Kanuni za tahadhari
Kanuni za kuchukua tahadhari (au mbinu ya tahadhari) ni mkabala mpana wa kielimu, kifalsafa na kisheria kwa uvumbuzi na uwezekano wa kusababisha madhara wakati ujuzi wa kina wa kisayansi juu ya suala hilo haupo. Inasisitiza tahadhari, kusitisha na kukagua kabla ya kuingia katika uvumbuzi mpya ambao unaweza kuwa mbaya. Wakosoaji hubishana kuwa jambo hilo halieleweki, linajighairi, si la kisayansi na ni kikwazo cha maendeleo.[1][2]
Katika muktadha wa uhandisi, kanuni ya tahadhari inajidhihirisha yenyewe kama sababu ya usalama, iliyojadiliwa kwa kina katika taswira ya Elishakoff. Inaonekana ilipendekezwa, katika uhandisi wa kiraia, na Belindor mwaka wa 1729. Uhusiano kati ya kipengele cha usalama na kutegemewaunachunguzwa kwa mapana na wahandisi na wanafalsafa.
Kanuni hiyo mara nyingi hutumiwa na watunga sera katika hali ambapo kuna uwezekano wa madhara kutokana na kufanya uamuzi fulani (k.m. kuchukua hatua fulani) na ushahidi wa uhakika bado haujapatikana. Kwa mfano, serikali inaweza kuamua kuweka kikomo au kuzuia utolewaji wa dawa au teknolojia mpya hadi iwe imejaribiwa kikamilifu. Kanuni hiyo inakubali kwamba ingawa maendeleo ya sayansi na teknolojia mara nyingi yameleta manufaa makubwa kwa binadamu, pia yamechangia kuundwa kwa vitisho na hatari mpya. Inamaanisha kuwa kuna jukumu la kijamii la kulinda umma dhidi ya kufichuliwa na madhara kama hayo, wakati uchunguzi wa kisayansi umepata hatari inayowezekana. Ulinzi huu unapaswa kulegeza tu ikiwa matokeo zaidi ya kisayansi yatatokea ambayo yanatoa ushahidi kamili kwamba hakuna madhara yatakayotokea.
Kanuni hiyo imekuwa sababu kuu ya idadi kubwa na inayoongezeka ya mikataba na matamko ya kimataifa katika nyanja za maendeleo endelevu, ulinzi wa mazingira, afya, biashara na usalama wa chakula, ingawa wakati fulani imevutia mjadala juu ya jinsi ya usahihi. ifafanue na uitumie kwa hali ngumu zenye hatari nyingi. Katika baadhi ya mifumo ya kisheria, kama ilivyo katika sheria za Umoja wa Ulaya, utumiaji wa kanuni ya tahadhari umefanywa kuwa hitaji la kisheria katika baadhi ya maeneo ya sheria.
Marejeo
[hariri | hariri chanzo]- ↑ "The precautionary principle: Definitions, applications and governance | Think Tank | European Parliament". www.europarl.europa.eu (kwa Kiingereza). Iliwekwa mnamo 2023-04-06.
- ↑ chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://ueaeprints.uea.ac.uk/id/eprint/65524/1/Accepted_manuscript.pdf
Makala hii kuhusu eneo fulani bado ni mbegu. Je unajua kitu kuhusu eneo hilo kama historia yake, biashara, taasisi zilizopo, watu au utamaduni? Je, unaona habari katika wikipedia ya Kiingereza au lugha nyingine zinazofaa kutafsiriwa? Basi unaweza kuisaidia Wikipedia kwa kuihariri na kuiongezea habari.
|