Kirrhosis
Kirrhosis, pia inajulikana kama kirrhosis ya ini au kirrhosis ya ini, kushindwa kwa ini sugu au kushindwa kwa ini sugu na ugonjwa wa ini wa mwisho, ni hali sugu ya ini ambayo tishu zinazofanya kazi kawaida, au parenkaima, hubadilishwa na tishu za kovu ( fibrosis ) na vinundu vya kuzaliwa upya kama matokeo ya ugonjwa sugu wa ini.[1][2] Uharibifu wa ini husababisha urekebishaji wa tishu za ini na malezi ya baadaye ya tishu za kovu. Na kusababisha kuongezeka kwa upinzani dhidi ya mtiririko wa damu katika kapilari za ini— sinusoidi za ini[3] : 83 -na hivyo basi shinikizo la damu la portali.
Ugonjwa kawaida huendelea polepole kwa miezi au miaka.[4] Hatua zinajumuisha kirrhosis iliyofidia na kirrhosis iliyopunguzwa.[5][6] : 110–111 Dalili za mapema zinaweza kujumuisha uchovu, udhaifu, kupoteza hamu ya kula, kupunguza uzito bila sababu, kichefuchefu na kutapika, na usumbufu katika sehemu ya juu ya kulia ya fumbatio.[7] Ugonjwa unavyozidi kuwa mbaya, dalili zinaweza kujumuisha kuwashwa, uvimbe kwenye miguu ya chini, kujaa kwa maji kwenye fumbatio, homa ya manjano, michubuko kwa urahisi, na ukuzaji wa mishipa ya damu kama buibui kwenye ngozi.[7]
Kirrhosis mara nyingi husababishwa na hali za kiafya ikiwa ni pamoja na ugonjwa wa ini unaohusiana na pombe, ugonjwa wa kimetaboliki unaohusishwa na steatohepatitis (MASH) – aina inayoendelea ya matatizo ya kimetaboliki–ugonjwa wa ini unaohusishwa na steatotiki, hapo awali uliitwa ugonjwa wa ini usio na ulevi au NAFLD), matumizi mabaya ya heroini, hepatitis sugu B, na hepatitis sugu C.[7] Unywaji pombe kupita kiasi unaweza kusababisha ugonjwa wa ini.[8] Uharibifu wa ini pia umehusishwa na matumizi ya heroini kwa muda mrefu pia. Na kolanjiti ya msingi ya sclerosing ambayo inatatiza utendakazi wa njia ya nyongo, matatizo ya kijeni kama vile ugonjwa wa Wilson na hemokromatosisi ya kurithi, na kushindwa kwa moyo kwa muda mrefu na msongamano wa ini.[7]
Marejeo
[hariri | hariri chanzo]- ↑ "Cirrhosis". nhs.uk. 29 Juni 2020. Ilihifadhiwa kwenye nyaraka kutoka chanzo mnamo 5 Oktoba 2017. Iliwekwa mnamo 16 Julai 2024.
{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ Sharma B, John S (31 Oktoba 2022). "Hepatic Cirrhosis". StatPearls [Internet]. Treasure Island, Florida: StatPearls Publishing. PMID 29494026. Bookshelf ID NBK482419. Iliwekwa mnamo 16 Julai 2024 – kutoka National Library of Medicine.
{{cite book}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ Bansal MB, Friedman SL (8 Juni 2018). "Chapter 6: Hepatic Fibrinogenesis". Katika Dooley JS, Lok AS, Garcia-Tsao G, Pinzani M (whr.). Sherlock's diseases of the liver and biliary system (tol. la 13th). Hoboken, New Jersey: Wiley Blackwell. ku. 82–92. ISBN 978-1-119-23756-3. OCLC 1019837000.
{{cite book}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ "Cirrhosis". National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases. Aprili 23, 2014. Ilihifadhiwa kwenye nyaraka kutoka chanzo mnamo 9 Juni 2015. Iliwekwa mnamo 19 Mei 2015.
{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ "Cirrhosis of the liver". cleveland clinic. 2024.
- ↑ McCormick PA, Jalan R (8 Juni 2018). "Chapter 8: Hepatic Cirrhosis". Katika Dooley JS, Lok AS, Garcia-Tsao G, Pinzani M (whr.). Sherlock's diseases of the liver and biliary system (tol. la 13th). Hoboken, New Jersey: Wiley Blackwell. ku. 107–126. ISBN 978-1-119-23756-3. OCLC 1019837000.
{{cite book}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - 1 2 3 4 "Symptoms & Causes of Cirrhosis | NIDDK". National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases. Ilihifadhiwa kwenye nyaraka kutoka chanzo mnamo 8 Februari 2021. Iliwekwa mnamo 8 Februari 2021.
{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ "Alcoholic liver disease". MedlinePlus Medical Encyclopedia. Ilihifadhiwa kwenye nyaraka kutoka chanzo mnamo 2019-05-27. Iliwekwa mnamo 2021-03-10.