Bunge la Taifa la Kenya

Bunge la taifa      Kenya Kwanza(179)      Azimio la umoja(158)     Chama Huru (12)

Mlango wa Majengo ya Bunge, Nairobi

Bunge majengo, Nairobi

Bunge la Taifa ni chumba cha chini cha Bunge la Kenya. Kabla ya Bunge la 11, kulikuwa na bunge la chumba kimoja, ila mpaka mwaka 1966 la vyumba viwili.Lina jumla ya viti 349: kati yake, 290 ni vya kuchaguliwa kutoka majimbo ya uchaguzi, 47 vya wanawake waliochaguliwa kutoka kaunti na 12 vya wawakilishi walioteuliwa. Spika hatumiki kama mjumbe. 

Kamati

Kamati za kutunza nyumba

• Kamati ya Nyumba ya Biashara ya Bunge ya kalenda; ratiba au programu ya biashara; masuala ya maelekezo na miongozo kipaumbele au kuahirisha biashara yoyote ya Nyumba
• Kamati ya Utaratibu na Sheria za Chumba:  hupendekeza sheria kwa ajili ya utaratibu na ufanisi wa uendeshaji wa biashara za kamati.
• Kamati ya Uunganisho: huongoza na huratibu shughuli, sera na mamlaka ya kamati zote
• Kamati ya Uteuzi: huteua wanachama wa kutumika katika kamati
• Kamati ya Upishi na Kilabu cha Afya 

Kamati za kudumu

• Kamati ya Uteuzi: Spika anapokosekana, Kamati huchagua mtu kutoka miongoni mwa wanachama wake kuwa mwenyekiti wa mkutano.
• Kamati ya Hesabu za umma: ina wajibu wa kuchunguza akaunti zinazoonyesha mapato ya jumla iliyopigiwa kura na chumba ili kukidhi matumizi ya umma na ya akaunti nyingine
• Kamati ya Uwekezaji wa umma : huchunguza ripoti na akaunti za uwekezaji wa umma
• Kamati ya Bajeti na Mapato: huchunguza, huuliza maswali kuhusu ripoti kuhusu masuala yote yanayohusiana na uratibu, udhibiti na ufuatiliaji wa bajeti ya kitaifa; huchunguza Taarifa ya Sera Bajeti; huchunguza bili zinazohusiana na bajeti ya taifa
• Kamati ya Utekelezaji: huwajibika kuchambua maazimio ya chumba (hata yaliyopitishwa na ripoti za  kamati), maombi na shughuli zinazotokana na Utendaji wa Taifa
• Kamati kwa Sheria Iliyowakilishwa: hupatiana wajibu wa kisheria uliowasilishwa kwenye Bunge
• Kamati ya Ushirikiano wa Kikanda: huchunguza rekodi zote zinazohusika na mijadala na maazimio ya mikutano Bunge la Jumuiya ya Afrika Mashariki; huchunguza masuala yoyote mengine yanayohusiana na ushirikiano wa kikanda kwa ujumla yaanayohitaji hatua kuchukuliwa na Chumba

Kamati za Idara

• Kamati ya Ulinzi na Mahusiano ya Nje: Ulinzi, ujasusi, mahusiano ya kigeni ya kidiplomasia na huduma za kibalozi, mipaka ya kimataifa, uhusiano wa kimataifa, makubaliano, mikataba na mapatano
• Kamati ya Utawala na Usalama wa Taifa: usalama wa kitaifa, huduma za polisi, mambo ya ndani, utawala wa umma, utumishi wa umma, magereza, uhamiaji na usimamizi wa majanga ya asili, na amri za huduma kwa jamii
• Kamati ya Kilimo, Mifugo na Mashirika : Kilimo, mifugo, unyunyizaji, uendelezaji wa uvuvi, uendelezaji wa vyama, uzalishaji na mauzo
• Kamati ya Mazingira na Maliasili: Masuala yanayohusiana na mabadiliko ya hali ya hewa, usimamizi wa mazingira na uhifadhi, misitu, usimamizi wa rasilimali za maji, wanyamapori, uchimbaji madini na maliasili, uchafuzi wa mazingira na usimamizi wa taka
• Kamati ya Elimu, Utafiti na Teknolojia : Elimu, mafunzo, utafiti na uendelezi wa teknolojia
• Kamati ya Nishati, Mawasiliano na Habari:  utafutaji wa Mafuta, Maendeleo, uzalishaji, udumishaji na udhibiti wa nishati, mawasiliano, habari, utangazaji na uendelezi na usimamizi wa Teknolojia ya Habari na Mawasiliano (TEKNOHAMA) 
• Kamati ya Fedha, Mipango na Biashara: fedha za Umma, sera za fedha, madeni ya umma, taasisi za fedha, sera za uwekezaji na uuzaji wa mali ya serikali, sera za bei, benki, bima, idadi ya watu, sera za mapato, mipango, maendeleo ya taifa, biashara, ukuzaji na usimamizi wa utalii, biashara na viwanda
• Kamati ya afya: Mambo kuhusiana na afya, huduma ya matibabu na bima ya afya
• Kamati ya Haki na  Masuala ya Kisheria : masuala ya Kikatiba, utawala wa sheria na haki, pamoja na Mahakama, mashitaka ya umma, uchaguzi, maadili, uadilifu na kupambana na rushwa na haki za binadamu
• Kamati ya Kazi na Ustawi wa Jamii : Kazi, mahusiano ya miungano ya wafanyakazi, nguvu za kikazi au mpangilio wa rasilimali, jinsia, utamaduni na ustawi wa jamii, vijana, Huduma ya Taifa kwa Vijana, ustawi wa watoto; urithi wa kitaifa, kamari, bahati nasibu na michezo
• Kamati ya Ardhi : Masuala yanayohusiana na ardhi na makazi
• Kamati ya Usafiri, Kazi za Umma na Makazi: Usafiri, barabara, kazi za umma, ujenzi na udumishaji wa barabara, reli na majengo, hewa, bandari na makazi

Kamati nyingine

• Kamati ya Hazina ya Maendeleo ya Maeneo bunge
• Kamati ya Utekelezaji na Usimamizi wa Katiba
• Kamati ya Pensheni 

Kamati za Seneti na Bunge la Taifa za Pamoja:

• Kamati ya pamoja juu ya Mshikamano wa Kitaifa na Fursa Sawa
• Kamati ya Pamoja ya Bunge ya Utangazaji na Maktaba.

Majukumu

Bunge la Kitaifa la Kenya lina jukumu muhimu katika utungaji wa sheria, usimamizi wa serikali, na uwakilishi wa wananchi. Linahakikisha uwajibikaji wa serikali, kupitisha bajeti, na kushughulikia masuala ya kitaifa. Hapa chini ni majukumu yake kuu:

• 1. Utungaji wa Sheria

Bunge la Kitaifa linahusika na kutunga, kurekebisha, na kufuta sheria zinazoongoza nchi. Miswada inaweza kuwasilishwa na wabunge au Serikali. Baada ya kupitishwa, inaweza kupelekwa kwa Seneti (ikiwa inahitajika) na hatimaye kwa Rais kwa ajili ya kutiwa sahihi.

• 2. Usimamizi wa Serikali

Bunge la Kitaifa linachunguza utendaji wa Serikali ili kuhakikisha uwazi na uwajibikaji. Hili hufanyika kupitia:

• • Kuhoji maafisa wa serikali kuhusu sera na matumizi ya fedha.

Kupitia ripoti kutoka kwa wizara na mashirika ya serikali.

• • Kufanya uchunguzi wa masuala ya kitaifa kupitia kamati za bunge.

• 3.Kupitisha Bajeti na Mapato ya Taifa

Bunge la Kitaifa lina mamlaka ya pekee ya kupitisha bajeti ya taifa na kugawa rasilimali. Linapitia bajeti ya kila mwaka inayowasilishwa na Hazina ya Kitaifa ili kuhakikisha fedha zinatumika kwa ufanisi katika sekta mbalimbali.

• 4. Uwakilishi

Wabunge wanawakilisha maslahi ya wananchi wao kwa kuwasilisha maombi, kujadili sera zinazoathiri maeneo yao, na kutetea miradi ya maendeleo.

• 5. Kumuondoa Maafisa wa Umma

Bunge la Kitaifa lina mamlaka ya kuanzisha mchakato wa kumuondoa madarakani maafisa wa ngazi za juu serikalini, kama vile Rais, Naibu Rais, Mawaziri, na maafisa wengine wa serikali kwa ukiukaji wa Katiba, utovu wa nidhamu, au uzembe mkubwa.

• 6. Kuidhinisha Uteuzi wa Serikali

Bunge la Kitaifa hupitia na kuidhinisha uteuzi wa maafisa wakuu wa serikali, kama vile Mawaziri, Makatibu Wakuu, na Mabalozi, ili kuhakikisha watu wenye sifa wanashikilia nyadhifa za umma.

• 7. Mikataba ya Kimataifa

Bunge la Kitaifa hujadili na kupitisha mikataba, makubaliano, na itifaki za kimataifa kabla ya Kenya kujifunga kisheria, kuhakikisha kuwa zinakidhi maslahi ya taifa.

• 8. Kutunga Sheria za Ushuru

Bunge linawajibika kutunga sheria kuhusu kodi na ukusanyaji wa mapato. Linaamua aina na viwango vya ushuru vitakavyotozwa kwa wananchi na biashara ili kufadhili shughuli za serikali.

• 9. Mamlaka ya Dharura na Usalama wa Taifa

Katika nyakati za dharura za kitaifa, Bunge la Kitaifa linashiriki katika kuidhinisha hali ya hatari, hatua za dharura, na kutuma Vikosi vya Ulinzi vya Kenya (KDF) nje ya nchi.

Angalia pia

• Historia ya Kenya
• Bunge

Viungo vya nje

• Bunge la Kenya Ilihifadhiwa 17 Juni 2008 kwenye Wayback Machine.

Anwani ya kijiografia: 1°17′24″S 36°49′12″E