Akita Inu
Akita Inu ni aina ya mbwa mkubwa kutoka Japani, hasa katika mkoa wa Akita uliopo kaskazini mwa kisiwa cha Honshu. Mbwa huyu ni maarufu kwa utiifu mkubwa kwa mmiliki wake, tabia ya utulivu, na mwonekano wa kifalme wenye manyoya mazito na uso unaofanana na mbwa mwitu. Akita Inu ni sehemu ya urithi wa tamaduni za Kijapani, kadhalika huhesabiwa kama mbwa wa ulinzi.[1]
Akita ana mwili mkubwa, wenye nguvu na miguu yenye misuli. Kimo chake kinaweza kufikia sentimita 65 hadi 70 kwa dume na sentimita 60 hadi 65 kwa jike, huku uzito ukiwa kati ya kilo 32 hadi 59. Ana manyoya mafupi, mazito yenye rangi mbalimbali kama nyekundu, nyeupe, manyoya yenye mistari ya rangi mchanganyiko (brindle), na sesame. Mkia wake husimama juu na kuviringika kuelekea mgongoni, mojawapo ya alama bainifu za aina hii.[2]
Tabia ya Akita Inu inaelezewa kuwa tulivu, jasiri, mwenye msimamo na asiye na kelele nyingi. Hata hivyo, anaweza kuwa na msimamo mkali wa ulinzi kupita kiasi, hivyo ni muhimu afundishwe na kuzoeshwa mazingira na watu wengine tofauti tangu utotoni. Ana utiifu wa hali ya juu kwa mmiliki wake na familia, lakini mara nyingi huwa na kumbukumbu na wageni.[3]
Mbwa hawa wanahitaji mazoezi ya mara kwa mara ili kudumisha afya njema, lakini si lazima wawe na shughuli nyingi sana. Hufaa kwa watu wenye uzoefu wa kufuga mbwa wakubwa na wanaojua namna ya kushughulikia tabia za udhibiti. Akita si chaguo bora kwa wamiliki wa mara ya kwanza au wale wasio na muda wa kumlea ipasavyo.
Kiafya, Akita Inu anaweza kukumbwa na matatizo kama vile dysplasia[4] ya nyonga, hypothyroidism[5], matatizo ya macho (kama progressive retinal atrophy) na matatizo ya mfumo wa kinga ya mwili. Uchunguzi wa mara kwa mara ni muhimu. Umri wao wa kuishi ni takriban miaka 10 hadi 15.[6]
Marejeo
[hariri | hariri chanzo]- ↑ American Kennel Club – Akita
- ↑ Encyclopedia Britannica – Akita
- ↑ VCA Animal Hospitals – Akita
- ↑ Kwa mbwa, dysplasia mara nyingi inahusiana na matatizo ya mifupa, hasa hip dysplasia (dysplasia ya nyonga) na elbow dysplasia (dysplasia ya kiwiko). Hizi ni hali ambapo viungo vya mifupa havikui kwa usahihi, na kusababisha maumivu, ulemavu, au ugumu wa kutembea. Hip dysplasia: Ugonjwa wa kurithi unaoathiri nyonga ya mbwa, ambapo kiungo cha paja hakitoshani vizuri na tundu lake. Husababisha ulemavu na ugumu wa kutembea. Elbow dysplasia: Hali inayotokea kwenye kiwiko, ambapo sehemu za mfupa haziungani kwa usahihi, na kusababisha maumivu na upungufu wa utembeaji. Aina hizi za dysplasia huonekana sana kwa mbwa wa aina kubwa kama German Shepherd, Labrador Retriever, na Golden Retriever. Matibabu yanaweza kuhusisha dawa za maumivu, mabadiliko ya lishe, mazoezi maalum, au upasuaji kulingana na hali ya mbwa.
- ↑ Hypothyroidism ni hali ambapo tezi ya thyroid haizalishi homoni za kutosha, na kusababisha mwili kupunguza kasi ya kimetaboliki. Kwa mbwa, hypothyroidism mara nyingi huathiri mifumo ya mwili na inaweza kusababisha dalili kama: Kupungua kwa nishati na uchovu Kuongezeka kwa uzito bila sababu dhahiri Manyoya kuwa magumu au kupotea Ngozi kuwa kavu au yenye maambukizi Kupungua kwa mapigo ya moyo Matatizo ya uzazi Sababu kuu ya hypothyroidism kwa mbwa ni kuharibika kwa tezi ya thyroid, mara nyingi kutokana na ugonjwa wa autoimmune ambapo mwili hujishambulia wenyewe. Matibabu kawaida huhusisha dawa za homoni za thyroid ili kurejesha viwango sahihi vya homoni mwilini.
- ↑ United Kennel Club – Akita