Nenda kwa yaliyomo

Bruno Latour

Kutoka Wikipedia, kamusi elezo huru
Bruno Latour akiwa Taiwan

Bruno Latour (22 Oktoba 1947 – 9 Oktoba 2022) alikuwa mwanafalsafa, mwanafizikia wa kijamii, na mwanasayansi wa Ufaransa aliyejulikana kwa mchango wake katika nadharia ya kijamii ya sayansi na teknolojia. Latour alichunguza jinsi wanasayansi, wahandisi, na mashirika ya kisayansi wanavyochangia kuunda maarifa na teknolojia, na jinsi sayansi inavyoundwa ndani ya muktadha wa kijamii na kitamaduni.[1]

Latour alisoma filosi na elimu ya sayansi katika Chuo Kikuu cha Dijon na Chuo Kikuu cha Paris, kabla ya kuanza kazi yake ya utafiti katika Taasisi ya Sayansi ya Jamii ya CNRS, Ufaransa. Alijikita katika utafiti wa uhusiano kati ya sayansi na jamii, na kutengeneza dhana mpya za "Actor-Network Theory" (ANT), ambapo wanasayansi, vifaa, na maelezo yanachukuliwa kama wahusika sawa katika mitandao ya kisayansi.[2]

Actor-Network Theory

[hariri | hariri chanzo]

Nadharia ya Latour ya Actor-Network Theory inasisitiza kuwa sayansi na teknolojia si matokeo ya maarifa ya kibinafsi tu, bali ni matokeo ya mtandao wa uhusiano unaojumuisha wanasayansi, mashirika, na vifaa. Nadharia hii imechangia sana kuelewa mchakato wa uvumbuzi na maendeleo ya teknolojia.[3]

Kutetea Sayansi na Teknolojia

[hariri | hariri chanzo]

Latour alichunguza jinsi sayansi inavyosimamiwa, kuthibitishwa, na kubadilishwa na mitazamo ya kijamii. Kitabu chake maarufu "We Have Never Been Modern" kinachambua mgawanyiko wa zamani kati ya sayansi na jamii, kimechangia sana kwenye tafsiri za kisayansi na filosi ya teknolojia.[4]

Wanafunzi

[hariri | hariri chanzo]

Latour alihamasisha wanasayansi wengi na wahandisi duniani kwa kuchangia kwa njia ya nadharia za kijamii. Amejulikana kwa kushirikiana na watafiti kama Michel Callon na John Law, na nadharia zake zimetumika katika utafiti wa sayansi, teknolojia, usimamizi wa miradi, na masuala ya kimazingira.

Latour ameacha urithi mkubwa katika utafiti wa kijamii wa sayansi na teknolojia, akibadilisha jinsi jamii inavyofahamu na kushughulikia maendeleo ya kisayansi. Nadharia zake zinaendelea kuongoza tafsiri za uhusiano kati ya wanasayansi, teknolojia, na jamii katika nyanja mbalimbali duniani.[5]

  1. Latour, B. Science in Action: How to Follow Scientists and Engineers Through Society. Cambridge: Harvard University Press, 1987
  2. Callon, M. Some Elements of a Sociology of Translation. In Power, Action and Belief: A New Sociology of Knowledge? London: Routledge & Kegan Paul, 1986
  3. Latour, B. Reassembling the Social: An Introduction to Actor-Network-Theory. Oxford: Oxford University Press, 2005
  4. Latour, B. We Have Never Been Modern. Cambridge: Harvard University Press, 1991
  5. Law, J. After Method: Mess in Social Science Research. London: Routledge, 2004