Aina dhahania za biokemia
Aina dhahania za biokemia ni dhana inayohusisha aina za mifumo ya kibiokemia ambazo hazipo au hazijathibitishwa katika dunia halisi, lakini zinachunguzwa kwa madhumuni ya nadharia, simulizi za kisayansi au utafiti wa kitaaluma. Dhana hizi hutumika kujaribu kuelewa namna maisha yanaweza kuundwa kwa misingi tofauti ya kemia, au kuunda mfano wa maisha katika mazingira yasiyo ya kawaida kama sayari nyingine, anga la nje, au mfumo wa kompyuta unaotumia maelezo ya kibiokemia badala ya umeme.
Miongoni mwa aina dhahania zinazojadiliwa mara kwa mara ni:
- Maisha ya msingi wa silicone – badala ya kaboni kama msingi wa molekuli zinazounda seli, silicone inaweza kuundwa na misombo inayofanana na organiki. Dhana hii inachunguzwa katika muktadha wa utafiti wa sayansi ya anga na astrobiology[1].
- Maisha ya msingi wa metali, ambapo metali zingine kama arseniki au feri zinachukuliwa kuwa sehemu ya misombo ya msingi ya molekuli ya maisha. Mfano wa dhahania kama hili ulijitokeza wakati wa majaribio ya arseniki katika bakteria[2].
- Maisha ya mfumo wa maji ya badala, kama vile kutumia amonia, metan au mali nyingine za kioevu badala ya maji kama kiwanja cha maisha. Hii ni dhahania inayojumuisha utafiti wa biokemia isiyo ya kawaida katika sayansi ya anga[3].
- Maisha ya kielektroniki au kibiokemia ya kompyuta, ambapo mifumo ya kibiokemia dhahania inaweza kutumika kuunda maisha ya bandia au simulizi zinazofanana na mfumo wa kibiolojia.
Dhana za aina hizi za biokemia zinachangia sana katika kuendeleza maarifa ya nadharia ya maisha, astrobiology, uhandisi wa synthetic biology, na mbinu za kuunda sayansi ya kibandia. Wanasayansi hutumia hizi dhana pia kujaribu kuunda modeli za kihisabati au za kompyuta za mifumo ya kibiolojia isiyo ya kawaida, ambazo zinaweza kutoa mwanga kuhusu asili ya maisha na uwezekano wa kuishi katika mazingira yasiyo ya dunia.
Ingawa hakuna uthibitisho wa moja kwa moja wa aina hizi dhahania kuishi duniani, utafiti wao unachangia katika kuelewa vizuizi vya kibiokemia, uwezekano wa maisha ya ziada, na mbinu za kiteknolojia za kuiga au kuendeleza seli na molekuli katika maabara. Aidha, zinachangia sana katika mafunzo ya nadharia ya biokemia na uhandisi wa maisha bandia.
Marejeo
[hariri | hariri chanzo]- ↑ Bains, W. (2004). "Many Chemistries Could Be Used to Build Living Systems". *Astrobiology*, 4(2), 137–167.
- ↑ Wolfe-Simon, F. et al. (2011). "A Bacterium That Can Grow by Using Arsenic Instead of Phosphorus". *Science*, 332(6034), 1163–1166.
- ↑ Schulze-Makuch, D., Irwin, L.N. (2006). "Alternative biochemistries for life in the universe". *Naturwissenschaften*, 93, 255–292.
| Makala hii kuhusu mambo ya sayansi bado ni mbegu. Je, unajua kitu kuhusu Aina dhahania za biokemia kama historia yake au mahusiano yake na mada nyingine? Labda unaona habari katika Wikipedia ya Kiingereza au lugha nyingine zinazofaa kutafsiriwa? Basi unaweza kuisaidia Wikipedia kwa kuihariri na kuongeza habari. |