Antonio Gramsci

Makala hii ina dalili ya kutungwa kwa kutegemea programu ya kompyuta kama vile "Google translation" au "wikimedia special:content translation" bila masahihisho ya kutosha. Watumiaji wanaombwa kuchunguza tena lugha, viungo na muundo wake. Wakiridhika na hali yake wanaweza kuondoa kigezo hiki kinachoonekana kwenye dirisha la kuhariri juu ya matini ya makala kwa kutumia alama za {{tafsiri kompyuta}} .

Antonio Francesco Gramsci (22 Januari 1891 – 27 Aprili 1937) alikuwa mwanafalsafa wa Kimaksi, mwanaisimu, mwandishi wa habari, mwandishi, na mwanasiasa kutoka Italia. Aliandika kuhusu falsafa, nadharia ya siasa, sosholojia, historia, na isimu. Alikuwa mmoja wa waanzilishi na kiongozi wa Chama cha Kikomunisti cha Italia. Kama mkosoaji mkubwa wa Benito Mussolini na Ufashisti, alifungwa gerezani mnamo 1926 na alibaki huko hadi muda mfupi kabla ya kifo chake mwaka 1937.

Akiwa gerezani, Gramsci aliandika zaidi ya daftari 30 na kurasa 3,000 za historia na uchambuzi. Daftari zake za Gerezani (Prison Notebooks) zinachukuliwa kuwa mchango muhimu sana katika nadharia ya siasa ya karne ya 20. Katika maandiko haya, alichota mawazo kutoka kwa wanazuoni mbalimbali, si tu kutoka kwa Wamarksisti wenzake, bali pia kutoka kwa Niccolò Machiavelli, Vilfredo Pareto, Georges Sorel, na Benedetto Croce. Maandiko yake yanahusu mada mbalimbali kama historia ya Italia, utaifa wa Kiitaliano, Mapinduzi ya Kifaransa, ufashisti, Taylorism na Fordism, jamii ya kiraia, dola, falsafa ya kihistoria, fasihi, dini, na utamaduni wa watu wa kawaida pamoja na ule wa juu.

Julia Schucht na wanae.

Gramsci anajulikana zaidi kwa nadharia yake ya uongozi wa kitamaduni (cultural hegemony), ambayo inaeleza jinsi dola na tabaka tawala la kibepari hutumia taasisi za kitamaduni kudumisha utajiri na mamlaka yao katika jamii za kibepari. Kwa mtazamo wake, mabepari huendeleza utamaduni unaoeneza itikadi fulani ili kudhibiti watu kiakili badala ya kutumia mabavu pekee, nguvu za kiuchumi, au kulazimisha kwa nguvu.

Alijaribu pia kujitenga na dhana ya umaksi wa kiuchumi inayosisitiza kuwa uchumi pekee ndio unaoendesha historia, na hivyo wakati mwingine ametajwa kama Mmaksi Mpya (Neo-Marxist). Aliona Umaksi kama falsafa ya vitendo (philosophy of praxis), akisisitiza kuwa unapaswa kuwa mfumo wa mawazo unaoendana na historia na si nadharia isiyo na uhalisia.

Gramsci alitoa mchango mkubwa katika siasa za kimapinduzi kwa kueleza kuwa mabadiliko ya kijamii hayahitaji tu mapinduzi ya kiuchumi bali pia mapinduzi ya kitamaduni na kifikra. Nadharia yake ya uongozi wa kitamaduni inaendelea kuwa muhimu hata leo katika kuelewa jinsi vyombo vya habari, elimu, na tamaduni zinavyotumiwa kuendesha jamii na kushawishi fikra za watu.

Maisha

Maisha ya Mapema

Gramsci alizaliwa Ales, katika wilaya ya Oristano, kisiwa cha Sardinia, akiwa mtoto wa nne kati ya watoto saba wa Francesco Gramsci (1860–1937) na Giuseppina Marcias (1861–1932). Baba yake Francesco Gramsci alizaliwa katika mji mdogo wa Gaeta (leo uko katika wilaya ya Latina, mkoa wa Lazio, Italia ya Kati, lakini wakati huo ulikuwa bado sehemu ya Terra di Lavoro ya Kusini mwa Italia), kutoka kwa familia tajiri kutoka mikoa ya Kusini mwa Italia, Campania na Calabria, na ya asili ya Albanian. Gramsci mwenyewe aliamini kwamba familia ya baba yake iliondoka Albania mwaka wa 1821. Asili ya Kialbania ya familia ya baba yake inathibitishwa na jina la familia Gramsci, ambalo ni fomu ya Kiitalia ya Gramshi, jina la mahali kutoka mji mdogo wa Gramsh, katikati mashariki mwa Albania. Mama ya Gramsci alikua katika familia ya wenye ardhi kutoka Sardinia, huko Sorgono, wilaya ya Nuoro.

Baba yake Francesco Gramsci alifanya kazi kama afisa wa kiwango cha chini, na matatizo ya kifedha na matatizo na polisi yalilazimisha familia kuhamahama kutoka kijiji kimoja hadi kingine huko Sardinia hadi walipohama na kukaa Ghilarza.

Rectorate katika Chuo Kikuu cha Turin, ambapo Gramsci alisoma

Katika mwaka wa 1898, baba yake Gramsci alihukumiwa kwa kosa la wizi wa fedha na kufungwa jela, na hivyo kuwalazimisha familia yao kuishi kwa umaskini. Gramsci mdogo alilazimika kuacha shule na kufanya kazi za muda mrefu hadi baba yake alipoachiliwa mwaka 1904. Wakati akiwa mtoto, Gramsci alikumbwa na matatizo ya kiafya, hasa ugonjwa wa uti wa mgongo ambao ulizuia ukuaji wake, kwani alikua na urefu wa chini kuliko futi 5, na alibaki akiwa na mgongo uliopotoka. Kwa miongo kadhaa, iliripotiwa kuwa hali yake ilikuwa kutokana na ajali ya utotoni — hasa, kuanguka kutoka kwa msaidizi wa nyumbani — lakini hivi karibuni imependekezwa kuwa ilikuwa kutokana na ugonjwa wa Pott, aina ya kifua kikuu inayoweza kusababisha ulemavu wa uti wa mgongo. Gramsci pia alikumbwa na matatizo mbalimbali ya ndani wakati wa maisha yake.

Gramsci alianza shule ya upili huko Santu Lussurgiu na alikamilisha masomo yake huko Cagliari, ambapo alikaa na kaka yake mkubwa, Gennaro, ambaye alikuwa askari wa zamani na wakati wake kwenye bara kuu ulimfanya kuwa mfuasi wa itikadi ya kijamii. Wakati huo, Gramsci alielekeza hisia zake zaidi kwa autonomism ya Sardinia, pamoja na malalamiko ya wakulima na wachimbaji wa Sardinia waliokuwa maskini, ambao mateso yao kutoka kwa wakazi wa bara kuu yangejenga mwelekeo wake wa kiakili baadaye. Waliona kupuuziliwa mbali kwao kama matokeo ya haki zilizozoeleka ambazo zilifurahiwa na kanda za Kaskazini mwa Italia ambazo zilikuwa zikikua kwa kasi kiviwanda, na walielekea kuelekea nationalism ya Sardinia ambayo ilidhibitiwa kwa ukatili na majeshi kutoka bara kuu la Italia.

Gymnasium ya zamani ya Carta-Meloni huko Santu Lussurgiu, ambayo Gramsci ilihudhuria kutoka 1905 hadi 1907.

Marejeo

Makala hii kuhusu mwanasiasa fulani bado ni mbegu. Je, unajua kitu kuhusu Antonio Gramsci kama wasifu wake, habari za maisha au kazi yake? Labda unaona habari katika Wikipedia ya Kiingereza au lugha nyingine zinazofaa kutafsiriwa? Basi unaweza kuisaidia Wikipedia kwa kuihariri na kuongeza habari.