C. R. Swart
Charles Robberts Swart (5 Desemba 1894 – 16 Julai 1982), alipewa jina la utani "Blackie[1]," alikuwa mwanasiasa wa Afrika Kusini ambaye aliwahi kuwa gavana mkuu wa mwisho wa Muungano wa Afrika Kusini kutoka 1959 hadi 1961 na rais wa kwanza wa taifa wa Jamhuri ya Afrika Kusini kutoka 1961 hadi 1967.
Maisha ya awali
[hariri | hariri chanzo]Swart alizaliwa tarehe 5 Desemba 1894 kwenye shamba la Morgenzon, katika wilaya ya Winburg, sehemu ya jamhuri ya Makaburu ya Orange Free State (ambayo iligeuka kuwa koloni la Uingereza mwaka 1902 na jimbo la Muungano wa Afrika Kusini mwaka 1910).[2]
Alikuwa mtoto wa tatu kati ya watoto sita, wa Hermanus Bernardus Swart (1866–1949) na Aletta Catharina Robberts (1871–1927).[3] Vita vya Anglo-Boer (Vita vya Pili vya Boer) vilianza alipokuwa na umri wa miaka mitano. Wakati wa vita, mama yake na watoto walifungwa katika kambi ya mateso ya Winburg. Kati ya wavulana watatu, mmoja alifariki akiwa kambini. Baba yake alijeruhiwa na kukamatwa na Waingereza wakati wa Vita vya Paardeberg. Alikuwa mfungwa wa vita na alikaa huko Groenpunt na Simonstad hadi mwisho wa vita.[4]
Akiwa na umri wa miaka saba, Swart alikwenda shule ya serikali huko Winburg. Baadaye alikwenda shule ya CNO (Christelike Nasionale Onderwys au "Elimu ya Kitaifa ya Kikristo"), iliyowekwa na Waafrika Kusini ili kukabiliana na sera ya Kiingereza ya Lord Milner katika shule zinazofadhiliwa na serikali.[5]
Alijikita kama mwanasheria mwaka 1914. Alitumia muda mfupi Hollywood akifanya kazi katika filamu za kimya, kabla ya kuanza kazi yake ya kutumikia umma. Alifanya sheria huko Bloemfontein kutoka 1919 hadi 1948, isipokuwa muda aliosoma shahada ya uandishi wa habari kutoka Chuo Kikuu cha Columbia huko New York mwaka 1921-22. Aliripoti kwa muda mfupi kutoka Washington kwa gazeti la Die Burger.[6]
Alimuoa Cornelia Wilhelmina (Nellie) de Klerk na walikuwa na watoto watatu. Alikuwa mtu mrefu mwenye urefu wa sentimita 200 (futi sita na nchi saba).
Maisha ya kutumikia umma
[hariri | hariri chanzo]Mwaka 1923, alichaguliwa kuwa Mbunge katika Bunge la Kitaifa kama Mjumbe wa Bunge kwa ajili ya Ladybrand hadi aliposhindwa mwaka 1938.[7] Swart alikuwa mwanachama wa Ossewabrandwag. Alikuwa kiongozi wa Chama cha Kitaifa katika Orange Free State na Mbunge wa Winburg mwaka 1941. Baada ya Vita Kuu ya Pili ya Dunia, aliteuliwa kuwa Waziri wa Sheria wakati chama cha National Party kilipokuja madarakani mwaka 1948, na alihusika na sheria za kuimarisha mamlaka ya Polisi wa Afrika Kusini kukandamiza shughuli za kupinga ubaguzi wa rangi. Kati ya mwaka 1949 na 1950 alishikilia nafasi ya Waziri wa Elimu, Sanaa na Sayansi na aliwahi kuwa Naibu Waziri Mkuu kati ya mwaka 1954 na 1959.[8][9]
Mwaka 1959, Swart aliteuliwa kuwa Gavana Mkuu, lakini kama mtangulizi wake Ernest George Jansen, alikuwa mfuasi mkubwa wa jamhuri.[10] Hata hivyo, aliwahi kupiga magoti mbele ya Malkia Elizabeth II na kumbusu mkono. Katika kura ya maoni iliyofanyika mwaka uliofuata, idadi ndogo ya wapiga kura weupe walikubali pendekezo la serikali kuwa jamhuri. Mwaka 196[11]1, baada ya kusaini katiba mpya ya jamhuri iliyopitishwa na Bunge kuwa sheria, alimwomba Malkia amwachilie kutoka ofisini, na Bunge kisha lilimchagua kuwa Rais wa Nchi, nafasi mpya iliyobadilisha mfalme na Gavana Mkuu kama mkuu wa nchi wa kiheshima. Nelson Mandela na viongozi wengine wa upinzani weusi wa chini kwa chini walijaribu kupinga mabadiliko ya mfumo mpya kwa kupanga mgomo wa siku tatu wa wafanyakazi wasio weupe, lakini serikali ilizuia mipango hii kwa kiasi kikubwa kwa kutumia nguvu kubwa za polisi kuwatesa wapinzani.[12]
Ingawa alichaguliwa kwa kipindi cha miaka saba ofisini, Swart alihudumu kama rais wa nchi kwa miaka sita tu, na alistaafu mwaka 1967. Baada ya kustaafu, Swart alipewa Tuzo ya Huduma Bora na Rais wa Nchi Jim Fouché. Alifariki tarehe 16 Julai 1982, akiwa na umri wa miaka 87. Swart alijulikana sana kwa jina "Blackie" (Swart ni Afrikaans kwa "mweusi") au kama "Oom Blackie," oom ikiwa ni Afrikaans kwa "mjomba," lakini ilitumika kama ishara ya heshima kwa mwanaume mzee.
Marejeo
[hariri | hariri chanzo].svg){kind=small} | Utawala wa Wazungu (Rais wa Kiserikali) |  | |
|---|---|---|---|
| Utawala wa Waafrika (Rais wa Nchi) | |||
- ↑ Newsweek (kwa Kiingereza). Newsweek, Incorporated. 1961-04.
{{cite book}}: Check date values in:|date=(help) - ↑ Current Biography Yearbook (kwa Kiingereza). H. W. Wilson Company. 1961. ISBN 978-0-8242-0126-5.
- ↑ ""tot die einde van die oorlog in Groenpunt en Simonstad" - Google Search". www.google.co.uk (kwa Kiingereza). Iliwekwa mnamo 2025-02-16.
- ↑ Verwey, E. J. (1995). New Dictionary of South African Biography (kwa Kiingereza). HSRC Press. ISBN 978-0-7969-1648-8.
- ↑ Saron, Gustav; Hotz, Louis (1955). The Jews in South Africa: A History (kwa Kiingereza). Oxford University Press.
- ↑ "Lakeland Ledger - Google News Archive Search". news.google.com. Iliwekwa mnamo 2025-02-16.
- ↑ Current Biography Yearbook (kwa Kiingereza). H. W. Wilson Company. 1961. ISBN 978-0-8242-0126-5.
- ↑ Roberts, Michael; Trollip, A. E. G. (1947). The South African Opposition 1939 - 1945: An Essay in Contemporary History by Michael Roberts and A. E. G. Trollip (kwa Kiingereza). Longmans, Green and Company.
- ↑ Phillips, Norman Charles (1960). The Tragedy of Apartheid: A Journalist's Experiences in the South African Riots (kwa Kiingereza). D. McKay Company.
- ↑ Thompson, Leonard Monteath (1966). Politics in the Republic of South Africa (kwa Kiingereza). Little, Brown.
- ↑ Peterson, Robert W. (1975). South Africa & Apartheid (kwa Kiingereza). Facts on File. ISBN 978-0-87196-186-0.
- ↑ "South Africa: A War Won -- Printout -- TIME". archive.ph. 2012-09-14. Ilihifadhiwa kwenye nyaraka kutoka chanzo mnamo 2012-09-14. Iliwekwa mnamo 2025-02-16.