Wayback|url=http://pauluschurch.com/ |date=20130615235737 }} |
||
*[http://www.chaldean.org/Home/tabid/36/articleType/ArticleView/articleId/308/Iraqs-Persecution-of-Christians-Continues-to-Spiral-out-of-Control.aspx] |
*[http://www.chaldean.org/Home/tabid/36/articleType/ArticleView/articleId/308/Iraqs-Persecution-of-Christians-Continues-to-Spiral-out-of-Control.aspx] |
||
*[http://www.chaldeanfederation.org/index.php?option=com_content&view=article&id=47&Itemid=53] |
*[http://www.chaldeanfederation.org/index.php?option=com_content&view=article&id=47&Itemid=53] |
||
Mstari 37: | Mstari 37: | ||
*[http://www.vatican.net/archive/hist_councils/ii_vatican_council/documents/vat-ii_decree_19641121_orientalium-ecclesiarum_it.html Hati ''Orientalium Ecclesiarum'' ya [[Mtaguso wa pili wa Vatikano]]] |
*[http://www.vatican.net/archive/hist_councils/ii_vatican_council/documents/vat-ii_decree_19641121_orientalium-ecclesiarum_it.html Hati ''Orientalium Ecclesiarum'' ya [[Mtaguso wa pili wa Vatikano]]] |
||
*[http://www.vatican.net/holy_father/pius_xii/encyclicals/documents/hf_p-xii_enc_23121945_orientales-omnes-ecclesias_it.html Hati ''Orientales omnes Ecclesias'' ya [[Papa Pius XII]]] |
*[http://www.vatican.net/holy_father/pius_xii/encyclicals/documents/hf_p-xii_enc_23121945_orientales-omnes-ecclesias_it.html Hati ''Orientales omnes Ecclesias'' ya [[Papa Pius XII]]] |
||
*[http://www.vatican.va/holy_father/john_paul_ii/apost_letters/documents/hf_jp-ii_apl_02051995_orientale-lumen_en.html ''Orientale Lumen''] - Hati ya [[Papa Yohane Paulo II]] kuhusu Makanisa ya Mashariki |
*[http://www.vatican.va/holy_father/john_paul_ii/apost_letters/documents/hf_jp-ii_apl_02051995_orientale-lumen_en.html ''Orientale Lumen'']{{Dead link|date=January 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} - Hati ya [[Papa Yohane Paulo II]] kuhusu Makanisa ya Mashariki |
||
*[http://www.intratext.com/X/LAT0758.HTM Codex Canonum Ecclesiarum Orientalium] - Mkusanyo wa Sheria za Makanisa ya Mashariki (katika [[Kilatini]] pamoja na sehemu sambamba) |
*[http://www.intratext.com/X/LAT0758.HTM Codex Canonum Ecclesiarum Orientalium] - Mkusanyo wa Sheria za Makanisa ya Mashariki (katika [[Kilatini]] pamoja na sehemu sambamba) |
||
*[http://www.byzcath.org/faith/documents/instruction.htm Instruction for Applying the Liturgical Prescriptions of the Code of Canons of the Eastern Churches] - Hati ya Idara ya Papa kwa Makanisa ya Mashariki kuhusu [[liturujia]] |
*[http://www.byzcath.org/faith/documents/instruction.htm Instruction for Applying the Liturgical Prescriptions of the Code of Canons of the Eastern Churches] {{Wayback|url=http://www.byzcath.org/faith/documents/instruction.htm |date=20090425211956 }} - Hati ya Idara ya Papa kwa Makanisa ya Mashariki kuhusu [[liturujia]] |
||
*[http://www.americancatholic.org/Newsletters/CU/ac0106.asp Ujuzi wa msingi kuhusu Makanisa hayo] |
*[http://www.americancatholic.org/Newsletters/CU/ac0106.asp Ujuzi wa msingi kuhusu Makanisa hayo] |
||
*[http://www.cnewa.org/home-us.aspx CNEWA Idara ya Papa inayosaidia Makanisa hayo] |
*[http://www.cnewa.org/home-us.aspx CNEWA Idara ya Papa inayosaidia Makanisa hayo] |
Pitio la 12:31, 16 Januari 2021
Kanisa Katoliki la Wakaldayo (kwa Kiaramu ܥܕܬܐ ܟܠܕܝܬܐ ܩܬܘܠܝܩܝܬܐ , ʿītha kaldetha qāthuliqetha) ni mojawapo kati ya Makanisa Katoliki ya Mashariki, likifuata mapokeo ya Mesopotamia na kutumia liturujia ya Mesopotamia[1].
Idadi ya waamini leo ni kati ya 500,000 na 1,000,000[2] [3], wengi wao wakiwa wenyeji wa Mesopotamia.
Historia
Kanisa hilo linachanga historia moja na Kanisa la Asiria hasa hadi mwaka 1552, lilipotokea farakano kati yao, huku waliojiita Wakaldayo wakiungana na Kanisa Katoliki kama walivyotangulia kufanya wenzao kadhaa wa Cyprus mwaka 1445[4]
Muundo
Kanisa hilo linaongozwa na Patriarki wa Babuloni, kwa sasa Louis Raphaël I Sako (kwa Kisiria: ܠܘܝܣ ܪܘܦܐܝܠ ܩܕܡܝܐ ܣܟܘ) aliyezaliwa tarehe 4 Julai 1948 na anayeishi Baghdad, Iraki.[5]
Chini yake kuna majimbo kati nchi hiyo, nyingine za Mashariki ya Kati na kwenye mtawanyiko uliotokana na waamini kuhama kwa sababu ya hali ngumu hasa ya vita na dhuluma: Iran, Siria, Uturuki, Lebanon, Misri, Kanada, Marekani, Australia na New Zealand n.k.
Tanbihi
- ↑ "TQ & A on the Reformed Chaldean Mass". Ilihifadhi kwenye nyaraka kutoka chanzo mnamo 2009-01-02. Iliwekwa mnamo 2009-02-07.
- ↑ Ronald Roberson. "The Eastern Catholic Churches 2010". Catholic Near East Welfare Association. Iliwekwa mnamo Desemba 2010. Information sourced from Annuario Pontificio 2010 edition
- ↑ CNEWA - Chaldean Catholic Church
- ↑ Council of Florence, Bull of union with the Chaldeans and the Maronites of Cyprus Session 14, 7 Agosti 1445 [1]
- ↑ "AP". Ilihifadhi kwenye nyaraka kutoka chanzo mnamo 2007-06-09. Iliwekwa mnamo 2012-10-16.
Viungo vya nje
- Chaldean Catholic Church Mass Times Archived 14 Julai 2011 at the Wayback Machine.
- Chaldean Catholic Church - from the website of the Catholic Near East Welfare Association.
- Chaldean Catholic Diocese of Saint Peter Archived 18 Machi 2013 at the Wayback Machine.
- Catholic Churches Archived 15 Juni 2006 at the Wayback Machine. (In German)
- East Syrian Rite (Catholic Encyclopedia)
- History of the Chaldean Church
- Qambel Maran- Syriac chants from South India- a review and liturgical music tradition of Syriac Christians revisited
- St Pauls Chaldean Assyrian church Archived 15 Juni 2013 at the Wayback Machine.
- [2]
- [3]
- [4]
- [5]
- Hati Orientalium Ecclesiarum ya Mtaguso wa pili wa Vatikano
- Hati Orientales omnes Ecclesias ya Papa Pius XII
- Orientale Lumen[dead link] - Hati ya Papa Yohane Paulo II kuhusu Makanisa ya Mashariki
- Codex Canonum Ecclesiarum Orientalium - Mkusanyo wa Sheria za Makanisa ya Mashariki (katika Kilatini pamoja na sehemu sambamba)
- Instruction for Applying the Liturgical Prescriptions of the Code of Canons of the Eastern Churches Archived 25 Aprili 2009 at the Wayback Machine. - Hati ya Idara ya Papa kwa Makanisa ya Mashariki kuhusu liturujia
- Ujuzi wa msingi kuhusu Makanisa hayo
- CNEWA Idara ya Papa inayosaidia Makanisa hayo
- Sura ya Idara ya Papa kwa Makanisa hayo
- Takwimu za Makanisa hayo
Makala hii kuhusu dini ya Ukristo bado ni mbegu. Je, unajua kitu kuhusu Kanisa la Wakaldayo kama historia yake, matokeo au athari zake? Labda unaona habari katika Wikipedia ya Kiingereza au lugha nyingine zinazofaa kutafsiriwa? Basi unaweza kuisaidia Wikipedia kwa kuihariri na kuongeza habari. |