Tabakamwamba

Earth cutaway

Sahani za tectonic za lithosphere.

Tabakamwamba (ing. lithosphere) ni sehemu thabiti ya nje ya sayari ya Dunia. Hiyo inamaanisha ganda la Dunia, pamoja na chini yake sehemu ya juu ya "koti ya dunia". Tabakamwamba inakaa juu ya sehemu moto na laini ya ndani zaidi ya koti ya Dunia.

Kwenye mpaka kati ya tabakamwamba na koti yenyewe iko tabaka kasiduni (ing. asthenosphere) ambayo ni nyumbufu kiasi.

Tabakamwamba inafanywa na miamba imara, tofauti na sehemu za ndani zaidi ya Dunia ambako mwamba na madini yote vinapatikana kwa hali nyumbufu au giligili kutokana na joto kali na shinikizo kubwa.

Eneo la tabakamwamba linagawiwa kwa vipande vikubwa ambavyo vinaelea juu ya sehemu moto za ndani. Vipande hivi ni mabamba ya ganda la Dunia au kwa kifupi mabamba gandunia.

Types of lithosphere :-

Kuna aina mbili za lithosphere:

1. Bahari ya bahari, ambayo inahusishwa na ukoko wa bahari na inapatikana katika mabonde ya bahari. Bahari ya bahari ni kawaida ya km 50-100 km
2. Ulimwengu wa litholojia, ambao unahusishwa na ukoko wa bara. Ulimwengu wa litholojia una wigo mkubwa kutoka km 40 hivi labda km 200, ambapo km 40 ni ukoko.

Loplu imegawanywa katika sahani tectonic, ambayo hatua kwa hatua jamaa na mtu mwingine.

Ulimwengu wa bahari unakua kadiri inakavyo na kusonga mbali na ridge la bahari ya kati. Unene huu hufanyika kwa kuongezeka kwa baridi, ambayo hubadilisha asthenosphere moto kuwa vazi la lithospheric, na kusababisha litholojia ya bahari kuzidi kuwa mnene na uzee. Ulimwengu wa bahari ni mnene kuliko asthenosphere kwa mamia ya mamilioni ya miaka, lakini baada ya hii inazidi kuwa mnene kuliko asthenosphere.

Wakati sahani ya barafu inakuja pamoja na sahani ya bahari, katika maeneo ya subduction, bahari ya bahari daima huzama chini ya bara.

Ulimwengu mpya wa bahari unazalishwa kila mahali kwenye matuta ya katikati ya bahari na hurekebishwa tena kwenye vazi katika maeneo ya ufikiaji. Kama matokeo, bahari ya bahari ni ndogo sana kuliko ulimwengu wa ulimwengu: bahari ya zamani zaidi ya bahari ina karibu miaka milioni 200, wakati sehemu za ulimwengu wa leo zina mabilioni ya miaka.

Marejeo

Vyanzo vingine

• Ukoko wa ardhi, litholojia na anga
• Ukoko na Lithosphere
• Barrell J. 1914a, b & c. Nguvu ya ukoko wa Dunia. Jarida la Jiolojia. 22, 425-433; 441-468; 655-683.
• Daly, R. 1940 Nguvu na muundo wa Dunia. New York: Jumba la Prentice.
• Chernicoff, Stanley na Whitney, Donna. 2007. Jiolojia. utangulizi wa jiolojia ya mwili, 4th, Pearson 2007

Other websites

• Links for Middle School students on the Earth's composition