Lugha za Kihindi-Kiirani
Lugha za Kihindi-Kiirani ni kundi kubwa zaidi katika familia ya lugha za Kihindi-Kiulaya. Zinajumuisha lugha za Kihindi-Kiarya na lugha za Kiirani (Irani). Zinazungumzwa zaidi kwenye Bara Hindi na Nyanda za Juu za Iran. Hapo zamani zilitumiwa pia katika Asia ya Kati, mashariki mwa Bahari ya Kaspi .
Lugha za Kihindi-Kiarya
[hariri | hariri chanzo]Kuna karibu lugha 221 za Kihindi-Kiarya (Kiing. Indic), zenye jumla ya wasemaji zaidi ya milioni 800.
- Kibengali (lugha rasmi nchini Bangladesh; lugha rasmi ya jimbo la Bengala Magharibi nchini Uhindi)
- Kimarathi (lugha rasmi ya jimbo la nchini Uhindi)
- Kihindustani (kwa umbo la Kiurdu: lugha rasmi nchini Pakistan; lugha rasmi ya kieneo nchini Uhindi pamoja na Kihindi, aina nyingine ya Kihindustani)
Lugha za Kiirani (Kiajemi)
[hariri | hariri chanzo]Kuna karibu lugha 86 za Kiirani, zenye wasemaji kati ya milioni 150 hadi 200.
- Kiajemi (lugha rasmi nchini Iran; pia rasmi kwa jina la Dari nchini Afghanistan na kama Kitajiki huko Tajikistan)
- Kipashto (lugha rasmi nchini Afghanistan)
- Kikurdi (lugha rasmi katika eneo la Kurdistan nchini Iraq)
Kinuristani, Kibangani, na Kibadeshi
[hariri | hariri chanzo]Wasomi wengine huchukulia lugha za Kinuristani na Kibangani kama sehemu ya kikundi kidogo cha Kihindi-Kiarya, lakini wengine wanazichukulia kama vikundi viwili tofauti vya Kihindi-Kiirani. Lugha ya Kibadeshi pia ni lugha ya Kihindi-Kiirani isiyopangwa bado kimakundi.
Vyanzo
[hariri | hariri chanzo]- Cardona, George. Indo-Iranian languages. Encyclopædia Britannica. Iliwekwa mnamo 27 Agosti 2018.
{{cite encyclopedia}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - Indo-Iranian. Ethnologue. Iliwekwa mnamo 27 Agosti 2018.
{{cite book}}: CS1 maint: date auto-translated (link) CS1 maint: others (link)