Jane Morand
Makala hii ina dalili ya kutungwa kwa kutegemea programu ya kompyuta kama vile "Google translation" au "wikimedia special:content translation" bila masahihisho ya kutosha. Watumiaji wanaombwa kuchunguza tena lugha, viungo na muundo wake. Wakiridhika na hali yake wanaweza kuondoa kigezo hiki kinachoonekana kwenye dirisha la kuhariri juu ya matini ya makala kwa kutumia alama za {{tafsiri kompyuta}} .
Jeanne Françoise Morand, anayejulikana kama Jane Morand (1887–1969), alikuwa mshonaji na mfanyakazi wa nyumbani kutoka Ufaransa, pamoja na kuwa mwanaharakati wa anarkia wa mtazamo wa mtu binafsi. Akiwa mmoja wa wahusika mashuhuri katika harakati za anarkia nchini Ufaransa, aliandaa Comité Féminin katika miaka ya 1910, mojawapo ya mashirika makubwa ya kifeministi na anarka-feministi ya wakati huo.[1][2]
Morand pia anajulikana kwa kushirikiana na Henriette Tilly katika kueneza feminismu ndani ya duru za anarkia na kushawishi Le Cinéma du Peuple kufanya uamuzi wa kutengeneza Les Misères de l’aiguille, filamu inayochukuliwa kuwa ya kwanza ya kifeministi katika historia.[3]
Alifungwa kifungo cha maisha kwa kuwasaidia wanaharakati wengine wa anarkia kutoroka Ufaransa wakati wa Vita vya Kwanza vya Dunia. Hata hivyo, aliachiliwa huru mwaka 1924. Kufikia 1932, alianza kuonyesha dalili za matatizo ya kiakili, ikiwa ni pamoja na uongo wa paranoidi. Hatimaye, maisha yake yaliishia katika hali ngumu, akihama kutoka taasisi moja ya matibabu hadi nyingine.[4][5]
Wasifu
[hariri | hariri chanzo]Jeanne Françoise Morand alizaliwa huko Bey, Saône-et-Loire, Ufaransa mnamo 17 Agosti 1887. Baba yake alikuwa mfanyakazi anarkista-sindikalist, na alijikita katika kazi ya ushonaji akiwa Saint-Marcel. Alipofikia umri wa miaka 22, aliondoka Saône-et-Loire na kuhamia Paris, ambapo alianza kusoma Le Libertaire na kushiriki katika mijadala ya anarkia ya umma. Alikuwa na dada wawili, Alice na Marie, ambao walijiunga naye mjini Paris na pia walijitosa katika duru za anarkia za Ufaransa.
Katika kipindi hicho, Morand alikua mhamasishaji na alikamatwa mara kadhaa na polisi kwa “kuvuruga utulivu wa umma, kupiga mabango, matusi, shambulio, upinzani, na kushiriki maandamano yasiyoruhusiwa.” Hakusita kupinga, kujitetea, na hata kumng’ata polisi aliemkamata. Kwa mfano, mwaka 1906, alikamatwa pamoja na Albert Libertad na mtu aitwaye Millet kwa kupigana na msaidizi wa treni na polisi.
Kwa muda wa miaka miwili, Morand alifanya kazi kama mfanyakazi wa nyumbani kwa familia ya Henry kwenye Boulevard Saint-Martin kabla ya kuacha kazi hiyo. Alihamia makao makuu ya gazeti la anarkia la L'Anarchie na aliendelea kushiriki katika harakati za anarkia. Alihusika na Albert Libertad kabla ya kutengana naye mwanzoni mwa 1908, ingawa alimuunga mkono katika miaka ya mwisho ya maisha yake.
Baada ya kifo cha Albert Libertad, Morand alikichukua kiti chake katika gazeti la L'Anarchie na aliendesha shughuli za gazeti hilo kwa kushirikiana na Armandine Mahé, dada wa Anna Mahé. Hata hivyo, baada ya kukamatwa kwa kushiriki maandamano dhidi ya Georges Clemenceau, alishindwa kuendelea kuendesha gazeti hilo na alichukuliwa na Lucien Lecourtier.
Mnamo 1910, alianzisha uhusiano na Jacques Long na akaishi naye, akitafuta riziki kwa kufanya kazi ya nyumbani kwa familia binafsi. Morand aliendelea kuwa na uhusiano na duru za kupinga ukoloni, na mwaka 1912, aliishi kwa muda na Virendranath Chattopadhyaya, mcha-mapinduzi wa India.
Aliyekuwa katibu wa Comité Féminin, moja ya mashirika makubwa ya anarka-feministi na kifeministi wakati huo, alishirikiana na Henriette Tilly na Lucien Descaves kuanzisha Le Cinéma du Peuple, kampuni ya kutengeneza filamu za anarkia. Hii ilichangia katika uzalishaji wa filamu ya kwanza ya kifeministi katika historia, Les Misères de l’aiguille.
Mnamo Agosti 1914, alisafiri kwenda Hispania na Jacques Long, ambaye alikuwa ameondolewa kutoka utumishi wa kijeshi. Alirudi mwaka 1915 ili kuwasaidia anarkista waliokuwa wanatoroka huduma ya jeshi na kueneza propaganda ya kupinga vita. Ndugu zake wawili walikimbilia Uingereza baada ya kutoroka jeshi.
Mwaka 1919, wawili hao walifukuzwa Hispania kwa kueneza propaganda ya anarkia. Walikamatwa nchini Ufaransa kwa tuhuma za "kushirikiana na adui" na walikimbia tena, kwanza Uholanzi kisha Ubelgiji. Walihukumiwa kifungo cha maisha kwa hukumu ya upotevu wa maisha. Walirejea Ufaransa kwa sababu ya hali ngumu ya kifedha. Tarehe 20 Julai 1921, Long alijiua. Mwaka uliofuata, 10 Aprili 1922, Morand alijisalimisha kwa polisi na kuwasilisha ombi la kupinga hukumu yake ya awali. Alitetea vitendo vyake wakati wa vita na kusema: "Kuzuia vifo vya vijana wa Kifaransa ni tendo la kishujaa kuliko kuwapeleka kufa."
Morand alifanya njaa mara mbili ili kupata utambuzi kama mfungwa wa kisiasa, na alipata msaada mkubwa, hata nje ya duru za anarkia. Wakati wa kifungo chake, alijikuta kwenye mivutano na baadhi ya wanachama wa Le Libertaire, akiwashutumu kwa kutokuwa na msaada kwa wafungwa wa kisiasa wa kikomunisti.
Mnamo 29 Agosti 1924, alipewa msamaha na akaenda kuishi Mandres-les-Roses, alikokaa na mama yake. Ingawa alikuwepo kwenye uhusiano na harakati za anarkia, hasa na E. Armand, alijitenga na ushiriki wa moja kwa moja. Kufikia mwaka 1927, hakufuatiliwa tena na polisi kama anarkisti.
Mwaka 1932, alianza kuonyesha dalili za matatizo ya kiakili, kama vile mawazo ya paranoidi, na alikufa akiwa kwenye hali ngumu, akihama kati ya taasisi mbalimbali za matibabu. Alikufa tarehe 26 Februari 1969 huko Fitz-James, wilaya ya Oise.
Marejeo
[hariri | hariri chanzo]- ↑ Steiner, Anne (2020-04-13), "MORAND Jeanne, Françoise, dite Jane", Dictionnaire des anarchistes (kwa Kifaransa), Paris: Maitron/Editions de l'Atelier, ilihifadhiwa kwenye nyaraka kutoka chanzo mnamo 2024-07-12, iliwekwa mnamo 2024-12-22
- ↑ Steiner, Anne (2008-06-01). "Les militantes anarchistes individualistes : des femmes libres à la Belle Époque". Amnis. Revue d'études des sociétés et cultures contemporaines Europe/Amérique (kwa Kifaransa). 8 (8). doi:10.4000/amnis.1057. ISSN 1764-7193. Ilihifadhiwa kwenye nyaraka kutoka chanzo mnamo 2023-12-07. Iliwekwa mnamo 2024-12-22.
- ↑ Parry, Richard (1987). The Bonnot gang. London: Rebel Press. ku. 26. ISBN 978-0-946061-04-4.
- ↑ Laursen, Ole Birk (2021-07-04). "Spaces of Indian Anti-Colonialism in Early Twentieth-Century London and Paris". South Asia: Journal of South Asian Studies. 44 (4): 634–650. doi:10.1080/00856401.2021.1943773. ISSN 0085-6401.
- ↑ Birk Laursen, Ole (2019-03-01). "Anti-Colonialism, Terrorism and the 'Politics of Friendship': Virendranath Chattopadhyaya and the European Anarchist Movement, 1910-1927". Anarchist Studies (kwa Kiingereza (Uingereza)). 27 (1).
![]() |
Makala hii kuhusu mtu huyo bado ni mbegu. Je, unajua kitu kuhusu Jane Morand kama wasifu wake, habari za maisha au kazi yake? Labda unaona habari katika Wikipedia ya Kiingereza au lugha nyingine zinazofaa kutafsiriwa? Basi unaweza kuisaidia Wikipedia kwa kuihariri na kuongeza habari. |